Sagailo ziklonikoa edo ekaitz-marea kostaldeko uholde bat edo tsunami baten antzeko fenomeno bat da, urak gora egiten duelako, eta presio txikiko sistema meteorologikoekin lotuta egoten da, zikloiekin adibidez. Uraren maila marearen ohiko mailatik gora nola igotzen den neurtzen da, eta ez da olatuen efektua kontatzen.

Ike urakanak Texasen sortutako sagailo ziklonikoa.

Sagailo ziklonikoa eragiten duen faktore meteorologiko nagusia abiadura handiko haizea da, ibilbide luze batean ura kostaldera bultzatzen duena. Ekaitz-mareen larritasunari eragiten dioten beste faktore batzuk hauek dira: ekaitzaren ibilbidean ur-masaren sakonera txikia eta orientazioa, mareen unea eta ekaitzaren ondoriozko presio atmosferikoaren erorketa. Klima-aldaketak ekaitz-mareen arriskua areagotu dezakeela iradoki da[1].

Batzuek teorizatzen dute, muturreko baldintza meteorologikoak handiagoak diren heinean eta klima-aldaketaren ondorioz itsas mailak gora egiten duen heinean, sagailo ziklonikoak kostaldeko populazioentzat arrisku gehiago sortzea espero dela. Komunitateek eta gobernuek azpiegitura gogorrak eraiki ditzakete, hala nola mareen aurkako hesiak eta azpiegitura bigunak, hala nola kostaldeko dunak edo mangladiak, kostaldeko eraikuntza-praktikak hobetuz eta gizarte-estrategiak landuz, hala nola alerta goiztiarra, hezkuntza eta ebakuazio-planak[2].

Erreferentziak aldatu

  1. (Ingelesez) Garner, Andra J.; Mann, Michael E.; Emanuel, Kerry A.; Kopp, Robert E.; Lin, Ning; Alley, Richard B.; Horton, Benjamin P.; DeConto, Robert M. et al.. (2017-11-07). «Impact of climate change on New York City’s coastal flood hazard: Increasing flood heights from the preindustrial to 2300 CE» Proceedings of the National Academy of Sciences 114 (45): 11861–11866.  doi:10.1073/pnas.1703568114. ISSN 0027-8424. PMID 29078274. PMC PMC5692530. (Noiz kontsultatua: 2022-09-28).
  2. «Extremes, Abrupt Changes and Managing Risks» The Ocean and Cryosphere in a Changing Climate (Cambridge University Press): 589–656. 2022-04-30 (Noiz kontsultatua: 2022-09-28).

Kanpo estekak aldatu