PISA txostena

PISA txostena edo Ikasleen Ebaluaziorako Nazioarteko Programa, maiz ingelesezko PISA akronimoarekin ezagunagoa (ingelesez: PISA:Programme for International Student Assessment), Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Antolakundeak (ELGA-OCDE) egiten duen ikerketa multzo bat da eta horren helburua estatuen hezkuntza sistemen eraginkortasuna neurtzea da. Inkestak hiru urtean behin egiten dira eta 15 urteko gaztetxoak hartzen ditu helburu. ELGAko 34 herrialde kidek parte hartzen dute eta baita ere bazkide diren beste batzuk ere. Denen artean "PISA sailkapena" delakoa osatzen dute.

2018ko PISA probetan parte hartuko duten herrialdeak. Morez ELGA-OCDEko herrialdeak. Arrosaz parte hartuko duten beste estatu batzuk.

2012ko PISA ikerketako irakurketari buruzko emaitzen mapa.

Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Antolakundea (ELGA-OCDE) izeneko erakundeak ordaintzen ditu ikerketak eta helburua estatuen hezkuntza sistemen eraginkortasuna neurtzea da. ELGAren PISA proiektua nazioarteko ebaluazio estandarizatua da, 15 urteko ikasleei egiten zaiena. 2000. urtean, 32 estatuk hartu zuten parte; 41ek, 2003an; 57k, 2006an; eta 2009an, 63 estatuk. Eta kopurua goraka joan da azken urte hauetan. 2018. urtean munduko 80 estatuk hartuko zuten parte eta horietatik 35 ELGA-OCDEkoak.

Aldez aurretik, ikerlariek emaitza hobeak espero izaten dituzte herrialde aberatsenen hezkuntza sistemetan herri pobreetan baino; baina gero, egindako ikerketek erakutsi ohi dute faktore asko daudela nahasita, emaitza onak edo txarrak azaltzerakoan. PISA ikerketaren helburua da faktore horiek identifikatzea, hezkuntza sistemetan hobekuntzak proposatzeko.

Nolakoak dira probak

• Probak hiru urtean behin egiten dira: 2015, 2018, 2021... Ikasleek udaberrian egiten dituzte azterketak.
• Proben emaitza, PISA txostena, azterketak egin eta handik bi urtetara argitaratzen dira. Abenduan. 2017, 2020, 2023...
• Hiru arlotan ebaluatzen da ikasleen errendimendua: Irakurketa, Matematika, eta Zientziak.
• Proba guztiak egiteko lau bat ordu behar izaten dira. Erresistentzia proba ere bada.
• 2015etik aurrera, ordenagailuak erabiltzen dira proba guztietan. Aztertzaileek eramaten dituzte ordenagailuak eta beharrezkoa den softwarea. Zeharka bada ere, beraz, gaitasun digitala ere neurtzen da.
• Hizkuntza ofizial bat baino gehiago dauden tokietan, ikasleek aukeratu behar izaten dute beraientzat ohikoena den hizkuntza, beraien lehen hizkuntza ahal bada.
• Proba ez dute 15 urteko ikasle guztiek egiten; ondo hautatutako lagin edo multzo batek bakarrik egiten du.

Irakurmena

Komunikatzeko gaitasunaren parte inportantea da irakurmena. Irakurleak irakurritakoa ulertu behar du eta ulertu duela frogatu. Egiten diren galderak mota askotakoak dira. Galdera batzuen erantzuna testuan bertan dago, begi-bistakoa izaten da. Beste batzuetan, ordea, irakurleak dedukzioen bidez jakin behar izaten du erantzun zuzena zein den.

• Kontsigna da ariketa ikaslearen lehen hizkuntzan egitea. Edo, besterik ezean, lekuan lekuko hizkuntza ofizial batean, ikaslearentzat ohikoenean.

• 2018. urtean irakurmena izango da gehien ikertuko den alorra.

Matematika

Eguneroko bizitzari lotutako problema matematiko arruntak ebatzi behar izaten dira. Ez dira formula matematiko bitxiak buruz ikasi behar. Problema logiko-matematikoekin ohituta eta trebatuta egon behar da emaitza onak lortzeko.

Zientziak

Egunerokotasunean sor daitezkeen problema batzuk konpondu edo ebatzi behar izaten dira, zientzia-metodologia erabiliz eta ezagupen zientifikoetan oinarrituz.

Zer ebaluatzen da

Konpetentziak ebaluatzen dira, ez ikasitako edukiak bakarrik.

• Batez ere irakurritakoaren ulermenari lotutako gaitasuna, (ikaslearen lehen hizkuntza ofizialean),
• Matematikako konpetentzia (2018an finantza gaietako galdera sorta egingo zaie), eta
• Zientzietarako konpetentzia. (2018an ikasleek IKTei buruz duten ezagutzari buruzko galdera sorta egingo zaie.

Emaitzak

2015eko emaitzak

Matematikak	Zientzia	Irakurmena
1 Singapur 564 2 Hong Kong 548 3 Macau 544 4 Taiwan 542 5 Japonia 532 6 Txina 531 7 Hego Korea 524 8 Suitza 521 9 Estonia 520 10 Kanada 516 11 Herbehereak 512 12 Danimarka 511 13 Finlandia 511 14 Eslovenia 510 15 Belgika 507 16 Alemania 506 17 Polonia 504 18 Irlanda 504 19 Norvegia 502 20 Austria 497 21 Zeelanda Berria 495 22 Vietnam 495 23 Errusia 494 24 Suedia 494 25 Australia 494 26 Frantzia 493 27 Erresuma Batua 492 28 Txekiar Errepublika 492 29 Portugal 492 30 Italia 490 X ELGA 490 31 Islandia 488 32 Espainia 486 33 Luxenburgo 486 34 Letonia 482 35 Malta 479 36 Lituania 478 37 Hungaria 477 38 Eslovakia 475 39 Israel 470 40 AEB 470 41 Kroazia 464 42 Kazakhstan 460 43 Grezia 454 44 Errumania 444 46 Bulgaria 441 47 Zipre 437 48 Arabiar Emirerri Batuak 427 49 Txile 423 50 Turkia 420 51 Moldavia 420 52 Uruguai 418 53 Montenegro 418 54 Trinidad eta Tobago 417 55 Thailandia 415 56 Albania 413 57 Mexiko 408 59 Georgia 404 60 Qatar 402 61 Costa Rica 400 62 Libano 396 63 Kolonbia 390 64 Peru 387 65 Indonesia 386 66 Jordania 380 67 Brasil 377 68 Mazedonia 371 69 Tunisia 367 70 Kosovo 362 71 Aljeria 360 72 Dominikar Errepublika 328	1 Singapur 556 2 Japonia 538 3 Estonia 534 4 Taiwan 532 5 Finlandia 531 6 Macau 529 7 Kanada 528 8 Vietnam 525 9 Hong Kong 523 10 Txina 518 11 Hego Korea 516 12 Zeelanda Berria 513 13 Eslovenia 513 14 Australia 510 15 Erresuma Batua 509 16 Alemania 509 17 Herbehereak 509 18 Suitza 506 19 Irlanda 503 20 Belgika 502 21 Danimarka 502 22 Polonia 501 23 Portugal 501 24 Norvegia 498 25 AEB 496 26 Austria 495 27 Frantzia 495 28 Suedia 493 29 Txekiar Errepublika 493 30 Espainia 493 X ELGA 493 31 Letonia 490 32 Errusia 487 33 Luxenburgo 483 34 Italia 481 35 Hungaria 477 36 Lituania 475 37 Kroazia 475 38 Islandia 473 39 Israel 467 40 Malta 465 41 Eslovakia 461 42 Kazakhstan 456 43 Grezia 455 44 Txile 447 45 Bulgaria 446 46 Arabiar Emirerri Batuak 437 48 Uruguai 435 49 Errumania 435 50 Zipre 433 52 Moldavia 428 53 Albania 427 54 Turkia 425 55 Trinidad eta Tobago 425 56 Thailandia 421 57 Costa Rica 420 58 Qatar 418 59 Kolonbia 416 60 Mexiko 404 61 Montenegro 411 62 Georgia 411 63 Jordania 409 64 Indonesia 403 65 Brasil 401 66 Peru 397 67 Libano 386 68 Tunisia 386 69 Mazedonia 384 70 Kosovo 378 71 Aljeria 376 72 Dominikar Errepublika 332	1 Singapur 535 2 Hong Kong 527 3 Kanada 527 4 Finlandia 526 5 Irlanda 521 6 Estonia 519 7 Hego Korea 517 8 Japonia 516 9 Norvegia 513 10 Zeelanda Berria 509 11 Alemania 509 12 Macau 509 13 Polonia 506 14 Eslovenia 505 15 Herbehereak 503 16 Australia 503 17 Suedia 500 18 Danimarka 500 19 Frantzia 499 20 Belgika 499 21 Portugal 498 22 Erresuma Batua 498 23 Taiwan 497 24 AEB 497 25 Espainia 496 26 Errusia 495 27 Txina 494 X ELGA 493 28 Suitza 492 29 Letonia 488 30 Txekiar Errepublika 487 31 Kroazia 487 32 Vietnam 487 33 Austria 485 34 Italia 485 35 Islandia 482 36 Luxenburgo 481 37 Israel 479 38 Lituania 472 39 Hungaria 470 40 Grezia 467 41 Txile 459 42 Eslovakia 453 43 Malta 447 44 Zipre 443 45 Uruguai 437 46 Errumania 434 47 Arabiar Emirerri Batuak 434 48 Bulgaria 432 49 Turkia 428 51 Costa Rica 427 52 Trinidad eta Tobago 427 53 Kazakhstan 427 54 Montenegro 427 56 Kolonbia 425 57 Mexiko 423 58 Moldavia 416 59 Thailandia 409 60 Jordania 408 61 Brasil 407 62 Albania 405 63 Qatar 402 64 Georgia 401 65 Peru 398 66 Indonesia 397 67 Tunisia 361 68 Dominikar Errepublika 358 69 Mazedonia 352 70 Aljeria 350 71 Kosovo 347 72 Libano 347

2018ko emaitzak

2018ko emaitzak 2020an argitaratu ziren.

• PISA 2018 emaitzak.
• 2018. urteko PISA txosteneko azterketa laburra (www.oecd.org/pisa webgunean deskargatzeko aukera).
• (Gaztelaniaz) Resultados clave. (Espainiako emaitzei buruz).
• (Frantsesez) France – Note Pays - Résultats PISA 2018 (Frantziako emaitzei buruz).

Kritikak, Iruzkinak

Frantzian, APMEPek (irakaskuntza publikoko matematika-irakasleen elkartea), matematika-probetan Finlandiako ikasleek egindako jarduera onenak azpimarratuz, irakaskuntza frantsesaren arteko aldea azpimarratzen du, "abstrakziorako, sinbolizaziorako eta zorroztasunerako sarbidea" garatzeaz arduratzen baita, eta matematika erreala eta egoera zehatzak irakasteaz, benetako eremura egokitzeaz eta beste hezkuntza-sistema batzuetara eragiteaz ere arduratzen dela.

Kritika batzuen arabera, sistema finlandiarraren nagusitasuna erlatibizatu egiten da. Adibidez, batzuek aurreratu dute finlandiar hizkuntzak garrantzi handia duela Finlandia 24ren arrakastan.

Zenbait behatzailek azpimarratu zuten Pisa ikuspegiak, faktikoa eta objektiboa izanik, ikuspegi utilitaristara eta funts kapitalistara eramaten duela "eraginkortasun" zifratua maximizatu nahi den irakaskuntzaren ikuspegia. Emaitza horiek erabiltzeak hezkuntzari buruzko eztabaidak despolitizatzea ekarriko luke, itxuraz behintzat; izan ere, gizarte-taldeek eta nazioarteko erakundeek zuzeneko interesa dute ikuspegi horiek sustatzeko (New Public Management-en olatuan sartzen dira). Beste espezialista batzuek ikuspegi hori argitzen dute, eta adierazten dute Pisaren emaitzak, azkenean, herrialde bakoitzeko eztabaida politikoetan berrinterpretatzen direla, non aktoreek nazioarteko konparazioak erabiltzen baitituzte beren posizioa indartzeko. Nabarmena da, adibidez, Pisa 2000 eta 2003ren emaitzek eztabaida handiak eragin zituztela Japonian, eta oso gutxi Erresuma Batuan; emaitzak, aldiz, askoz hobeak izan ziren lehen herrialdean 22. urtean baino.

Bibliografia

• Popkewitz, Thomas S. (2013). «PISA: números, estandarización de la conducta y la alquimia de las materias escolares». Profesorado. Revista de Currículum y Formación de Profesorado 17 (2). ISSN 1138-414X.
• Rindermann, Heiner (2007). «The g-factor of international cognitive ability comparisons: the homogeneity of results in PISA, TIMSS, PIRLS and IQ-tests across nations». European Journal of Personality (en inglés) 21 (5): 667-706. ISSN 1099-0984. doi:10.1002/per.634.

Ikus, gainera

• TALIS.
• TIMSS.
• PIRLS.

Kanpo estekak

• EAEko emaitzak ISEIren webgunean.
• ISEI-IVEI: Zer da PISA programa?.
• ISEI-IVEI: Zer neurtzen du PISAk?.
• Eusko Jaurlaritza. Hezkuntza Saila. "Ikasleen irakurtzeko konpetentzia ebaluatzeko".
• (Ingelesez) PISA txostena 2018.

• Datuak: Q323481