San Galoren abadia
San Galoren abadia (alemanez: Abtei St. Gallen) Suitzako Sankt Gallen hirian kokaturiko beneditar abadetxea da. Karolingiar monasterioa 719an eratu zuten eta mendeetan zehar beneditar abadetxe nagusienetariko bat izan zen. Bere liburutegia Erdi Aroko liburutegirik inportanteenetariko bat da.[1] Hiria abadetxearen inguruan sortu eta hazi zen. 1800an sekularizatua, 1848an hiriko katedral bihurtu zen. 1983an UNESCOk Gizateriaren Ondare izendatu zuen.
| San Galoren abadia | |
|---|---|
| Fürstabtei Sankt Gallen | |
 UNESCOren gizateriaren ondarea | |
| list of cultural properties in St. Gall | |
 | |
| Kokapena | |
| Estatu |  Suitza |
| Suitzako kantonamendua |  Sankt Gallen kantonamendua |
| Constituency of the canton of St. Gallen | Sankt Gallen barrutia |
| Suitzako udalerria | Sankt Gallen |
| Koordenatuak | 47°25′23″N 9°22′38″E / 47.423055555556°N 9.3772222222222°E |
 | |
| Historia eta erabilera | |
| Irekiera | 720 |
| Erlijioa | katolizismoa |
| Elizbarrutia | Roman Catholic Diocese of Saint Gallen (en)  |
| Suntsipena | 1798 |
| Arkitektura | |
| Estiloa | Arkitektura barrokoa |
| Gizateriaren ondarea | |
| Irizpidea | (ii) eta (iv) |
| Erreferentzia | 268 |
| Eskualdea[I] | Europa eta Ipar Amerika |
| Izen-ematea | 1983 (VII. bilkura) |
| 08312 | |
| Kontaktua | |
| Helbidea | Klosterhof 1–8, 9000 St. Gallen |
| Webgune ofiziala | |
| |
Deskribapena aldatu
Karlomagno hil (814) eta berehala, Indenen eta Aachenen bildu zen Elizaren kontzilioa (816-817), eta han finkatu ziren erromatar liturgia eta monasterioetako arauak. Sankt Gallen abade-etxerako egindako planoa da monasterioetan ordena jartzeko borondate horren erakusgarri behinena. 820 aldera marraztu zuten, eta bertan laburtu zen kontzilioan monasterioei buruz erabakitakoa. Karolingiar arkitekturako eredutzat hartzen da.
Planoan aurreikusita eta jasota daude komentu batean sor daitezkeen beharrizan guztiak: logela, jangela, sukaldeak, eritegia, kalostra eta eskola, erromes eta bisitarientzako egoitza, ukuiluak eta beste hainbat eraikin, abadearen egoitza, eta, erdiko aldea eta espazio guztiaren ia erdia hartzen duela, eliza. Elizak badu berrikuntza bat, mendebaldeko dorrearen tokian abside bat baitu, ekialdekoari kontrajarrita. Eraikina mendebaldera orientatzeko formula hori erromatar ereduetatik hartu bide zuten, eta karolingiar liturgia erromatartu izanaren frogatzat hartzen da. Basilika bat da eliza, eta gurutzadura eta korua ditu ekialdean. Erdiko habearteak eta alboetakoek -zeinetan ere aldare asko dauden- ez dute espazio bakar jarraitu bat osatzen, baizik eta esparruka daude zatituak, hesi moduko batzuen bitartez. Ate eta sarbide asko zituen : mendebaldeko absidearen ondoan bi, eta beste hainbat iparraldetik bezala hegoaldetik. Mendebaldeko absidea San Petriri eskainita dago.
Erreferentziak aldatu
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q155699
Multimedia: Fürstabtei St. Gallen / Q155699
