Sociedad Bilbaínaren egoitza
Sociedad Bilbaínaren egoitza Bilboko eraikina da, Sociedad Bilbaína elkarte pribatuarena. 2000ko urriaren 24an, Eusko Jaurlaritzak monumentu izendatu zuen, Sailkatutako Kultura Ondasuna.
Sociedad Bilbaínaren egoitza | |
---|---|
Kultura ondasuna | |
Kokapena | |
Herrialdea | Euskal Herria |
Probintzia | Bizkaia |
Herria | Bilbo |
Koordenatuak | 43°15′38″N 2°55′34″W / 43.26052°N 2.92621°W |
Historia eta erabilera | |
Irekiera | 1913 |
Arkitektura | |
Arkitektoa | Emiliano Amann Amann (en) |
Estiloa | Arkitektura eklektikoa |
Ondarea | |
BIC | RI-51-0005416 |
Kokalekua
aldatuEgoitza Abando auzoan du, Nafarroa kalearen 1. zenbakian, Bilboko Metroaren egoitza, Bilbao Concordia geltokia eta Areatzako zubiaren alboan, eta Plaza Biribila eta Abandoko Indalecio Prieto geltokitik hurbil.
Historia
aldatuElkartea 1839an sortu zen eta lehenbiziko egoitza Plaza Barrian izan zuen. 1913an gaur egungo Abando auzoko egoitzara lekualdatu zen.
-
Alboko ikuspegia
-
Ataria.
-
Egoitza, BBVAren Dorrea, Bilboko Metroaren egoitza eta Ibaizabal ibaiaren ikuspegia, Areatzako kaitik.
Eraikina
aldatuBeheko solairua, hiru goiko solairu eta estalitako solairu bat ditu eraikinak; azkenaren gainean, Bailen eta Nafarroa kaleen arteko errotondaren alaka hartzen duen kupula zirkularra du. Orokorrean, trazadura linea eklektikoduna da.
Fatxada nagusiak, Nafarroa kalekoak, horizontalerako joera dauka. Erdiko ardatzak fatxada simetrikoa egiten du. Erdiko ardatz horretan bebarrurako sarbidea dago, eta hortik barruko geletara sartzen da.
Monumentuen antzera dago eginda sarbidea, bai materialaren aldetik, bai diseinuaren aldetik. Puntu erdiko hutsarte handi bat dauka, eta kristalez estalita daude arku inguruko hutsarteak; inposta aldiz, Ereñoko marmolezko harri bakarreko bi zutaberen gaineko taulamenduak burutzen du. Sarrerako baoaren gainean, bigarren solairuan, hiru bao batzen dituen harrizko balaustrada duen balkoia dago; hiru balaustrada horietatik erdikoa da handiena. Hirugarren solairuan, bi zutabe joniarrek inguratutako bao dinteldun handia dago. Tronkopiramide erako profildun erremateak bertikaltasuna areagotzen dio.
Oro har, eraikinak gorputz baxua eta irekia dauka, beheratutako bao ilara batekin. Honen gainean, eta paramentua jartzeko modua dela-eta beheko solairuarekin lotuta, lehenengo solairua dago solairuarte moduan, binaka jarritako bao dinteldun arruntekin. Solairu nagusiko deigarriena eraikina zeharkatzen duen balaustrada jarraitua da, bao dinteldunekin batera. Solairu nagusi horretako oinarritik fuste leuneko pilastrak ateratzen dira, fatxadako erremateraino doazenak; fusteak girlandekin apainduta daude. Hirugarren solairua solairu nagusiarekin lotzen da begiz pilastrei esker eta bertan bao dinteldun handiak zabaltzen dira, fatxadatik behera doazen piezek hirutan banatzen dituztenak.
Bailen eta Olabarri kaleetako alakazko errotondetan, fatxadako hutsuneak eta lehen aipaturiko pilastren itxurako zutabeak tartekatzen dira.
Eraikinaren barrualdeak mota bereko klub ingelesen arkitektura du, ohorezko eskailera espirala, eta zutabeen gainean dagoen argizulo eta guzti.
Barruko aldearen antolamenduari dagokionez, lehen solairua honela antolatzen da: zati handiena sarrera handiak hartzen du; eskailera apartaren hasiera, eta taberna "ingelesa" ere badaude, eta gainontzekoa kaletik sarrera duten merkataritzako lokalek hartzen dute.
Lehenengo solairua bulegoek eta gaineko solairuko liburutegiaren artxiboak oso-osorik hartzen dute.
Eraiki zenetik Bilbaina Elkartearentzako pentsatua dago; horrela, oin nagusian (bigarren solairuan) ondokoak ditu: eskailera nagusiaren inguruan eta altuera bikoitzeko hallaren inguruan, egongelak, jokorako gelak billarrerako mahai eta guzti, altuera bikoitzeko liburutegia, goian korridorea duela, eta irakurgelak alboan.
Hallaren muturreko egurrezko eskaileratik hirugarren solairura heltzen da. Han, elkarrekin lotzen diren jangelak eta egongelak daude, erdiko hallaren altuera bikoitzeko tartearen inguruan. Erdiko hallak eraikina antolatzen du, eta bi solairu nagusiak lotzen ditu begiz, zuzenean.
Gela horiek guztiak jatorrizko dekorazioa eta erremateak dituzte, bai sabaietan, bai paramentu bertikaletan eta lurrean; horrela, berezko izaera hartzen duten unitateak sortzen dira, banaezinak, hasierako itxurarekin eta formarekin jarraitzen dutenak. Aipatzekoak dira altzari original batzuk, baita liburutegiko liburu-bilduma ere; era berean, dekorazioko arte-lan batzuk dauden lekuetan jartzeko beren beregi eginak direla dirudi.
Hirugarren solairuan, Jose Maria Olabarri kalera ematen duen hegoaldeko hegalean elkartearen bulegoak daude, eta horietan ere jatorrizko dekorazio elementuak eta altzariak daude.
Laugarren solairuan gimnasioa dago, frontoi eta aldagela eta guzti, sukaldeak, biltegiak, eta eraikinak behar dituen bestelakoak ere bai.
Azkenik, atikoan trastelekuak eta ikuztokia.
Erreferentziak
aldatu- Edukiaren zati bat monumentu hau sailkatutako kultura-ondasun izendatzen duen lege testutik hartu da. Izan ere, testua jabari publikokoa da eta ez du jabetza intelektualik, Espainiako Jabetza Intelektualaren Legeko 13. artikuluan xedatu denez (Espainiako Aldizkari Ofiziala, 97. zenbakia, 1996-04-22).
Kanpo estekak
aldatuEuskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Bilbo |