Pio X.a

San Pio X.a (latinez, Pius PP. X), jaiotzaz, Giuseppe Melchiorre Sarto (Riese, Lombardia-Veneto, gaur egungo Italia, 1835eko ekainaren 2a - Erroma 1914ko abuztuaren 20a), Eliza Katolikoko Aita santu izan zen 1903ko abuztuaren 4tik bere heriotza egunera arte.

Pio X.a
(1914) Irudi gehiago
257. Aita santu 1903ko abuztuaren 4a - 1914ko abuztuaren 20a ← Leon XIII.a - Benedikto XV.a → patriarch of Venice (en) 1893ko ekainaren 15a - 1903ko abuztuaren 4a ← Domenico Agostini (en) - Aristide Cavallari (en) → Elizbarrutia: Patriarchate of Venice (en) kardinal 1893ko ekainaren 12a - Roman Catholic Bishop of Mantova (en) 1884ko azaroaren 10a - ← Giovanni Maria Berengo (en) - Paolo Carlo Francesco Origo (en) → Elizbarrutia: Roman Catholic Diocese of Mantua (en) kantziler 1875 - 1884ko azaroaren 10a Kalonje 1875 - 1884ko azaroaren 10a parson (en) 1867 - 1875 bikario 1858ko irailaren 18a - 1867
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Giuseppe Melchiorre Sarto
Jaiotza	Riese Pio X, 1835eko ekainaren 2a
Herrialdea	Italiako Erresuma  (1861eko martxoaren 17a -  1914ko abuztuaren 20a)
Heriotza	Jauregi Apostolikoa, 1914ko abuztuaren 20a (79 urte)
Hobiratze lekua	San Petri basilika Vatican Grotto (en)
Heriotza modua	berezko heriotza: miokardio infartu akutua
Familia
Ezkontidea(k)	ezkongabea
Hezkuntza
Hizkuntzak	italiera latina
Jarduerak
Jarduerak	apaiz katolikoa, diakonoa eta apezpiku katolikoa
Parte-hartzailea 1903ko konklabea
Lantokia(k)	Erroma eta Aita Santuen Lurraldea
Jasotako sariak	ikusi Jerusalemgo Hilobi Santuaren Zaldun Ordena
Santutegia
Abuztuaren 21
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	Erromatar Eliza Katolikoa

Familia eta ikasketak

Giovanni Battista Sarto postariaren eta Margarita Sanson jostunaren hamar seme-alabetatik bigarrena izan zen. Jaio eta hurrengo egunean bataiatu zuten. Familia apalekoa izan arren, haren gurasoek heziketa ona baloratzen zuten.

Lehen ikasketak herriko ikastetxean egin zituen. Egunero sei kilometro ibili behar zituen eskolara iristeko. Herriko parrokoarekin hasi zen latina ikasten. 1846an Venetoko Liceo Classicora bidali zuten. 1850ean Trevisoko gotzainak diru-laguntza bat eman zion ikasketetan segi zezan.

1858an apaiztu zen. Tomboloko parroko izan ostean, kanonigo, seminarioko errektore eta bikario izendatu zuten, besteak beste.

Gotzain eta kardinal

Leon XIII.ak Mantuako apezpiku izendatu zuen 1884an. 1893an kardinal eta Veneziako patriarka izendatu zuen Aita Santuak.

Aita Santu

Leon XIII.a hil zenean, konklabera deitutakoen artean izan zen. Lau egun behar izan zituzten Giuseppe Sarto Aita santu izendatzeko.

Sendotasunez gidatu zuen Eliza Katolikoa sekularizazioa indartzen zihoan garaian. Modernismoa ere gero eta esanguratsuagoa zen, baita ikasketa biblikoen alorrean ere. Gauzak horrela, modernismoa gaitzetsi zuen Pascendi Dominici gregis entziklikan (1907ko irailaren 8an).

Liturgian erreforma sakonak egin zituen, kristauek Eukaristian parte hartzea bultzatuz. Besteak beste, haurrek lehen jaunartzea egin zezaten agindu zuen, kristau ikasbidea behar beste ikasi ondoren. Zuzenbide kanonikoko kodea idatziz eta batuta argitaratzeko agindu zuen.

1904ko konstituzioaren bidez, estatu katolikoek Aita santua aukeratzeko konklabeetan zuten beto eskubidea deuseztu zuen. Pio IX.aren Non Expedit entziklika leundu egin zuen, kristau italiarrei beraien estatuko politikan parte hartzeko eskubidea emanez.

Heriotza eta kanonizazioa

1914ko abuztuaren 20an hil zen Erroman. Vatikanoko Grutetan hilobiratu zuten, 1951n beatifikatu zuten arte; ordutik aurrera haren gorpua San Petri basilikan dago fededunek benera dezaten.

1951ko ekainaren 3an beatifikatu zuen Pio XII.ak, eta 1954ko irailaren 3an santu izendatu zuen. Haren jaieguna abuztuaren 21ean da. Erromes gaixoen zaindaria da.

Erreferentziak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Pio X.a

• Datuak: Q43739
• Multimedia: Pius X / Q43739