María Luisa Calero Vaquera

hizkuntzalari espainiarra

María Luisa Calero Vaquera (Azuaga, Badajoz, 1956) espainiar hizkuntzalaria eta ikertzailea da, eta gai hauetan espezializatu da: hizkuntza unibertsalaren eraikuntza, hizkuntza-sexismoa, komunikazio birtuala, ideologia eta lengoaia. Bere liburu eta artikulu zientifiko askok Espainiako hizkuntzalaritzaren historiari eta gramatikari buruzko gaiak jorratzen dituzte.[1][2]

María Luisa Calero Vaquera

Bizitza
JaiotzaAzuaga, 1956 (67/68 urte)
Herrialdea Espainia
Hezkuntza
HeziketaKordobako Unibertsitatea
Jarduerak
Jarduerakhizkuntzalaria

Ikasketak aldatu

María Luisa Calero Vaquerak bere lizentziatura lortu zuen 1978an eta doktoretza 1983an Filosofia eta Letretan, Kordobako Unibertsitateko Filologia Hispanikoaren atalean (tesia: La gramática española desde A. Bello (1847) eta R. Lenz (1920).[3] Lizentziatura eta Doktoregoko Sari Berezia izan zen. 1994az geroztik, Kordobako Unibertsitateko Hizkuntzalaritza Orokorreko katedradun izan zen. 2017az geroztik, irakasle erretiratua da.[4]

Ikertzailea eta akademikoa aldatu

Bere irakaskuntza 1979an hasi zen, eta Hizkuntzalaritza Orokorra, Semiologia, Hizkuntzalaritzaren Historia, Soziolinguistika, Terminologia eta Psikolinguistika izan ziren ardatz nagusiak. Doktorego-programak koordinatu ditu, irakasle izateaz gain, eta hainbat eremu akademikotan lagundu du, adibidez, Kordobako Unibertsitatean, Malagako Unibertsitatean, Montevideoko Unibertsitatean, Johann Wolfgang Goethe Unibertsitatean eta Zuliako Unibertsitatean, gehien bat Hizkuntzalaritza orokorrean, Semiologian, Hizkuntzalaritzaren Historian, Soziolinguistikan, Terminologian eta Psikolinguistikan.

24 liburu, 110 liburu-kapitulu edo artikulu idatzi ditu Espainiako eta nazioarteko aldizkarietan ikertzaile bezala egin duen ibilbidean. Espainiako eta nazioarteko biltzarretan 95 txosten ere zuzendu ditu. Espainiako Filologia Saileko «Glosa» aldizkariaren sortzailea izatea eta zuzendarikide gisa parte hartzea, Kordobako Unibertsitateko Didaktikak, «Estudios de Lingüística del Español» aldizkarian zuzendarikide izatea dira bere ibilbidearekin bat egiten duten beste merezimendu zientifiko batzuk. Espainiako Historiografia Elkartearen eta Andaluziako Linguistika Orokorreko Elkartearen bazkide sortzailea ere izan zen. Latinoamerikako eta Europako 19 unibertsitatetako aldizkarien batzorde editorialean eta zientifikoan parte hartu du. Ikertzaile gisa egindako ibilbideari buruz, hizkuntzalariak, UOC argitaletxeak argitaratutako autobiografian, honako hau idatzi zuen:[1][2][4] "Ikertzaile gisa egin dudan ibilbidearen zatirik luzeena hizkuntza-historiografiaren arloko azterketek mugatzen dute, eta gai hauek hartzen ditu: morfosintaxia, lexikologia eta semantika, ortografia, hizkuntzen irakaskuntza, hizkuntza artifizialak." I+G proiektuen arduraduna ere izan da, hala nola «Sintaxi modernoaren hastapenak: analisi logikoa eta analisi gramatikala gaztelaniaren irakaskuntzan». Horiek gaztelaniaren deskribapen sintaktikoko eredu zaharrak bertan behera uztea eta sintaxi modernoa sortzea ekarri dute.[1][2]

Hizkuntza eta generoa aldatu

Calerok bere autobiografian azpimarratzen du generoa ikasteko zaletasuna duela; 1994an sortu zen, unibertsitateko eskariak zirela eta, Kordoban Generoari buruzko Ikerketen Diziplinarteko Gela sortu zenean; 2003an, «Leonor de Guzmán» Emakumeei buruzko Azterketen Katedra bihurtu zen, eta, eremu horri dagokionez, hizkuntzalariak hauxe adierazi zuen:

Irakasle batzuek urteetan egin duten ahaleginari esker, topagune hori dinamizatu egin da, eta irakasle askok parte hartu dute ikerketa feministaren ezagutzan: kode etiko berri bat, ikerketa-metodo berri batzuk (kualitatiboa), generoa bizitza pertsonalen printzipio modelatzaile gisa hartzea gure aurrean jartzen zuen epistemologia eten bat. (...) Beste modu batera ezin zitekeenez, enkoadraketa-aldaketa horiek hizkuntzari eta hizkuntzei buruz nuen ikuspegia —eta ez bakarrik— ekarri zidaten, eta, beraz, beste autore batzuek sexu/genero eta diskurtso harremanei buruz idatzitakoari buruzko irakurketan murgildu nintzen.

Calerok hainbat autorerekin lankidetzan jardun du, Espainiako sexismoa ikustarazteko asmoz, genero-estereotipoen markak erakutsi nahi dituzten estilo-gida gisa liburu monografikoak argitaratzen. Gaztelaniaren erabileran sortzen diren polemiken aurrean, hizkuntzalariak honako hau dio ikertzaile lanari buruz:

Horrelako polemiketan —ideologiari dagokionez— nire jarrera izan da, batzuetan, mota horretako ikerketen zilegitasuna eta balio zientifikoa babestea, kategoria honetan sartutako edozein eztabaidatan bezala, diskurtso objektiboa, zorrotza eta lasaia merezi baitu; eta b) espezialistok bilakaera hispanohablante hori eskatzen duten komunitateen hizkuntza-eskakizunak aintzat hartzeko naturaltasuna eta errespetua

Sariak eta goraipamenak aldatu

  • Filologia Hispanikoko lizentziaturako sari berezia, Kordobako Unibertsitatea (79/80 ikasturtea).[4]
  • Filosofia eta Letretako Doktoretza Sari Berezia (Filologia Hispanikoa), Kordobako Unibertsitatea (83/84 ikasturtea).[4]
  • Narrazio Laburren XI. Sariko finalista Antonio Machado, Madril (1987ko maiatza).[4]
  • “Cordoba en Igualdad” saria mugimendu feministan. Kordobako Diputazioa (Berdintasunerako Ordezkaritza, 2018ko edizioa).[4]
  • “Cordoba en Igualdad” saria mugimendu feministan. Kordobako Diputazioa (Berdintasunerako Ordezkaritza, 2019. edizioa).[4]
  • “Menina Andalucía” saria genero-indarkeriaren aurka. “Leonor de Guzmán” Emakumeen Ikasketa Katedrako zuzendari gisa jaso zuen 2003-2007 aldian (7. edizioa, 2019).[4]

Azken argitalpenak aldatu

134 argitalpen ditu, Google Akademikoaren arabera, eta 980 aldiz aipatu da.[4][5][6]

  • Calero Vaquera, M.a L. (2021). Hizkuntzalaritzako hiztegien aurrekariak: Gaztelaniazko hiztegi gramatikala (1870), P. F. Monlau RILEX. Revista sobre investigación lexicas, 4/I, or. 7-45.[7]
  • Espainiako gramatikaren historia, 1847-1920, A. Bello a R. Lenz / Molina Redondoren José A.-ren hitzaurrea.
  • Alonso Pascua, Borja; Escudero Paniagua, Francisco; Villanueva García, Carlos; Quijada van den Berghe, Carmen eta Gómez Asencio, José J. (arg.): Hizkuntzalaritzaren eta ideologiaren arteko loturak ikuspegi historiografikotik (s). XVI -XX) (37-52 or.). Salamancako Unibertsitateko argitalpenak[8]
  • Calero Vaquera, M.a L. (2020). Jakintza zientifikoaren komunikazioa postegiaren aroan. Erronkak eta aukerak. Prisma Social Gizarte Zientzien Aldizkaria. ISSN: 1989.3469[9]
  • Hizkuntzalaritzako urte-liburuak. Bigarren aroa, 4. zk. – 2020ko apirila-iraila Mendoza, Argentina ISSN 0325-3597 (inprimatua) - ISSN 2684-0669 (digitala), 35-56 or.[10]
  • Hizkuntzaren mugetan: diseinu artifizialak eta fikzio komunikatiboak. Gaztelaniaren Hizkuntzalaritza Ikasketen bolumen monografikoa, 41 (2020). Bartzelonako Unibertsitate Autonomoa, Editorea: Carmen Galán Rodríguez eta María Luisa Calero Vaquera. ISBN: 1139-8736[11]
  • Calero Vaquera, M.a L. (2019). Hizkuntza unibertsalaren eraikuntzari buruzko Eduardo Benot-en ideiak: ohar laburrak. Boletín de la Sociedad Española de Historiografía Lingüística, 1695-2030, 13. zk., 107-122 or.[12]
  • Marrades, A., Sevilla, J., Calero, M. L., & Salazar Benítez, O. (2019). Hizkuntza juridikoa genero ikuspegiarekin. Konstituzioaren erreformarako zenbait gogoeta. Revista de Derecho Política, 1(105), 127–160. https://doi.org/10.5944/rdp.105.2019.25270[13]
  • Antonio Briz, Mª José Martínez Alcalde, Nieves Mendizábal, Mara Fuertes Gutiérrez, José Luis Blas eta Margarita Porcar (koord.), hizkuntza-ikasketak Emilio Ridruejoren omenez (163-176 or.)[14]
  • Calero Vaquera, M. L. (2018). “Ideologia” kontzeptuari eta horrek epistemologia linguistikoan duen eraginari buruz. Zirkularra (8), 7-29.[15]

Erreferentziak aldatu

  1. a b c Calero Vaquera, María Luisa. (28/02/2021). «María Luisa Calero Vaquera [Autobiografía»] Editorial UOC.
  2. a b c Grupo de Investigación LENGUAJES. .
  3. Vaquera, María Luisa Calero. (1984). La gramática española desde A. Bello (1847) hasta R. Lenz (1920). Universidad de Córdoba (ESP).
  4. a b c d e f g h i Semblanza María Luisa Calero Vaquera. .
  5. «María Luisa Calero Vaquera» scholar.google.es.
  6. «María Luisa CALERO VAQUERA | Professor | Professor | Ciencias del Lenguaje» ResearchGate.
  7. Vaquera, María Luisa Calero. (2021-06-30). «Los antecedentes de los diccionarios de lingüística: el Vocabulario gramatical de la lengua castellana (1870) de P. F. Monlau» RILEX. Revista sobre investigaciones léxicas 4 (1): 7–45.  doi:10.17561/rilex.4.1.6157. ISSN 2605-3136..
  8. Alonso, Borja; Escudero, Francisco; Villanueva, Carlos; Quijada, Carmen; Gómez, José J.; Gavilán, María Dolores Martínez; Vaquera, María Luisa Calero; Ennis, Juan Antonio et al.. (2020-12-01). «Lazos entre lingüística e ideología desde un enfoque historiográfico (ss. XVI-XX)» Ediciones Universidad de Salamanca  doi:10.14201/0AQ0297..
  9. Carmona, María del Mar Rivas; Vaquera, María Luisa Calero. (2020-10-30). «Pandemia y posverdad: el impacto de la COVID-19 en la comunicación por WhatsApp» Revista Prisma Social (31): 110–154. ISSN 1989-3469..
  10. «Anales de Lingüística» revistas.uncu.edu.ar.
  11. «Vol. 41 (2020): En los límites del lenguaje: diseños artificiales y ficciones comunicativas | Estudios de lingüística del español» raco.cat.
  12. Vaquera, María Luisa Calero. (2019). «Las ideas de Eduardo Benot sobre la construcción de la lengua universal: breves apuntes» Boletín de la Sociedad Española de Historiografía Lingüística (13): 107–122. ISSN 1695-2030..
  13. Marrades, Ana; Sevilla, Julia; Calero, María Luisa; Benítez, Octavio Salazar. (2019-07-16). «El lenguaje jurídico con perspectiva de género. Algunas reflexiones para la reforma constitucional» Revista de Derecho Político (105): 127–160.  doi:10.5944/rdp.105.2019.25270. ISSN 2174-5625..
  14. Vaquera, María Luisa Calero. (2019). «De retórica, pragmática e historiografía lingüística: el "Arte de bien hablar" en la Ilustración española» Estudios lingüísticos en homenaje a Emilio Ridruejo [2 vol.], 2019, ISBN 978-84-9133-239-8, págs. 163-176 (Universitat de València): 163–176. ISBN 978-84-9133-239-8..
  15. Calero Vaquera, María. (2018). «Sobre el concepto “ideología” y su repercusión en la epistemología lingüística» Circula : revue d'idéologies linguistiques (8): 7–29. ISSN 2369-6761..

Kanpo estekak aldatu