Lourdes Oñederra
Miren Lourdes Oñederra Olaizola (Donostia, Gipuzkoa, 1958ko ekainaren 9a) euskal hizkuntzalaria (fonologian espezializatua), ikerlaria eta euskal idazlea da. Hispaniar Filologian lizentziatua eta Euskal Filologian doktorea, Euskal Herriko Unibertsitateko irakasle katedraduna da, eta euskaltzain oso izendatu zuten 2007ko azaroaren 30ean. Euskadi Literatura Saria jaso zuen 2000. urtean Eta emakumeak sugeari esan zion eleberriarekin.[1]
Lourdes Oñederra | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Miren Lourdes Oñederra |
Jaiotza | Donostia, 1958ko ekainaren 9a (66 urte) |
Herrialdea | Gipuzkoa, Euskal Herria |
Hezkuntza | |
Heziketa | Iowako Unibertsitatea |
Tesi zuzendaria | Koldo Mitxelena |
Doktorego ikaslea(k) | Agurtzane Elordui Urkiza Oroitz Jauregi Saioa Larraza (en) Camilo Diaz Romero |
Hizkuntzak | euskara gaztelania |
Jarduerak | |
Jarduerak | hizkuntzalaria, idazlea, filologoa eta ikertzailea |
Lantokia(k) | Euskal Autonomia Erkidegoa |
Enplegatzailea(k) | Euskal Herriko Unibertsitatea |
Jasotako sariak | |
Kidetza | Euskaltzaindia Udako Euskal Unibertsitatea |
Lanak
aldatu1987an "Palatizazioa euskaraz" izenburuko doktorego-tesia aurkeztu zuen EHUn Koldo Mitxelenaren zuzendaritzapean.[5] Euskal komunitate zientifikoaren Inguma datu-basean, Lourdes Oñederrak sorturiko 50 lan baino gehiago bildu dira.[6]
Euskararen egoera dela eta, 2024ko irailean zera esan zion Berria egunkariko Miren Telleria Mujika kazetariari:
«Uste badugu denok beti euskaraz hitz egitea lortuz gero euskara salbatuko dela, jai daukagu.»[7]
Nobela
aldatu- Eta emakumeari sugeak esan zion (1999, Erein). Lau erdaratara itzuli diote: gaztelaniara (Y la serpiente dijo a la mujer, Bassarai, 2000), ingelesera (And the serpent said to the woman, University of Nevada, 2005), errusierara (I skazala zmeia zhenschchine, Izdatelstvo Evropejskogo universiteta, 2008), eta italierara (E il serprente disse alla donna, Libe edizioni, 2017)
- Intemperies (babes bila) (2013, Erein). Gaztelaniara itzuli diote (Intemperies, Erein, 2015).
Haur literatura
aldatu- "Anderson anderearen gutizia" in Gutiziak (2001, Txalaparta)
Itzulpenak
aldatu- Sommer Jaunaren istorioa (2007, Erein,). Jatorrizko idazlea: Patrick Süskind.
Hizkuntzalaritza
aldatu- Euskal fonetika-fonologiaren ikasketarako gaiak. (2015) Oroitz Jauregi Nazabal, Lurdes Oñederra Olaizola UPV/EHU 978-84-9082-131-2[8]
- Fonetika fonologia hitzez hitz. 2004, UPV/EHU, 84-8373-659-484-7585-267-X
- Euskal fonologia. Palatizazioa, asimilizazioa eta hots sinbolismoa. 1990, UPV/EHU, 84-7585-267-X
- Basque [elkarlanean] (Croom Helm, 1988))
- Palatizazioa euskaraz doktore-tesia. Doktorego tesia. 1987 [formatu digitalean argitaratua, 2009][9]
Sariak eta errekonozimenduak
aldatu- Ortzadar saria (2020) jaso du Euskal literatura eta kultura sustatzeko urte luzeetan zehar egin duen lan eskergagatik.[10]
- 2019: UPV/EHUren omenaldia, Emakumeen Nazioarteko Egunean, Arteak eta Giza Zientziak jakintza-arloan egindako lan akademikoa eta ikerketa-lana aitortzeko.[11]
- Euskadi Literatura Saria (2000)
- Zilarrezko Euskadi Saria (2000)
- Kritika saria (1999)
- Beterriko liburua saria (1999)
Bibliografia
aldatuErreferentziak
aldatu- ↑ Urkiza, Ana. (2006). Zortzi unibertso zortzi idazle: elkarrizketak. Alberdania ISBN 84-96643-37-9..
- ↑ Mitxelena, Koldo. (2022). «Scholia, zuhaitz akademikoa» Scholia (Noiz kontsultatua: 2022-10-18).
- ↑ Lindemann, David. (2023). «Miren Azkarateri esker onez» web-argitalpena.adm.ehu.es ISBN 978-84-1319-536-0. (Noiz kontsultatua: 2023-05-31).
- ↑ Lindemann, David; Astigarraga Pagoaga, Aitzol; Bidaguren Ajuria-Auzokoa, Marije; Delgado Martinez, Emilio; Gonzalez Larrañaga, Galder; Sarasola Gabiola, Kepa. (2023). "Inguma eta Wikidata uztartuz, euskarazko zientziaren ezagutza-graforantz". Liburu honetan: Miren Azkarateri esker onez (Editorea: D. Lindemann). UPV-EHU ISBN 193-210. (Noiz kontsultatua: 2023-10-30).
- ↑ Oñederra Olaizola, Lourdes. «Palatizazioa euskaraz» (PDF) Tesiker, Euskarazko doktorego-tesiak (Noiz kontsultatua: 2019-12-13).
- ↑ Lourdes Oñederraren produkzioa Inguma datu-basearen arabera (>50 produktu).
- ↑ ««Uste badugu denok beti euskaraz hitz egitea lortuz gero euskara salbatuko dela, jai daukagu»» Berria 2024-09-13 (Noiz kontsultatua: 2024-09-20).
- ↑ Jauregi Nazabal, Oroitz; Oñederra Olaizola, Lurdes. (2015). Euskal fonetika-fonologiaren ikasketarako gaiak. UPV/EHU arg ISBN 978-84-9082-131-2. (Noiz kontsultatua: 2022-12-23).
- ↑ Oñederra Olaizola, Miren Lourdes. (1987). Palatizazioa euskaraz. UPV/EHU (Noiz kontsultatua: 2023-06-05).
- ↑ www.noticiasdenavarra.com (Noiz kontsultatua: 2021-01-20).
- ↑ «UPV/EHUk bost emakume omendu ditu, irakaskuntzaren, ikerketaren eta zabalkundearen arloan egindako lanagatik - Info» UPV/EHU (Noiz kontsultatua: 2019-03-07).
Kanpo estekak
aldatu- Lourdes Oñederrarekin elkarrizketa: "Uste badugu denok beti euskaraz hitz egitea lortuz gero euskara salbatuko dela, jai daukagu." Berria 2024.09.13
- «Lourdes Oñederra», Literaturaren Zubitegia.
- Gorka Erostarbe: «Lourdes Oñederra: "Zaila da eguneroko bizitza, beste munduko arazorik ez denean ere"», Berria, 2013-04-16.
- Lourdes Oñederra, Inguma datu-basean