Minarkismo
Minarkismoa filosofia politiko bat da, eta proposatzen du Estatuaren parte hartzea gizarte libre batean ahalik eta eragin gutxienekoa izan behar lukeela, nazio baten lurraldeko, aireko eta itsasoko espazioa babesteko behar bezain handia besterik ez (ikus: Estatu-nazioa). Minarkia estatu baten eredua da, eta bere eginkizun bakarrak herritarrei polizia eta auzitegiak ematea da, erasoetatik eta lapurretatik babestuz eta jabetza-legeak betez.[1][2][3] Charles Townshend (1945- ) historialariak XIX. mendeko Britainia Handia Europako herrialdeen arteko gobernu-modu horren aitzindari gisa deskribatu zuen. Ferdinand Lassallek ere erabili zuen terminoa.
Minarkismo terminoa sarriago erabiltzen da, beharbada, askatasun indibiduala bera bortxatu gabe babesten duen Estatua bilatzen eta defendatzen duten libertarioei buruz hitz egiten denean, bai eta alde batetik libertarioak eta bestetik libertario anarkistetatik bereizteko ere, azken hauek Estatua berez gizabanakoaren askatasunaren bortxaketa dela uste baitute. Minarkistek, ordea, diote gutxieneko gobernua beharrezkoa dela askatasun batzuk zaintzeko (legeen neutraltasuna eta minarkistak ez diren kanpoko estatuen armaden inbasioarengandik babesteko). Teoria politiko hau anti-estatismoaren tradizioari lotuta dago, zeinak sustatzen baitu Estatua indargabetzea, estatu-funtzio gehienak indargabetzea.
Samuel Konkin merkatu-anarkistak ere erabili zuen omen terminoa 1971n.[4][5][6]
Filosofia aldatu
Minarkistek, oro har, Estatua justifikatzen dute, erasorik ezaren printzipioari atxikitzearen ondorio logikoan oinarrituta. Anarkokapitalismoa ez dela praktikoa argudiatzen dute, ez baita nahikoa erasorik ezaren printzipioa betearazteko, zeren eta legeak anarkismoaren pean aplikatzea lehiari irekita baitago. Beste justifikazio ohiko bat da defentsarako sinadura pribatuek eta auzitegiek behar adina ordainduko luketenen interesak ordezkatzea.
Minarkista batzuek diote egoera bat saihestezina dela eta anarkia alferrikakoa dela. Robert Nozick-ek, Anarchy, State and Utopian (1974) gutxieneko Estatu baten ideia ezagutarazi zuenak, argudiatu zuen gaueko zaintzaile lanak betetzen dituen Estatu batek eta oinarrizko banakako eskubideak errespetatzen dituen Estatu batek zentzua izan dezakeela.
Erreferentziak aldatu
- ↑ Gregory, Anthony. The Minarchist's Dilemma. .
- ↑ What role should certain specific governments play in Objectivist government? - Leonard Peikoff/
- ↑ Interview with Yaron Brook on economic issues in today’s world (Part 1). « Featured Podcast « Peikoff. .
- ↑ Copia archivada. .
- ↑ BlackCrayon.com: Dictionary. .
- ↑ Huerta de Soto. Prólogo del Manifiesto Neolibertario. .