María Pilar García Negro (Lugon, 1953ko urriaren 9a) galiziar politikari, idazle, soziolinguista eta irakaslea da.

Pilar García Negro


Galiziako Parlamentuko diputatua

1990eko urtarrilaren 16a - 2003ko abenduaren 23a
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakMaría Pilar García Negro
JaiotzaLugo1953ko urriaren 9a (70 urte)
Herrialdea Espainia
Hezkuntza
HeziketaSantiago de Compostelako Unibertsitatea
Hizkuntzakgaztelania
galiziera
Jarduerak
Jarduerakidazlea eta politikaria
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoa Galiziako Bloke Nazionalista

Ibilbide profesionala aldatu

Filologia Hispanikoa eta Galiziar filologia ikasi zituen Santiago de Compostelako Unibertsitatean, 1991n doktore-titulua lortu zuela.

Gaztelania irakatsi zuen Coruñako Eusebio da Guarda institutuan 1976 eta 1985 bitartean eta Sardiñeira-n 1985 eta 1990 bitartean. Beti galizieraz irakasten zuen, eta horri esker, 1983an diziplina-espediente bat ireki zioten. 1991tik Coruñako Unibertsitateko irakaslea da, eta 1995az geroztik irakasle titularra da galiziera-portugesa, frantsesa eta hizkuntzalaritzako sailean.

A Nosa Terra astekarian "O idioma" ("Hizkuntza") atala argitaratu zuen 1978ko martxotik 1979ko abuztura bitartean, eta ondoren "Literatura eta hizkuntza ikasgaiak" argitaratu zuen Xosé María Dobarrorekin 1979tik 1980ra bitartean.

Pilar García Negrok nazio eta nazioarteko biltzar askotan parte hartu du, soziolinguistika, hizkuntza ez-estandarra, galiziar literatura eta feminismoari buruz. Hainbat edizio eta ikerketa argitaratu ditu literaturari buruz: Rosalía de Castro, Valentín Lamas Carvajal, Pardo Bazán, Castelao, Xesús San Luís Romero, Ramón Villar Ponte, Eduardo Blanco Amor, Ricardo Carvalho Calero, Jenaro Marinhas del Valle, Manuel María, María Xosé Queizán, Lois Diéguez, Marica Campo edo Pilar Pallarés .

Coruñako Alexandre Bóveda Kultur Elkarteko presidentea izan zen (19831988). Altres nacions-eko Erredakzio Batzordeko, Coruñako Unibertsitateko Filologia Aldizkariko eta Terra e Tempo aldizkariko kidea da. AS-PG, AELG eta Hizkuntza Normalkuntzarako Mahaiko kolaboratzailea. 2004z geroztik Azterketa Nazionalisten Bautista Álvarez Fundazioko zuzendari eta kudeatzailea da.

García Negrok galizierarekin egin bezala, Ikuspuntu soziolinguistikotik antzeko ahaleginak egin dira beste hizkuntza batzuekin ere: Txillardegi euskararekin, Timo Riiho finlandierarekin, Ned Thomas Galesarekin, Kas Deprez flandrierarekin,[1][2] María Pilar García Negro galizierarakin, Lluís Vicent Aracil, Aureli Argemí eta Joan Coromines katalanarekin, eta okzitanierarekin ere Coromines bera.[3]

Ibilbide politikoa aldatu

BNGko Galiziako Parlamentuko diputatu izan zen 1989 eta 2003 artean. Garai hartan "A Coruña" hiriko galiziar toponimoaren legezkotasunaren defendatzaile nagusietako bat izateagatik nabarmendu zen, Francisco Vázquez hiriko alkate zenak toponimo horri gaztelaniaz eusteko paitegietan aurkeztutako errekurtsoen aurka, ofizialtasunari.[4]

2006an Xosé Manuel Carril eta Francisco Xosé Reirekin batera epaitu zuten, 2004eko pleno batean irainak eta desordena publikoak egitea leporatuta.[5] Francisco Vázquezek galizierazko eta gaztelaniazko leku-izenak koofizializatu nahi zituenean.[6] [7]

Lana aldatu

Saiakera aldatu

  • O galego e as leis. Aproximación sociolingüística / Galegoa eta legeak. Ikuspegi soziolinguistikoa ( 991, Gailurraren edizioak ).
  • Sempre en galego / Beti galegoz ( 1993, 1999, Laiovento ).
  • Direitos lingüísticos e control político / Hizkuntza eskubideak eta kontrol politikoa ( 2000, Laiovento).
  • Arredor de Castelao / Castelao inguruan ( 2001, Gure Lurra).
  • María Mariño no ronsel das escritoras galegas / María Mariño idazle galiziarren atzetik ( 2007, Laiovento).
  • Xosé María Álvarez Blázquez : Claro mencer do tempo ... ( 2008, Deputación da Coruña ).
  • De fala a lingua: un proceso inacabado / Hizkuntza hitz egitea: amaitu gabeko prozesu bat ( 2009, Laiovento).
  • O clamor da rebeldía. Rosalía de Castro: ensaio e feminismo / Matxinada-oihua. Rosalía de Castro : saiakera eta feminismoa ( 2010, Sotelo Blanco ).
  • Ricardo Carvalho Calero: a ciencia ao servizo da nación / Ricardo Carvalho Calero: zientzia nazioaren zerbitzura (2010, Laiovento).
  • Outramente... / Bestela... ( 2012, Laiovento).
  • Cantares gallegos hoxe. Unha lectura actualizada de Rosalía de Castro / Cantares gallegos gaur. Rosalía de Castroren irakurketa eguneratua ( 2013, Alvarellos ).
  • Galiza e feminismo en Emilia Pardo Bazán / Galizia eta feminismoa Emilia Pardo Bazán ( 2021 ). Lugo: Alvarellos. 158 orrialde. ISBN 978-84-18567-07-0 .
  • Rectificar a historia Escritos sobre Ricardo Carvalho Calero / Zuzendu historia Ricardo Carvalho Calerori buruzko idatziak (2021). Santiago: Laiovento. 288 orrialde. ISBN 978-84-9151-631-6

Edizioak eta azterketak aldatu

 
Pilar García Negro eta Queremos Galego .
  • A gente da Barreira, de Ricardo Carvalho Calero; Teatro, de Jenaro Marinhas del Valle  ; Antzerkia, Jenaro Marinhas del Vallerena (1997, AS-PG / A Nosa Terra ).
  • Poesia galega / Galiziako poesia, Valentín Lamas Carvajal-ena 1998, Ediciós do Castro ).
  • Confusión de María Balteira / María Balteiraren nahastea, Marica Camporena ( 2006, A Coruñako Unibertsitatea). Lanaren edizioa eta sarrera-azterketa.
  • El caballero de las botas azules. Lieders. Las literatas / Bota urdindun jaunak. Lieders. Letratuak , Rosalía de Castrorena ( 2006, Sotelo Blanco). Muntaketa eta sarrerako azterketa.

Itzulpenak aldatu

  • Rosalía de Castro. Notas biográficas / Rosalía de Castro. Ohar biografikoak , Augusto González Besadarena ( 2004, A Nosa Terra).
  • Idioma e poder social / Hizkuntza eta botere soziala, Rafael L. Ninyoles-ena (2005, Laiovento). Itzulpena Antonio Molexón Domínguezekin.

Lan kolektiboak aldatu

 
Problemática das línguas sen normalizar. Situación do galego e alternativas, // Hizkuntza ez estandarren arazoak. Galegoaren egoera eta alternatibak , 1980.

Sariak aldatu

  • Gizarte Zientzietako Vicente Risco Saiakera XV. 2010ean, Matxinadaren oihuagatik .
  • AELG saria saiakera kategorian 2011n, Matxinadaren aldarria lanagatik .
  • Galiziako Editoreen Elkartearen Ánxel Casal Saria 2013ko Ez-Fikziozko Liburu onenari, Cantares gallegos gaur .
  • Olerkarien Insua Saria 2020 [8]

Erreferentziak aldatu

  1. Goitia, Koldo; Villagran, Carlos. (1991-12-26). «Kas Deprez eta Armel Wynants: Belgikan konfederazioa osatzeko aukera dago.» Berria (Euskaldunon Egunkariaren hemeroteka. 1990-2003.) (Noiz kontsultatua: 2021-12-16).
  2. Álvarez Enparantza, José Luis. (1994). «Kas Deprez eta Armel Wynants-ekin elkarrizketa» Bat: Soziolinguistika aldizkaria (12): 41–50. ISSN 1130-8435. (Noiz kontsultatua: 2021-12-16).
  3. Txillardegi. (1997-01-12). Jakintsu bat hil da. Euskaldunon egunkaria, 3 or..
  4. 2001-10-05.
  5. 2004-11-03.
  6. 2006-03-09.
  7. 2006-04-27.
  8. .

Ikus, gainera aldatu

Kanpo estekak aldatu