Txeboksary

Txeboksary; Чебоксары
	Errusiaren banaketa administratiboa
	Irudi gehiago
Administrazioa
Estatu burujabe	Errusia
Errusiako errepublikak	Txuvaxia
Alkatea	Oleg Kortunov (en)
Izen ofiziala	errusieraz: Чебокса́ры; txuvaxeraz: Шупашкар
Jatorrizko izena	Чебоксары
Posta kodea	428000–428038
Geografia
Koordenatuak	56°08′N 47°15′E / 56.13°N 47.25°E
Azalera	250,87 km²
Altuera	150
Demografia
Biztanleria	489.498 (2017); 0 (2017)
Dentsitatea	1.951 bizt/km²
Informazio gehigarria
Sorrera	1469
Telefono aurrizkia	8352
Ordu eremua	UTC+03:00
Hiri senidetuak	Antalya, Eger, Santa Clara, Krasnoiarsk eta Penza
Hizkuntza ofiziala	txuvaxera eta errusiera
	http://www.gcheb.cap.ru

Txeboksary^[1] (errusieraz: Чебокса́ры; txuvaxeraz: Шупашкар, Šupaškar) erdialdeko Errusiako hiri eta ibai-portua da, Volgaren ertzean dagoena. Txuvaxiaren hiriburua da. 2010ean 453.721 biztanle zituen^[2].

Historia

Idatziz jasotako Txeboksaryri buruzko lehenengo agiria 1469. urtekoa da, errusiar soldaduek hiritik igaro zirelako, Kazango khanerrira bidean. Hala ere, aztarnek antzinagoko datuak ematen dituzte: XIII. menderako, bertan Veda Suvar bulgariar hiria zegoen, eta mongolak sartu ziren hirian geroago.

1555. urtean errusiarrek gotorlekua eraiki zuten eta kokalekua ere ipini zuten bertan. XVII. mende amaierarako Volga eskualdeko merkataritza-hiri garrantzitsua zen. 1781. urtean Kazan probintziako hiriburu izendatu zuten. XX. mende hasieran 5.500 biztanle inguru zeuden hirian, eta zerrategia eta lantegi txiki mordoa zeuden.

1939. urtean trenbidez Kanax hiriarekin lotu zutenetik, hazkunde eta garapen handia izan zuen, ekonomia-gune garrantzitsu bihurtuz. 1965. urterako 163.000 biztanle zituen.

Txeboksaryn hogeita bost eliza eta lau monasterio daude, XVI. mendetik hona eraikitakoak.

Demografia

Biztanleriaren bilakaera
1897	1926	1939	1959	1970	1979	1989	2002	2010
4 600	9 000	31 000	94 000	209 000	307 600	419 592	440 621	453 721

Ekonomia

Industria-jarduera hauek dira nagusiak: ehungintza, zurgintza eta larruzko gaiak. Zentral hidroelektriko bat ere dago.

Hezkuntza

Txuvaxia Ulianov Unibertsitate Estatala dago Txeboksaryn.

Klima

Txeboksaryn klima kontinental hezea dago, Dfb Köppen klima sailkapenaren arabera. Neguak oso hotzak eta udak freskoak izaten dira. Azaro amaieratik martxo amaiera arte, lurra elurrez estalirik egoten da.

Datu klimatikoak (Txeboksary)
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	-9.4	-7.4	-1.5	8.5	18.4	22.2	24.2	22.0	15.5	6.6	-1.2	-6.2	7.6
Batez besteko tenperatura (ºC)	−12.9	−10.7	−5.1	4.3	12.6	16.6	18.8	16.6	10.6	3.1	−3.4	−9.1	3.5
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	-16.4	-14.1	-8.5	0.4	7.7	11.9	14.4	12.4	7.2	0.8	-5.8	-12.2	-0.2
Pilatutako prezipitazioa (mm)	30	24	24	35	40	66	71	64	54	53	43	34	538
Prezipitazio egunak (≥ )	9	7	6	7	7	10	10	9	9	11	10	9	104
Iturria: worldweather.org ^[3]