Txikipedia:Energiaren kontserbazioaren printzipioa

Energia kontserbazioaren legea edo printzipioa fisikaren eta kimikaren oinarrizko legea da, sistema isolatu baten energia osoa konstante mantentzen dela ezartzen duena; denboran mantentzen dela esaten da. Lege honek esan nahi du energia ezin dela ez sortu ez suntsitu, baizik eta modu batera baino ezin dela eraldatu edo beste batera transferitu.

Adibideak aldatu

Adibidez, Eguzkiaren energiak airea berotzen du, haizea sortuz. Haizeak haize-errota bat mugitu dezake, eta bertan haizearen mugimendua elektrizitatean bilakatzen da. Elektrizitate honekin etxeko sukalde elektrikoa piztu dezakegu. Eta etxeko sukalde elektrikoak ura berotzen du. Energia berririk ez da sortu, batetik bestera eraldatu da.

Beste adibide bat: pilota bat airera botatzen denean, bolaren energia energia zinetikotik (mugimenduaren energia) energia potentzialera (altueraren energia) bihurtzen da. Hala ere, energia-kantitate totala berdina da oraindik.

Historia aldatu

Energiaren kontserbazioaren legea printzipio hau da: energia ezin da sortu edo suntsitu, baizik eta modu batera edo bestera eraldatu. Printzipio hau antzinako filosofoek proposatu zuten lehen aldiz, eta ondoren Simon Stevinus, Galileo, Christiaan Huygens, Gottfried Leibniz, Isaac Newton eta Émilie du Châtelet zientzialariek babestu zuten. Hasiera James Prescott Joulek frogatu zuen XIX. mendeko esperimentu batzuen bidez. Gaur egun, energia kontserbatzeko legea fisika klasikoaren zati garrantzitsu bat da.