Selknam hizkuntza

Ona hizkuntza» orritik birbideratua)

Selknam hizkuntza (shelk 'nam, selk' nam, shilk 'nam) selknam edo onek Suaren Lurraldeko Uharte Handian hitz egiten zuten hegoaldeko chon hizkuntza bat da.

Selknam hizkuntza
Datu orokorrak
UNESCO sailkapena6: galdua
Hizkuntza sailkapena
giza hizkuntza
indigenous language (en) Itzuli
Ameriketako jatorrizko hizkuntzak
Chon hizkuntzak
Informazio filologikoa
Hizkuntza-tipologiaobjektua aditza subjektua
Hizkuntza kodeak
ISO 639-3ona
Ethnologueona
Glottologonaa1245
UNESCO639
IETFona
Endangered
Languages Project

2742

Selknam hizkuntza desagertzeko zorian dagoen hizkuntza bat da, alde batetik, XIX. mendearen amaieran enpresaburu abeltzainek babestutako etorkin europarrek egindako Selknam genozidioaren ondorioz eta, bestetik, gaixotasunek eragindako heriotzen eta ona gizarte tradizionalaren erabateko hausturaren ondorioz. Iturri baten arabera, hizkuntza honen azken hiztun arinak 1980ko hamarkadan hil ziren. Hala ere, Rojas Bersciak (2014) adierazi zuen bi pertsona (Joubert Yantén, Txileko gazte bat, eta Herminia Vera, Argentinako emakume selknam bat, 2014an hil zena) gai zirela selknamez komunikatzeko, baina soilik hizkuntzaren ezagutza pasibo mugatua zuten hiztun gisa. "Ona" izena yagan hizkuntzatik dator eta selk'nam hitzari gailendu zaio, euren burua izendatzeko erabiltzen zuten izena islatzen duen hitza.

Zenbait hitz aldatu

  • Ni = Ya
  • Zu = Maai
  • Hura = Hanai
  • Gu = Yekuá
  • Zuek = Maai
  • Haiek = Hanai edo Hanai Mejesh
  • Nire senarra = Yi she
  • Nire emaztea = Yi naa
  • Bere emaztea = Tnaa
  • Gallen emaztea = Gallanak
  • Nire semea = Yi laal
  • Bere semea = Mlaal
  • Nire anaia (zaharrena) = YORISK.
  • Bere anaia (gazteagoak) : MACHI.
  • Bere arreba (zaharrena) : MORKAAHAN
  • Bere arreba (gazteagoak): MAHAN

Kanpo estekak aldatu