Pongo
Pongo, orangutanak edo orang-utanak primate genero bat da. Gorila, Pan eta gizakiekin batera Hominidae osatzen dute.
| Pongo | |
|---|---|
| Sailkapen zientifikoa | |
| Erreinua | Animalia |
| Filuma | Chordata |
| Klasea | Mammalia |
| Ordena | Primates |
| Familia | Hominidae |
| Azpifamilia | Ponginae |
| Generoa | Pongo Lacépède, 1799
|
| Azpibanaketa | |
| Banaketa mapa | |
 | |
| Datu orokorrak | |
| Mugimendua | brachiation (en)  |
| Ernaldia | 265 egun |
| Elikadura iturri nagusia | fruitua, Hostoa, arrautza, juvenile (en) , eztia, fruitu oskolduna eta zuhaitz azala |
EtimologiaAldatu
Orangutan, orang-utan, orang utan, orangutang, edo ourang-outang izena malaysieratik dator,[1] orang 'pertsona' eta hutan 'baso, ohian' hitzetatik; hots, 'basoko gizona'.[2][3][4]
EspezieakAldatu
Hiru orangutan espezie ezagutzen dira.[5]
- Borneoko orangutana (Pongo pygmaeus) – Linnaeus, 1760
- Pongo pygmaeus pygmaeus
- Pongo pygmaeus morio
- Pongo pygmaeus wurmbii
- Sumatrako orangutana (Pongo abelii) – Lesson, 1827
- Tapanuliko orangutana (Pongo tapanuliensis) – Nurcahyo, Meijaard, Nowak, Fredriksson & Groves, 2017
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Pongo  |
AnatomiaAldatu
Orangutanek beso luzeak dituzte eta ile gorria edo arrea. Bertikalki 2 metro arte luze izaten dira, baina gehienetan, 1,75 metrora iristen dira. Besoak zabalik dituztela, 3 metroko zabalera dute. Arrek 120 kiloko pisua izaten dute.[6][7]
EkologiaAldatu
Malaisia eta Indonesiako oihan tropikaletako Dipterocarpaceae familiako zuhaitzetan eta baso sekundarioetan bizi dira.[8][9][10]
ErreferentziakAldatu
- ↑ Sastrawan, Wayan Jarrah. (2020-11-06). «The Word ‘Orangutan’: Old Malay Origin or European Concoction?» Bijdragen tot de taal-, land- en volkenkunde / Journal of the Humanities and Social Sciences of Southeast Asia 176 (4): 532–541. doi:. ISSN 0006-2294. (Noiz kontsultatua: 2022-09-23).
- ↑ Sastrawan, Wayan Jarrah. (2020-11-06). «The Word ‘Orangutan’: Old Malay Origin or European Concoction?» Bijdragen tot de taal-, land- en volkenkunde / Journal of the Humanities and Social Sciences of Southeast Asia 176 (4): 532–541. doi:. ISSN 0006-2294. (Noiz kontsultatua: 2022-09-23).
- ↑ (Ingelesez) «Home : Oxford English Dictionary» www.oed.com (Noiz kontsultatua: 2022-09-23).
- ↑ (Ingelesez) «orangutan | Etymology, origin and meaning of orangutan by etymonline» www.etymonline.com (Noiz kontsultatua: 2022-09-23).
- ↑ Mammal species of the world : a taxonomic and geographic reference. (3rd ed. argitaraldia) Johns Hopkins University Press 2005 ISBN 0-8018-8221-4. PMC 57557352. (Noiz kontsultatua: 2022-09-23).
- ↑ Payne, Junaidi. (2008). Orangutans : behavior, ecology, and conservation. MIT Press ISBN 978-0-262-16253-1. PMC 166290656. (Noiz kontsultatua: 2022-09-23).
- ↑ Groves, Colin P.. (1971-01-19). «Pongo pygmaeus» Mammalian Species (4): 1. doi:. (Noiz kontsultatua: 2022-09-23).
- ↑ Rijksen, H. D.. (1999). Our vanishing relative : the status of wild orang-utans at the close of the twentieth century. ISBN 94-010-9020-3. PMC 1058973869. (Noiz kontsultatua: 2022-09-23).
- ↑ The Encyclopedia of mammals. Facts on File 1984 ISBN 0-87196-871-1. PMC 10403800. (Noiz kontsultatua: 2022-09-23).
- ↑ (Ingelesez) Galdikas, Biruté M. F.. (1988-02). «Orangutan diet, range, and activity at Tanjung Puting, Central Borneo» International Journal of Primatology 9 (1): 1–35. doi:. ISSN 0164-0291. (Noiz kontsultatua: 2022-09-23).
