Raquel Padilla Ramos
| Raquel Padilla Ramos | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | Sonora eta Hermosillo, 1967ko irailaren 19a |
| Herrialdea |  Mexiko |
| Lehen hizkuntza | gaztelania |
| Heriotza | El Sauz de Ures (en)  , 2019ko azaroaren 9a (52 urte) |
| Heriotza modua | : Feminizidioa |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Autonomous University of Yucatán (en) Hanburgoko Unibertsitatea |
| Hizkuntzak | gaztelania ingelesa Yaqui (en) |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | antropologoa, unibertsitateko irakaslea, historialaria, idazlea, unibertsitateko irakaslea eta aktibista |
Raquel Padilla Ramos (Hermosillo, 1967ko irailaren 19an- El Sauz de Ures, Sonora, Mexiko, 2019ko azaroaren 7a) antropologoa, idazlea, historialaria, irakaslea, hizlaria eta Mexikoko ipar-mendebaldeko eskubide etnikoen aktibista izan zen. Bere ikerketa eta argitalpen zientifikoei esker, Antropologia eta Historiako Institutu Nazionalak (INAH) eta Sonorako Unibertsitateak (UNISON) eskualdeko garrantzitsuenetakotzat jo zuten. 2019an hil zuen bere bikotekide sentimentalak, eta urte horretan gehien argitaratu zen emakume-hilketa (feminizidioa) izan zen.[1][2]
Hezkuntza eta laneko historia aldatu
Padilla Ramosek batxilergoko azken urtea ikasi zuen Gainesvilleko North Hall High School-en, Georgian, Estatu Batuetan, 1986tik 1987ra. Gero, Merida hirira joan zen Yucatango Unibertsitate Autonomoko (UADY) Zientzia Antropologikoetako lizentziatura ikasteko, Historia espezialitatearekin. 1991n graduatu zen, eta 1993ko otsailean unibertsitateko titulua lortzeko tesia aurkeztu zuen: "Yucatán, fin del sueño yaqui". 1992tik 1993ra 8 irakasgai eman zituen Teknologia eta Turismo Institutuan, estatu berean. Harrezkero, arkeologia eta historia mesoamerikarrari buruzko ikastaro eta mintegi askotara joan zen Mexikoko estatu batzuetan, eta bat Kuban. 1993an, berriz, irakasgai batzuk ematen hasi zen Sonorako Unibertsitatean (UNISON). Urte horretan bertan, baina irailean Antropologia eta Historiako Institutu Nazionalean (INAH) "A" motako ikerketa-irakasle elkartu gisa onartu zuten. 2001eko otsailetik ekainera UADYren irakaskuntzan parte hartu zuen, klase bakar baten kontura.[3]
2002ko otsailean amaitu zuen Antropologia Zientzietako maisutza, etnohistorian oinarritua, baita Yucatango Unibertsitate Autonomoko Antropologia Zientzien Fakultatean ere, eta tesi hau aurkeztu zuen: ""Progreso y Libertad: Los yaquis en la víspera de la repatriación". 2003ko urriaren 17an azterketa bat aurkeztu zuen INAHen zuen kategorian aldaketa bat egiteko, eta "C" motako irakasle ikertzaile titular izatea lortu zuen. 2009ko irailean, Kino Unibertsitatean (UNIKINO) ematen zituen eskolak, Hermosillon, 3 irakasgairekin. Urte horretako urriaren 15ean doktoretza bat amaitu zen Mesoamerikako Ikasketetan, Hanburgoko Unibertsitateko (Alemania) Humanitateen Fakultatean, eta tesi hau aurkeztu zuen: "Los partes fragmentados: Narrativas de la guerra y la deportación yaqui"[2]
2010ean UNIKINO utzi zuen. 2011n, Giza eta Portaera Zientzien arloko Ebaluatzaile Akreditatuen Zientzia eta Teknologia Kontseilu Nazionaleko erregistroan kide izendatu zuten. 2013. urtean Unilider Unibertsitatean hasi zen irakasle, Hermosillon, eta, 2014. urtean, Austin Estatu Batuetara joan zen, Texasko Unibertsitateko Yaqui History and Culture ikasgaia erakustera.
1994tik 2018ra, 14 ikastaro, tailer eta diplomatu baino gehiago eman zituen, denak ere Sonoraren historia, yaki-kulturaren artea eta Sonoraren estatuko monumentu historikoen kontserbazioa aztergai hartuta.
Bere ikerketen eta bestelako argitalpenen hitzaldiak eman zituen 1982tik 2019ko martxora arte, eta Mexikon aurkeztu zen, hala nola Sonora, Coahuila, San Luis Potosí, Yucatán, Campeche, Veracruz, Ciudad de México, Sinaloa, Quintana Roo, Michoacán, Querétaro,Baja California, Baja California Sur, Oaxaca, Puebla, Nuevo León, Chihuahua, Estado de Méxicoeta Guanajuato, baita atzerrian ere Santiago,Txile; Cordoba, Santa Rosa eta Buenos Aires, Argentina; York, Inglaterra; Canberra, Australia; Granada, Espainia; Austin, El Paso eta Chicago Estatu Batuak eta San Juan, Puerto Rico .
Heriotza aldatu
Raquel Padilla 2019ko azaroaren 7an hil zen El Sauz de Uresen, La Loretana arrantxoaren inguruan, Hermosillotik gertu, eta han ere bazuen egoitza. Padilla bere bikotekide sentimentalak hil zuen labankada baten ondoren, eta Uresko Udaltzaingoak eta Sonorako Estatuko Justizia Fiskaltza Nagusiak berehala atxilotu zuten. Hasiera batean, Juan Armando N. gisa ezagutarazi zuten, baina, ondoren, 53 urteko Juan Armando Rodríguez Castro izendatu zuten ofizialki.[4] Hiltzaileak, tribu yaquiko kideak, bere gorputzean ere zauriak izan zituen arma berarekin, eta, beraz, atxilotzeko unean artatu zuten medikuak.[1] Han, adingabeko bat ere bazegoen, Raquelen semea. Hura suspertzen saiatu zen, eta lortu ez zuenez, laguntza bila atera zen.[5]
Juan Armandori bost egun geroago 45 urteko kartzela-zigorra ezarri zioten, 61 mila 608 pesoko isunarekin eta 82 mila 144 pesoko ordainketarekin kalte morala eta materiala konpontzeko.[6] Gertaera feminizidio gisa katalogatu zen, ikerketetan argitu baitzen hilketa zeloak eta genero-arrazoiak izan zirela. Horrek guztiak eragina izan zuen estatuko sare sozialetan eta hedabideetan, baita historiako elkarte eta klubetan ere. Hil ondoren, hurrengo egunetan hainbat omenaldi egin ziren ikasi eta lan egin zuen lekuetan.[7]
Argitaratutako liburuak aldatu
- 1995: Yucatán, fin del sueño yaqui.
- 2006: Progreso y Libertad: Los Yaquis en la Víspera de la Repatriación.
- 2007: Misiones del Noroeste de México, origen y destino.
- 2009: Conflicto y armonía. Etnias y poder civil, militar y religioso en Sonora.
- 2010: Religión, nación y territorio en los imaginarios sociales indígenas de Sonora 1767-1940.
- 2011: Misiones del Noroeste de México, origen y destino 2006..
- 2011:Misiones del Noroeste de México, origen y destino 2007.
- 2011: Coronel J. Cruz Gálvez. Un internado para la historia de México.
- 2011: Los irredentos parias. Los yaquis, Madero y Pino Suárez en las elecciones de Yucatán, 1911.
- 2012: Misiones del Noroeste de México, origen y destino 2008.
- 2012: Misiones del Noroeste de México, origen y destino 2009.
- 2013: Misiones del Noroeste de México, origen y destino 2011.
- 2015: Misiones del Noroeste de México, origen y destino 2013.
- 2017: La institución significada: los pueblos indígenas en la Sonora colonial y republicana.
- 2017: Misiones del Noroeste de México, origen y destino 2015.
- 2018: Los Partes Fragmentados. Narrativas de la guerra y la deportación yaquis.
Aintzatespenak eta lorpenak aldatu
2014. urtean, LLILAS Lozano Long Visiting Professorship Nazioarteko saria jaso zuen, Texasko Unibertsitatean (Austin) irakasle gisa emandako urteagatik.[2]
2014ko maiatzean, Hermosilloko Sonorako Unibertsitateak 2014ko Ibilbide eta Merezimendu Akademikoaren Sariaren Epaimahai izendatu zuen.
2015eko urriaren 27an, Irredentos Parias-ek Altruismoan espezializatutako 20 urteko kazetaritza-ekitaldi batean aintzatespena jaso zuen, Mexikoko Kazetarien Klubaren IAP Altruismoa sustatzeko Fundazioaren eskutik.
2018an, Carolina Fundazioaren Nazioarteko Saria eman zioten, Salamancako Unibertsitatean (Espainia) ikerketa-egonaldia egiteko.
Erreferentziak aldatu
- ↑ a b Asesinan en Sonora a historiadora Raquel Padilla Ramos; investigan feminicidio. Aristegui Noticias 8 de noviembre de 2019.
- ↑ a b c Quién es Raquel Padilla Ramos, la historiadora y defensora de los indígenas, apuñalada por su pareja. infobae 9 de noviembre de 2019.
- ↑ ¿Quién era Raquel Padilla, defensora de la etnia yaqui asesinada hace un año?. El Sol de Hermosillo 9 de noviembre de 2020.
- ↑ Raquel Padilla Ramos en la terrible la tarde en la que le arrancaron la vida. The San Diego Union-Tribume En Español 10 de noviembre de 2019.
- ↑ Asesinan a la historiadora Raquel Padilla Ramos en Sonora. El Universal 8 de noviembre de 2020.
- ↑ Sentencian a 45 años de cárcel a feminicida de la investigadora Raquel Padilla. Milenio 12 de noviembre de 2019.
- ↑ INAH recuerda a la historiadora Raquel Padilla Ramos, a un año de su dolorosa ausencia. Gobierno de México 10 de noviembre de 2020.
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q55844000
