Legorreta

Legorreta
	Gipuzkoa, Euskal Herria
	Legorretako ikuspegi orokorra.
Administrazioa
Estatua	Espainia
Erkidegoa	Euskal Autonomia Erkidegoa
Lurraldea	Gipuzkoa
Eskualdea	Goierri
Izen ofiziala	Legorreta
Alkatea	Zelai Amenabarro Goikoetxea
Posta kodea	20250
INE kodea	20052
Herritarra	legorretar
Kokapena
Koordenatuak	43° 05′ 06″ N, 2° 08′ 55″ W / 43.0848925°N,2.1486222°WKoordenatuak: 43° 05′ 06″ N, 2° 08′ 55″ W / 43.0848925°N,2.1486222°W
	Legorreta Legorreta (Gipuzkoa)
	Ikusi OpenStreetMapen
Azalera	8,62 km2
Garaiera	115 metro
Distantzia	37 km Donostiara
Demografia
Biztanleria	1.485 biztanle (2016); ( 2)
	% 50,1 % 49,9
Dentsitatea	172,27 biztanle/km²
Hazkundea; (2003-2013)	% 8,75
Zahartze tasa	% 19,43
Ugalkortasun tasa	‰ 49,84
Ekonomia
Jarduera tasa	% 77,54 (2011)
Genero desoreka	% 15,89 (2011)
Langabezia erregistratua	% 8,03 (2013)
Kultura
Euskaldunak	% 71,64 (2010)
Euskararen erabilera	% 42,8 (2011)
Datu gehigarriak
Sorrera	1615. urtea
Webgunea	http://www.legorretakoudala.net/

Legorreta Gipuzkoako erdialdeko udalerri euskaldun bat da, Goierri eskualdekoa. 2016. urtean 1.485 biztanle zituen.

Eduki-taula

GeografiaAldatu

MugakideakAldatu

Mugakide ditu iparraldean Albiztur eta Tolosa, ekialdean Ikaztegieta, Orendain eta Baliarrain, hegoaldean Altzaga eta mendebaldean Itsasondo udalerriak.

Inguru naturalaAldatu

Oria ibaiak udalerria zeharkatzen du, eta horrekin bat egiten dute Zubiña, Zazpiturrieta eta Aldabe ibaiadarrek.

HistoriaAldatu

1399an Ordiziarekin batu zen, eta bien arteko lotura 1615 arte luzatu zen. 1845ean alkateak eta sei zinegotzik osatzen zuten udalbatza.

DemografiaAldatu

Legorretako biztanleria

PolitikaAldatu

2015ko udal hauteskundeakAldatu

2015ko maiatzaren 24ko hauteskundeetako emaitzen ondorioz Legorretako alkatea EHBilduko Zelai Amenabarro Goikoetxea da.

Legorretako udalbatza
Alderdia		2015ko maiatzaren 24a
Alderdia		Zinegotziak	Boto kopurua
	EHBildu	5 / 9	367 (% 46.93)
	EAJ-PNV	4 / 9	351 (% 44.88)
	Euskadiko Alderdi Sozialista (PSE-EE(PSOE))	0 / 9	20 (% 2.56)
Datuen iturria: orrialdean

Udal hauteskundeen jarraipen historikoaAldatu

Legorretako udal hauteskundeak
Alderdi politikoa	2015^[3]		2011^[4]		2007^[5]		2003^[6]		1999^[7]		1995^[8]
Alderdi politikoa	Bozak %	Zinegotziak	Bozak %	Zinegotziak	Bozak %	Zinegotziak	Bozak %	Zinegotziak	Bozak %	Zinegotziak	Bozak %	Zinegotziak
Euskal Herria Bildu (EH Bildu) / Bildu	46,93	5	54,28	5	-	-	-	-	-	-	-	-
Euzko Alderdi Jeltzalea (EAJ-PNV)	44,88	4	-	-	39,22	4	-	-	-	-	53,41	5
Partido Socialista de Euskadi-Euskadiko Ezkerra (PSE-EE)	2,56	0	2,28	0	3,03	0	10,31	1	5,79	0	-	-
Legorreta Bizirik (LB)	-	-	39,45	4	-	-	-	-	-	-	-	-
Partido Popular (PP)	-	-	1,71	0	2,36	0	6,25	0	4,49	0	-	-
Eusko Abertzale Ekintza (EAE-ANV)	-	-	-	-	44,88	5	-	-	-	-	-	-
Eusko Alkartasuna (EA)	-	-	-	-	8,72	0	-	-	-	-	18,29	2
Euzko Alderdi Jeltzalea/Eusko Alkartasuna (PNV/EA)	-	-	-	-	-	-	81,09	8	47,58	5	-	-
Euskal Herritarrok (EH)	-	-	-	-	-	-	-	-	38,96	4	-	-
Herri Batasuna (HB)	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	24,02	2

EuskaraAldatu

Play media

Legorretako Santos Esnaolaren^[9] testigantza, gaztelaniak izandako prestigioaren ingurukoa. Euskal Herriko Ahotsak^[10]^[11] proiekturako egindako elkarrizketa, ahozko ondarea jaso eta zabaltzeko.

Legorretako euskara^[12] gipuzkeraren^[13] aldaera bat da. Zehatzago esanda, sartaldeko gipuzkeran^[14] kokatzen den Goierriko euskara^[15] da herrikoa. Urolaldeko hizkerarekin batera Sartaldeko azpieuskalkia osatzen du Goierrikoak, baina Urolaldekoan sakonagoa da mendebaleko euskararen eragina. Nortasun beteko hizkera da Goierrikoa, batasun handikoa, nahiz eta gorabeherak badiren mendebaletik ekialdera, hau da, Segura, Zegama eta Legazpitik Zaldibia edo Legorretara. Ataungoa ere berezia da, ziurrenik, bakarti samar eta Nafarroako mugan dagoelako. Abaltzisketak eta Ikaztegietak Tolosaldearekin lotura egiten dute, eta Urretxuk eta Zumarragak, berriz, Goierri eta Urolaldearen artekoa.

Ondasun nabarmenakAldatu

Salbatore eliza.

Salbatore eliza (XVI. mendekoa)
San Kruz santutxoa.
Santa Maria ermita
Santa Ana ermita
Guadalupeko Amaren ermita
Zubizarretako zubi zaharra
Udaletxea eta bertako balkoia, Koldobika Jauregiren eskultura.
Oriar etxea

Legorretar ospetsuakAldatu

Juan Oriarrekoa (XVII. mendea), Felipe III.a Espainiakoaren eta Mortarako markesaren idazkaria.
Patxi Ezkiaga (1943-2018), idazlea.
Jose Ramon Soroiz (1951-), aktorea.
Maixabel Lasa (1951-), Eusko Jaurlaritzako Terrorismoaren Biktimei Laguntzeko zuzendaria.
Juan Mari Jauregi (1951-2000), PSE-EEko militantea. Gipuzkoako Gobernadore Zibila izan zen. ETAk hil egin zuen.
Xabier Agirre (1963), aktorea.
Asier Zinkunegi (1971), aktorea, zuzendaria eta ekoizlea.
Mikel Lasa (1971-), futbolaria
Ainhoa Garmendia (1974-), sopranoa.
Saioa Garin (1978-), abeslaria.

Ikus, gaineraAldatu

Gipuzkoako udalerrien zerrenda

ErreferentziakAldatu

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Euskal Herriari Begira Udalbiltza .
↑ «UEMA-Atlasa» Euskararen erabilera (UEMA) .
↑ (Katalanez) «Resultats eleccions municipals Legorreta 2015», Ara.cat.
↑ (Gaztelaniaz) «Resultados elecciones municipales Legorreta 2011», Espainiako Barne Arazoetako Ministerioa.
↑ (Gaztelaniaz) «Resultados elecciones municipales Legorreta 2007», Espainiako Barne Arazoetako Ministerioa.
↑ (Gaztelaniaz) «Resultados elecciones municipales Legorreta 2003», Espainiako Barne Arazoetako Ministerioa.
↑ (Gaztelaniaz) «Resultados elecciones municipales Legorreta 1999», Espainiako Barne Arazoetako Ministerioa.
↑ (Gaztelaniaz) «Resultados elecciones municipales Legorreta 1995», Espainiako Barne Arazoetako Ministerioa.
↑ «Esnaola Esnaola, Santos - Ahotsak.eus» ahotsak.eus . Noiz kontsultatua: 2018-09-27 .
↑ «Ahotsak.eus, Euskal Herriko hizkerak eta ahozko ondarea» www.ahotsak.eus . Noiz kontsultatua: 2018-09-27 .
↑ «Gaztelaniaz egiteak prestigioa ematen zuen - Ahotsak.eus» ahotsak.eus . Noiz kontsultatua: 2018-09-27 .
↑ «Legorreta - Ahotsak.eus» ahotsak.eus . Noiz kontsultatua: 2018-09-10 .
↑ «Erdialdekoa - Gipuzkera - Ahotsak.eus» ahotsak.eus . Noiz kontsultatua: 2018-09-10 .
↑ «Sartaldekoa (G) - Ahotsak.eus» ahotsak.eus . Noiz kontsultatua: 2018-09-10 .
↑ «Goierrikoa - Ahotsak.eus» ahotsak.eus . Noiz kontsultatua: 2018-09-10 .

Kanpo loturakAldatu

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Legorreta

Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena:
Gipuzkoa

Legorretako Udalaren webgunea

[Udalbiltza-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Euskal Herriari Begira Udalbiltza .

[2] «UEMA-Atlasa» Euskararen erabilera (UEMA) .

[3] (Katalanez) «Resultats eleccions municipals Legorreta 2015», Ara.cat.

[4] (Gaztelaniaz) «Resultados elecciones municipales Legorreta 2011», Espainiako Barne Arazoetako Ministerioa.

[5] (Gaztelaniaz) «Resultados elecciones municipales Legorreta 2007», Espainiako Barne Arazoetako Ministerioa.

[6] (Gaztelaniaz) «Resultados elecciones municipales Legorreta 2003», Espainiako Barne Arazoetako Ministerioa.

[7] (Gaztelaniaz) «Resultados elecciones municipales Legorreta 1999», Espainiako Barne Arazoetako Ministerioa.

[8] (Gaztelaniaz) «Resultados elecciones municipales Legorreta 1995», Espainiako Barne Arazoetako Ministerioa.

[9] «Esnaola Esnaola, Santos - Ahotsak.eus» ahotsak.eus . Noiz kontsultatua: 2018-09-27 .

[10] «Ahotsak.eus, Euskal Herriko hizkerak eta ahozko ondarea» www.ahotsak.eus . Noiz kontsultatua: 2018-09-27 .

[11] «Gaztelaniaz egiteak prestigioa ematen zuen - Ahotsak.eus» ahotsak.eus . Noiz kontsultatua: 2018-09-27 .

[12] «Legorreta - Ahotsak.eus» ahotsak.eus . Noiz kontsultatua: 2018-09-10 .

[13] «Erdialdekoa - Gipuzkera - Ahotsak.eus» ahotsak.eus . Noiz kontsultatua: 2018-09-10 .

[14] «Sartaldekoa (G) - Ahotsak.eus» ahotsak.eus . Noiz kontsultatua: 2018-09-10 .

[15] «Goierrikoa - Ahotsak.eus» ahotsak.eus . Noiz kontsultatua: 2018-09-10 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]