María del Carmen Ortiz de Arce

erlijiosoa, maistra eta itsuentzako idazkailuaren asmatzailea

María del Carmen Ortiz de Arce, ezaguna Sor Perboire ezizenez (Espainia, XIX. mendea1932)[1] Karitateko Alaba erlijiosoa, maistra eta itsuentzako idazkailuaren asmatzailea izan zen.[2][3][4]

María del Carmen Ortiz de Arce
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakMaría del Carmen Ortiz de Arce
JaiotzaXIX. mendea
Herrialdea Espainia
Heriotza1932 ( urte)
Hezkuntza
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakmoja, asmatzailea eta irakaslea
Lantokia(k)Casa de la Caritat
KidetzaSan Bizente Paulen Karitateko Alabak
Izengoitia(k)Sor Perboire

Lan ibilbidea

aldatu

Bartzelonako Karitate Etxeko maistra izan zen eta bertan haur itsuentzako eskola bat sortu zuen. 1909ko uztailaren 5ean, itsuek Braille eta Llorens sisteman idatzi ahal izateko aparatu bat diseinatu eta patentatu zuen.[5]

Asmakizuna

aldatu

Bere asmakuntzak Regleta sor izena jaso zuen,[6][7] 1910etik 1920ra bitartean Sor Perboire irakurtze-idazketa sistema bezala ezagutzen zena garatuz, itsuen eta ikusleen arteko komunikazioa errazteko.[8] Funtsean, erregeleta bat eta puntzoi bat zituen. Horien bidez, erliebedun karaktere bisualen trazuak idatz zitezkeen, begiekin ikus zitezkeenak eta ukitzean detekta zitezkeenak.[9]

Erreferentziak

aldatu
  1. (Gaztelaniaz) www.funtsak.com, Funtsak-Diseño y Programación Web-. «Emakumeak teknologiaren historian - Gontzal Avila» www.txalaparta.eus (Noiz kontsultatua: 2024-07-14).
  2. (Gaztelaniaz) «María del Carmen Ortiz de Arce: Monja e inventora» Aleteia.org | Español - valores con alma para vivir feliz (Noiz kontsultatua: 2024-07-14).
  3. (Gaztelaniaz) nosotras. (2018-07-14). «Carmen Ortiz, la monja que comunicó a ciegos y videntes» el mundo entre nosotras (Noiz kontsultatua: 2024-07-14).
  4. «Regleta Sor — weonce» museo.once.es (Noiz kontsultatua: 2024-07-14).
  5. http://www.revistacodice.es/publi_virtuales/iii_congreso_mujeres/comunicaciones/Mujeres_inventoras_a_pesar_de_Voltaire.pdf
  6. Isabel Nieto. (2023-02-08). Inventos: regleta de sor. inventora: María del Carmen Ortiz de Arce. (Noiz kontsultatua: 2024-07-14).
  7. Isabel Nieto. (2023-02-08). Inventos: regleta de sor. inventora: María del Carmen Ortiz de Arce. (Noiz kontsultatua: 2024-07-14).
  8. (Gaztelaniaz) Arabe519. (2019-01-14). «Mª DEL CARMEN ORTIZ DE ARCE» Inventosdemujeresenlahistoria (Noiz kontsultatua: 2024-07-14).
  9. http://www.bne.es/es/Actividades/Exposiciones/Exposiciones/docs/Sistemas_de_Lectoescritura_para_Ciegos.pdf

Bibliografia

aldatu
  • Caballero González M. (2011) "Mujeres inventoras, a pesar de Voltaire" Emakumeen Historiari buruzko III. Biltzar Birtuala, 2011ko urriaren 15etik 31ra
  • Burgueño M.J. (2006) "Programa especial de actividades “Louis Braille”" Arte-Logo Press aldizkaria, 2006ko irailaren 6a
  • Tapia Paredes S. (2008) "La escritura musical para deficientes visuales en España: estudio comparativo" ("Musika-idazketa ikusmen-urrituentzat Espainian: azterketa konparatiboa".) Berrik. Helbide elektronikoa Complutense de Investigación en Educación Musical, 5. liburukia, 1. zk.

Kanpo estekak

aldatu