Tove Skutnabb-Kangas
Tove Skutnabb-Kangas (Helsinki, 1940ko uztailaren 6a – Lund, Suedia, 2023ko maiatzaren 29a) finlandiar hizkuntzalari eta pedagogoa izan zen, hizkuntza gutxituen hiztunen eskubideetan berezitua eta gutxiengo hauen aldeko lanean nabarmendu zena.
| Tove Skutnabb-Kangas | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | Helsinki, 1940ko uztailaren 6a |
| Herrialdea |  Finlandia |
| Heriotza | Lund, 2023ko maiatzaren 29a (82 urte) |
| Familia | |
| Ezkontidea(k) | Robert Phillipson |
| Seme-alabak | ikusi
|
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | ingelesa suediera finlandiera |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | hizkuntzalaria |
| Jasotako sariak | ikusi
|
| tove-skutnabb-kangas.org | |
Biografia aldatu
Helsinkin jaio zen, eta bi ama-hizkuntzarekin hazi, suediera eta finlandiera, Finlandiako gutxiengo suediarraren barruan.[1]
Hiriburuan bertan ikasi ondoren, irakasle eskola batean lan egin zuen denbora laburrean. 1967tik 1968ra AEBetara joan zen, eta Harvardeko Hizkuntzen Sailean lanpostu bat lortu zuen. Ondoren, Helsinkin lan egin zuen irakasle gisa. 1970etik Finlandiako eta Danimarkako unibertsitateetan ikertzaile gisa jardun zuen. 1976an lortu zuen lehen doktoretza, gaitzat elebitasuna izan zuelarik. 1995etik 2000ra Roskildeko Danimarkako Unibertsitatean irakatsi zuen, non ikertzaile bisitaria izan zen 1979tik 2007ra. Gero erretiroa hartu zuen. [2]
Hizkuntzakeria eta elebitasuna aldatu
Bere lanaren gai nagusia elebitasunaren baldintzen ikerketa da. 1980ko hamarkadaren hasieran, funtsezko zeregina izan zuen hizkuntza gutxituen aurkako diskriminazioa analisatzeko orduan, eta ordutik hizkuntzakeria edo glotofobia kontzeptua garatu bada neurri handi batean berari esker da.
Euskal Herrian 2004an egindako mintegi batean esan zuen: "Hizkuntz eskubideak giza eskubideak dira, beraz, giza hizkuntza eskubideei buruz hitz egin behar da. Horiek bizimodu duinarekin erlazionatuta daude, eta badituzte bi alde: eskubide pertsonalak eta kolektiboak". Elebitasuna eta hezkuntza sistemaren gainean, zera gehitu zuen: "talde berean ama hizkuntza euskara eta gaztelania duten neska-mutikoak sartzea ez da egokia; egokiagoa litzateke bi talde egitea".[3]
Lanak aldatu
- Tove Skutnabb-Kangas: Bilingualism or not – the education of minorities. Multilingual Matters, Clevedon, Avon 1984, ISBN 0-905028-17-1.
- Tove Skutnabb-Kangas, Jim Cummins: Minority education: from shame to struggle. Multilingual Matters, Clevedon, Avon 1988
- Tove Skutnabb-Kangas: Language, Literacy and Minorities. The Minority Rights Group, London 1990.
- Tove Skutnabb-Kangas, Robert Phillipson (Hrsg.): Linguistic Human Rights. Over-coming linguistic discrimination. Contributions to the Sociology of Language 67. Mouton de Gruyter, Berlin & New York 1995, ISBN 3-11-014878-1
- Tove Skutnabb-Kangas: Multilingualism for All. Series European Studies on Multilingualism. Swets & Zeitlinger, Lisse, Niederlande 1995, ISBN 90-265-1423-9.
- Miklós Kontra, Robert Phillipson, Tove Skutnabb-Kangas, Tibor Várady: Language: A Right and a Resource. Approaching Linguistic Human Rights. Central European University Press, Budapest 1999, ISBN 963-9116-64-5.
- Tove Skutnabb-Kangas: Linguistic genocide in education ? or worldwide diversity and human rights? Lawrence Erlbaum Associates, Mahwah, New Jersey & London 2000, ISBN 0-8058-3468-0.
Erreferentziak aldatu
- ↑ «Researchgate: Tove Skutnabb-Kangas profile» Researchgate.
- ↑ TOVE Anita SKUTNABB-KANGAS dr.phil. Curriculum vitae, Lebenslauf auf der eigenen Webpräsenz; abgerufen am 7. April 2010.
- ↑ Pikabea Amundarain, Nerea. (2004-11-08). «Hezkuntza-sistemen ereduen azterketarekin amaitu da hizkuntz eskubideen sinposioa» sustatu.eus (Sustatu) (Noiz kontsultatua: 2023-06-01).
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q546837
Multimedia: Tove Skutnabb-Kangas / Q546837
