Mississippi (ibaia)

Mississippi
Mississippi
	Mississippi (en)
Datu orokorrak
Luzera	3.766 km
Geografia
Koordenatuak	47°14′23″N 95°12′27″W / 47.2397°N 95.2075°W
UTC ordua	Erdialdeko Ordu Estandarra
Estatu burujabe	Ameriketako Estatu Batuak
Hidrografia
Ibaiadarrak	ikusi Black River (en) ; Arkansas ibaia; Ohio ibaia; Saint Croix River (en) ; Wisconsin River (en) ; Rock River (en) ; Illinois River (en) ; Kaskaskia River (en) ; Minnesota ibaia; Des Moines River (en) ; White ibaia (Arkansas); Apple River (en) ; Big Muddy River (en) ; St. Francis River (en) ; Yazoo (en) ; Big Black River (en) ; Maquoketa River (en) ; Wolf River (en) ; Rice Creek (en) ; Iowa River (en) ; Turkey River (en) ; Loosahatchie River (en) ; Meramec River (en) ; Wapsipinicon River (en) ; Chippewa River (en) ; River des Peres (en) ; Bayou Pierre (en) ; Catfish Creek (en) ; Crow River (en) ; Duck Creek (en) ; Hatchie River (en) ; Henderson Creek (en) ; Little Maquoketa River (en) ; Marys River (en) ; Obion River (en) ; Prairie River (en) ; Rum River (en) ; Rush River (en) ; Salt River (en) ; Schoolcraft River (en) ; Skunk River (en) ; Swan River (en) ; Swan River (en) ; Trempealeau River (en) ; Turtle River (en) ; Upper Iowa River (en) ; Vermillion River (en) ; Wind River (en) ; Yellow River (en) ; Village Creek (Allamakee County, Iowa) (en) ; Brazeau Creek (en) ; Cinque Hommes Creek (en) ; Nokasippi River (en) ; Apple Creek (en) ; Coles Creek (Mississippi) (en) ; River aux Vases (en) ; Minnehaha Creek (en) ; Fox River (en) ; Bassett Creek (en) ; Sucker (en) ; Missouri ibaia;
Arroaren azalera	2.981.000 km²
Arro hidrografikoa	Mississippi River drainage basin (en)
Ur-emaria	12.743 m³/s
Lakuak	Lake Itasca (en) , Lake Bemidji (en) , Cass aintzira (Minnesota), Winnibigoshish aintzira, Lake Pepin (en) , Lake Onalaska (en) eta Lake Winneshiek (en)
Iturburua	Lake Itasca (en)
Bokalea	Mexikoko golkoa

Mississippi^[1] (algonkineraz: misi-ziibi, "Ibai Handia") Ipar Amerikako ibairik luzeenetan bigarrena da eta, Missouri adarrarekin batera, munduko hirugarren ibai-sistemarik handiena osatzen du. Iparraldetik hegoaldera zeharkatzen ditu Estatu Batuak. Oso ibai bihurgunetsua da, eta meandro ugari ditu. Mississippi estatuari izena ematen dio, haren mendebaldeko mugan baita. XIX. mendean muga kontzeptuala ezartzen zuen, handik mendebalderantz zegoen lurralde handiari Mendebalde Urruna esaten ziotelarik.

Ibilbidea aldatu

Itasca aintziran sortu eta Mexikoko golkoan (New Orleans) itsasoratzen da, delta handi bat (32.000 km²koa) osatzen duela bertan. Adar garrantzizkoak jasotzen ditu: Ohio, Arkansas, Red eta Missouri. Azkena da guztien artetik garrantzizkoena. Mississipi-Missouri sistemaren arroak 3.238.000 km²ko azalera du^[2] eta Mendi Harritsuen eta Apalatxe mendien artean dagoen Estatu Batuetako erdialdeko Zabaldi handiak hartzen ditu.

Iturritik ahora, AEBetako estatu hauek zeharkatzen ditu: Minnesota, Wisconsin, Iowa, Illinois, Missouri, Tennessee, Arkansas, Mississippi eta Louisiana. Ibai ertzeko hiri handienak Minneapolis eta Saint Paul (MN), Saint Louis (MO), Memphis (TN) eta New Orleans (LA) dira.

Hidrologia aldatu

Mississippi ibaiaren emaria 19 urtez (1965-1983) neurtua izan da^[3] Vicksburgen, itsasoratu baino 332 kilometro lehenago. Ibaiak 2.957.806 kilometro koadroko eremua drainatua du gune horretan, arro osoaren % 91. Urteko batez besteko emaria 17.600 m³ segundokoa da. Emari handiena apirilean du (28.160 m³/s) eta txikiena irailean (9.578 m³/s)

Mississippi ibaiaren batez besteko emariak (m³/s) Vicksburgen(Mississippi) neurtuak
Datuak: 1965 eta 1983 artean

Ibaiadarrak aldatu

Erreferentziak aldatu

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2012/09/01 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

↑ Euskaltzaindia. (2012-05-25). 170. araua: Amerikako toponimia. .
↑ Aipuaren errorea: Konpondu beharreko erreferentzia kodea dago orri honetan: ez da testurik eman univ izeneko erreferentziarako
↑ Mississippi Basin. Station: Vicksburg, Miss, grdc.sr.unh.edu

Kanpo estekak aldatu

Datuak: Q1497
Multimedia: Mississippi River

[1] Euskaltzaindia. (2012-05-25). 170. araua: Amerikako toponimia. .

[univ-2] Aipuaren errorea: Konpondu beharreko erreferentzia kodea dago orri honetan: ez da testurik eman univ izeneko erreferentziarako

[3] Mississippi Basin. Station: Vicksburg, Miss, grdc.sr.unh.edu

[1]

[2]

[3]