Txikipedia:Janari

Janaria, normalean, karbono hidratoek, urak edota proteinek osatutako edozein sustantzia da, animalia edo gizaki batek hartzen duena (janda edo edanda) elikagaiak jasotzeko helburuarekin.

Elikagaien piramidea

Elikagaien piramidearen ordena azalduko dugu.

Egunero jan behar dena

Fruituak, barazkiak, esnekiak eta zerealak daude.

Bi edo hiru aldiz astean

Arraina eta aragia dira (Ardiak, txerriak etab).

Gutxitan

Gizentzen duen edozein elikagai. (Gozokiak, palomitak, edariak..)

Datuak

Bromatologia elikagaiak aztertzen dituen zientzia da.

Sukaldaritza janariak sukaldean

prestatzeko artea da.

Begetarianismoa animaliaren haragia hartzen ez dituzten pertsonen bizimodua da.

Beganismoa animalien etorritako produktuak hartzen ez dituzten pertsonen bizimodua da.

Orojaleak animalien eta landareen eratorriko produktuak kontzumitzen du.

Kanibalismoa bere espesieko kideak jaten dituen pertsoan edo animalia da.

Gozea jateko beharra adierazten duen sentzazioa da.

Janaria 3 jatorri ditu: lehenengoa landarezkoa, bigarrena haragizkoa eta hirugarrena fungi (Perretxikoak, etab).

Dietak

Dieta mota asko daude eta hauek dira batzuk:

Dieta erlijiosoa.

Dieta trukagarriak.

Dieta finkoak edo menuaren arabera.

“Aurrez egindako” dietak eta formula dietak.

Kaloria gutxiko dietak.

Gantz gutxiko dietak.

Karbohidrato gutxiko dietak.

Mantentze-dietak.

Murrizketa dietak.