Txartel nagusia, ama plaka edo plaka nagusia ordenagailua bezalako sistema elektroniko konplexu bat osatzen duen plaka da. Ordenagailu barneko hardwarea elkar lotzen dituen plaka da.

Txartel nagusiaren elementuak

Ohiko ordenagailu bat eraikitzeko mikroprozesagailua, memoria eta beste oinarrizko osagai batzuk txertatzen dira ama plakan.

Bi zatitan banatzen da, iparraldeko zubia(northbridge) eta hegoaldeko zubia(southbridge). Lehenengoak mikroprozesadorearen, RAM memoriaren eta grafikoak prozesatzeko unitatearen artean interkonexioaren kudeaketa egiten du; eta bigarrenak, periferikoen eta biltegiratze gailuen artean, diska gogorra edota disko-optiko unitatea bezala. Xaflaz eginik dago eta kutxa baten barruan instalatuta dago eta hor hainbat motako atakak ditu, edozein barne-konektore edota kanpo-konektore konektatzeko eta beste entxufe ditu zerbait instalatzeko nahia baldin badago.

Bus motak aldatu

  • Datu busa: Mikroprozesadorearen barne eta kanpo datuak garraiatzen duten komunikazio lineak.
  • Helbide busa:Online komunikazio non informazio bidaiatzen datuak helbidea memoria edo telefonoa den erreferentzia egiten da kokapenaren inguruko partida.
  • Kontrol busa:Moduluaren PUZa eta periferikoen informazioaren aldaketa kontrolatzen duen komunikazio lineak.
  • Hedapen busa:Datu busa, helbidezko busa eta kontrol infertazearen txartel hori txartel nagusian gehitzean arduratzen den komunikazio lineen multzoa da.
  • Sistema busa:PUZeko osagai guztiak bus sistemaren bitartez elkartzen dira, mikroprozesadorearen datu mota desberdin eta memoria nagusiaren bidez,memoria katxe bigarren mailakoa inplikatzen duena baita.Bus sistemaren transferentziaren abiadura zehaztuta dago bus eta zabalera minimoaren frekuentzia.

Plaka multiprozesadorea aldatu

Ama plaka mota honek hainbat prozesadore onartu ahal ditu(2,4,8 edo gehiago).Ama plaka hauek hainbat mikroprozesadore zokalo dituzte,beraz fisikoki mikroprozesadore ezberdin konektatzea uzten du. Bi prozesadore ama plaka batean daudenean, bi modu daude erabiltzeaz:

-Modu asimetrikoa: Prozesadore bakoitzean lan ezberdinak esleitzen direnean gertatzen da. Metodo hau ez du tratamendua azkartzen, baina PUZan lan bat esleitu ahal du, bestea lan ezberdina burutzen duenean.

-Modu simetrikoan:Multiprozesadore simetrikoa deituta, non lan bakoitza forma simetrikoan banatzen denean bi prozesadoreen artean.

Arkitektura bikoitzeko prozesadorea Linux, lehenengo sistema operatiboa kudeatu zuen x86n. Hala ere, kudeatutako hainbat prozesadore aurretik existitzen ziren beste plataformetan eta beste sistema operatiboetan. Linux 2.6.x multiprozesadore simetrikoak kontrolatzen ditu, eta memoriazko arkitekturak ez daude banatuta uniformeki. Fabrikatzaile batzuk, 8 prozesadore onartu ahal dituen ama plaka eskaintzen dute.

Osagaiak aldatu

Kanpo estekak aldatu