Sant Feliu de Llobregat

Sant Feliu de Llobregat
	Kataluniako udalerria
	Irudi gehiago
Administrazioa
Estatu burujabe	Espainia
Autonomia	Katalunia
Probintzia	Bartzelonako probintzia
Eremu funtzionala	Bartzelonako metropoli eremua
Eskualdea	Baix Llobregat
Alkatea	Lídia Muñoz Cáceres (en)
Izen ofiziala	Sant Feliu de Llobregat
Posta kodea	08980
INEk ezarritako kodea	08211
Herriburua	Sant Feliu de Llobregat (en)
Geografia
Koordenatuak	41°23′00″N 2°02′38″E / 41.3833°N 2.0439°E
Azalera	11.8 km²
Altuera	25 m
Mugakideak	Bartzelona, Sant Cugat del Vallès, Sant Just Desvern, Sant Joan Despí, Santa Coloma de Cervelló, Sant Vicenç dels Horts eta Molins de Rei
Demografia
Biztanleria	46.056 (2023); 414 (2022)
Dentsitatea	3.903,05 bizt/km²
Etxebizitzak	46
Informazio gehigarria
Ordu eremua	UTC+01:00
Hiri senidetuak	Villeneuve-le-Roi
Matrikula	B
Hizkuntza ofiziala	katalan
	santfeliu.cat

Sant Feliu de Llobregat Kataluniako udalerria da, Baix Llobregat eskualdeko hiriburua dena eta Bartzelonako probintzian ere kokatua.

Llobregat ibaiaren ezkerraldean dago, eta Collserolako mendilerrora zabaltzen da (Puig d'Olorda (436,4 m), Penya del Moro (375 m), Puig Aguilar (387 m). Udalerri hauek ditu mugakide: Bartzelona, Sant Cugat del Vallès eta Sant Just Desvern ekialdean; Molins de Rei iparraldean; Sant Vicenç dels Horts eta Santa Coloma de Cervelló mendebaldean eta Sant Joan Despí hegoaldean.

Barruti judizialeko burua da eta 2005az geroztik, apezpiku-hiria.

2022ko urtarrilaren 1eko erroldaren arabera 45.642 biztanle zituen. 11.81 km²-ko azalera du^[1].

Festak aldatu

Herriko Festak: abuztuaren 10ean, San Lorentzo
Udazkeneko Festak (edo herriko festa txikiak, gaur egun festa nagusiak): urriaren 12an, San Rarimi, Sardiniako Cagliariko (katalanez, Càller) artzapezpikua izan zena
Udaberriko Festak: maiatzeko bigarren asteburua. Sant Feliu de Llobregateko Arrosa Erakusketa eta eskualdeko Merkataritza eta Industria Feria^[2]

Historia aldatu

Historiaurrean ere gizakien presentzia dokumentaturik dago, Ca n'Albaredako aztarna paleolitikoekin eta Puig d'Olordako kobazulo bateko aztarna neolitikoekin. Hainbat tokitan aurkitu dira aztarna iberikoak eta erromatarrenak ere. Erromatarren garaian eta Erdi Aroko garai batean Sant Feliuk Ticiano, Tiano edo Micano izena zuen, eta Sant Feliu toponimoa 1002. urtera arte agertu zen aurrenekoz, Sant Cugat del Vallèseko monasterioko agiri batean (Sanct[us] Feli[x]).

1524an sortu zen San Lorentzoko eliza, 1936ko gerran suntsitua eta ondoren toki berean berreraikia.

XVII. mendean, Jaume Falguerak jauregi bat eraiki zuen, gaur egun ere Falguera jauregia^[3] izenaz ezaguna, LLobregat ibairaino ailegatzen ziren lorategiekin. Gaur egun udalarenak dira jauregia eta lorategiak.

1855ean inauguratu zen Sant Feliuko tren gelto^[4]kia, Bartzelona eta Vilafranca arteko lineakoa. Udal merkatua^[5], berriz, 1885ekoa da. Espainiako Alfonso XIII.a erregeak eman zion hiriaren izaera 1929an eta 1936an bihurtu zen Baix Llobregateko eskualdeko hiriburu.

XX. mendearen hasieran lantegiak ezartzen hasi ziren, ehundegiak lehenbizi, eta metalurgiakoak ondoren.

1990eko hamarkadan eraiki ziren bi auzo berri: Mas Lluí, herriko azalera urbanizatua %30 handitu zuena, eta les Grasses, Molins de Rei ondoan, herritarrentzako lorategia duena, el Roserar^[6], arrosa barietate askorekin.

2018an hasi ziren trenbidea lur azpira eramateko lanak, urtetan bizilagunen erreibindikazioaren ondorioz, eta herriari aldaketa handia ekarriko diote^[7].

Demografia aldatu

Biztanleriaren bilakaera
1900	1910	1920	1930	1940	1950	1960	1970	1981	1991	2001	2009
3.203	3.658	4.396	6.008	6.646	7.114	10.181	21.736	38.004	36.608	40.042	42.919

2010	2012	2014	2016	2018	2020	2022
43.528	50.467	43.715	44.086	44.474	45.467	45.642

Hiritar ezagunak aldatu

Juan Carlos Navarro (1980-), saskibaloi jokalaria.
Joana Raspall i Juanola, idazlea eta poeta; 2006ko Creu Sant Jordi saria; Hiriko Urrezko Domina.
Jenn Diaz Ruiz, idazlea.
Pere Dot i Martínez, arrosa-hazlea, hiriko seme kuttuna izendatua eta Hiriko Urrezko Domina.