Turkiar Gazteak

Turkiar Gazteen Iraultza» orritik birbideratua)

Turkiar Gazteak (egungo turkieraz: Jön Türkler edo Genç Türkler) XX. mendearen hasierako Turkiako alderdi politiko nazionalista eta erreformista baten ezizena da, ofizialki Elkartasun eta Aurrerapenerako Batzordea izenekoa (turkieraz: Ittihad ve Terakki Cemiyeti). Alderdi hartako liderrek Abdulhamid II.a (ofizialki 1909an tronutik kendua eta erbesteratua) sultanaren aurkako matxinada egin zuten. Otomandar Inperioa gobernatu zuten 1908tik 1918ko azaroan Lehen Mundu Gerra amaitu zen arte. Turkiar Gazteen gobernupean gertatu zen Armeniar genozidioa. Turkiar Gazteen jatorria unibertsitateko ikasleen elkarte sekretuak eta kadete militar progresistak izan ziren, disidentzia politikoak maltzurki zuzenduak Abdulhamid II.a sultanak konstituzioa baliogabetu ondoren.

Ismail Enver, Turkiar Gazteen liderretako bat.
Abdulhamid II.a sultana

1912an, otomandar sultanaren gobernuak Balkanetako Lehen Gerra galdu zuenean, BPBk boterea hartu zuen. Turkiar Gazteek zuzendutako gobernuaren buru Talat Pasha (1874-1921) Bisir Handiaren ministroa izan zen. Berarekin buruz buru lan egiten Gerrako Ministroa zen Ismail Enver (1881-1922) eta Itsas Armadako ministroa zen Ahmed Cemal (1872-1922) zeuden. Alemaniar artxibategiak publikoarentzat ireki ziren arte, historialariek BPBren gobernua triunbiratu diktatorialtzat hartu zuten; orain, eta azken ikerketa historikoen arabera, alderdia barne desadostasunaren ondorioz banatua eta alderdiko batzorde nagusiaren antolaketa direktibo zabal batek zuzendua zegoela ezagutzen da.

Ikus, gainera aldatu

Kanpo estekak aldatu