Leningradeko Setioa

Leningradeko Setioa
	Bigarren Mundu Gerra
	Ekialdeko Frontea
	Hegazkinen aurkako bateriak San Isaak katedralaren aurrean
Data	1941eko irailaren 8a - 1944ko urtarrilaren 27a
Lekua	Leningrad (Sobietar Batasuna)
Koordenatuak	59°55′49″N 30°19′09″E / 59.9303°N 30.3192°E
Emaitza	Sobietarren garaipena
Gudulariak
Alemania; Finlandia; Italia	Sobietar Batasuna
Buruzagiak
W.R. von Leeb; Georg von Küchler; C.G.E. Mannerheim; Erik Heinrichs	Markian Popov; Kliment Voroxilov; Georgi Zhukov; Ivan Fediuninski; Mikhail Khozin; Leonid Govorov
Indarra
725.000 soldadu	930.000 soldadu
Galerak
579.985 hildako, zauritu edo desagertu	Militarrak:; 1.017.881 hildako, preso edo desagertu ; 2.418.185 zauritu edo gaixo; Denera: 3.436.066; Zibilak:; 642.000 hildako setioan; 400.000 hildako ebakuazioetan

Leningradeko Setioa edo Leningradeko Blokeoa (errusieraz: блокада Ленинграда, blokada Leningrada) Bigarren Mundu Gerrako operazio militarra izan zen, Alemaniak egin zuena Leningrad hartzeko xedearekin. 900 egun inguru iraun zuen, 1941eko irailaren 8tik 1944ko urtarrilaren 27an hiria askatua izan zen arte, eta 1.200.000 pertsona hil ziren.

Historia aldatu

Leningradeko Setioaren mapa.

1941eko ekainean, Alemaniak Errusia inbaditu zuen hiru armada-gorputz erraldoiren bitartez. Iparraldeko armada-gorputzaren egitekoa zen Leningrad hiria hartzea. Irailaren 1ean, artilleria naziaren lehen granadek hiria jo zuten. Astebete geroago lehorreko komunikazioa moztu zuten eta hilaren 15erako hiria erabat inguratua, setiatua zegoen. Hitlerren hasierako helburua hiria eraso eta hartzea zen, gune estrategikoa izateaz gain, garrantzi sinboliko handia zuelako. Baina sobietarrek antolatu zuten defentsa trinkoak eragotzi zuen Leningrad erasotzaileen eskuetan geldi zedin.

Errusiako hiririk garrantzitsuenetakoa eta, aldi berean, sinbolo handia izanik (Errusiako Iraultzaren hiriburua zen), sobietarrek hiriaren kontrolari eusteko neurri izugarriak hartu zituzten, hala nola, hiria gotortu, eraikin historikoak ez identifikatzeko sareez estali eta hiri osoa lur azpiko karga lehergaiez josi, alemaniarren eskuetan erortzen bazen, guztia ala guztia lehertarazteko. Erasotzaileek bertan sartzeko zituzten ageriko zailtasunez gain, behin Leningrad harturik bertako 3.000.000 biztanleen mantenua beren gain egonen zela ikusirik, Hitlerrek hiria setiatzeko agindu zien bere indar militarrei, herritarrak gosez eta hotzez hil zitezen.^[5]

1941eko azaroaren 20an, sobietarrek Ladoga aintzira zeharkatzen zuen pasabidea eraikitzea lortu zuten, hirian elikagaiak eta bestelako beharrezko materiala sartu ahal izateko. Biziaren Bidea esan zioten pasabideari, baina aintziraren izotz geruza hauskorraren eta alemaniarren erasoen menpe zegoenez, irtenbidea ez zen nahi bezain eraginkorra izan.^[5]

Setioaren biktimak.

Leningrad inguratua zegoelarik, bertako biztanleek gorriak ikusi zituzten, eta bizirauteko etengabeko borroka bilakatu zen beren egunerokotasuna. Hiriko usoak jan zituzten lehenik, ondoren katuak desagertu ziren Leningradeko kaleetatik eta arratoi populazioak ere nabarmen egin zuen behera. Azkenean, antropofagiara jo behar izan zuten. Eta hala ere, hiriko biztanleek ohiko kaloria kopuruaren %10 baino ez zuten hartu setioaren lehenengo urtean.^[5] Lehen negu hura, gainera, bereziki gogorra izan zen eta hotzak (-30 °C) eta goseak, erasotzaileen artilleriarekin batera, sekulako triskantza eragin zuten hiriko biztanleen artean, ehundaka mila familia beren etxeetan hil zirelarik.

1943ko urtarrilaren 12an, sobietar armadak Iskra Operazioa hasi zuen. Borroka latzen ostean, urtarrilaren 18an hiri setiatura zeraman korridore bat ireki ahal izan zuten, izozturik zegoen Ladogaren gainetik pasatzen zena. Korridore horrek, hirira gutxieneko hornidurak heltzea ahalbidetu zuen, hiria askatua izan zen arte. Otsailaren 10ean, Krasni Borko Gudua gertatu zen hiri bazterrean, eta alemaniar gudarosteak, Dibisio Urdinarekin batera, aurre egin zion Armada Gorriari. Azkenik, 1944ko urtarrilaren 27an lortu zuten sobietarrek setioa haustea.