Pentagono (geometria)

Pentagono» orritik birbideratua)

Pentagonoa (πεντάγωνον hitz elkarte grekotik sortutako hitza, πεντά, "bost" eta γωνον, "angeluak") bost aldeko poligonoari deritzo.

Pentagono erregularra
MotaPoligono erregularra
Aldeak5
Schläfli sinboloa{5}
CDD
Simetria-taldeaD5 2×5 ordena
Azalera
Barne-angelua108°
Propietateakganbila, ziklikoa, aldeberdina, isogonala

Pentagono erregularra

aldatu
 

Pentagono erregularra alde guztiak eta barne-angelu guztiak berdinak dituen pentagonoa da. Pentagono erregular baten barne-angeluen baturak (5-2)·180° = 540° edo   rad balio du. Horrenbestez, barne-angelu bakoitzaren neurria 108º-koa edo   rad-koa da.

DE, EA, eta AB segmentuak berdinak direnez, zirkunferentzia zirkunskribatuan determinatzen dituzten arkuak ere berdinak dira. Hortaz, DCE, ECA eta ACB angeluak berdinak dira. Hiruren batura 108º denez, bakoitzak 36º neurtzen du.

Azalera

aldatu

Pentagono erregular baten aldearen luzera a bada

 
Eraikitze grafikoa

Irudi honetan, ikus daiteke nola eraikitzen den pentagono erregular bat konpasa eta erregela erabiliz.

 

Urrezko arrazoiarekin erlazioa

aldatu

Elkarren segidan ez dauden bi erpin batzen dituen segmentua eta aldeetako baten arteko arrazoia urrezko arrazoia deritzo. Adibidez:

 

Simetriagatik, CE eta CA segmentuak berdinak dira. ANF eta CMF triangelu antzekoak dira. Beren aldeen antzekotasunetik honako hau ondoriozta dezakegu:

 

Alde batetik, MC CE-ren erdia dela eta AN AB-ren erdia dela daukagu. Bestetik, FCD triangelua isoszele denez gero, FC = CD da. Ondorioz, AF = AC - FC = CE - CD. Horrexegatik:

 

CE/CD  ren gatik ordezkatuz:

 

hau da  . Ekuazio honek urrezko arrazoia definitzen du.

Urrezko zenbakiak ( ) bi propietate bitxi betetzen ditu:

  •  -ri 1 gehitzen badiogu edo   kalkulatzen badugu, balio berbera lortzen dugu:
1 +   = 1 /  
  • 1 zenbakiarii   kenduz gero edo   kalkulatuz gero, balio berbera lortzen dugu:
1 –   =  

Kanpo estekak

aldatu