Lankide:Joel Irazu/Proba orria

EMILIO BUTRAGUEÑO

Emilio Butragueño Santos Madril, Espainan,1963ko uztailaren 22an jaio zan espainiar futbolari bat zan. Bi aldiz izendatu zuten «Brontzezko Baloia» 1986an eta 1987an, eta FIFA 100 zerrendan dago, historiako 123 futbolari onenekin batera.

Bere futbol-ibilbidean zehar, aurrelariaren mugapean egon zen eta Real Madrid Club de Futboleko beheko kategorietan trebatu zen. Bertan, «La Quinta del Buitre» ezizenaz ezaguna den futbolari-belaunaldi arrakastatsu bat zuzendu zuen, bere ezizenari erreferentzia eginez, eta bigarren taldeko laugarren golegile historikoa da 40 tantorekin. 1984an egin zuen debuta lehen taldearekin, eta hamabost titulu lortu zituen madrildar gisa egindako hamaika denboraldietan, 1998an Atletico Celaya de México taldean jardunean egin zuen karrera amaitu aurretik.Madrilgo taldearen figura handienetakotzat jotzen da, bai bere golegile historiko nagusietako bat baita Espainiako futbolarena ere,

Emilio Butragueño Santos

Datu pertsonalak
Jaio	{{{jaiotza data}}}
	{{{jaiotza hiria}}}

denbora no zehar, 16 titulu ofizial eta selekzio nazionalen Eurokopako azpitxapeldun bat eskuratuta.

Ibilbidea

Hasiera

Butragueño 1963ko uztailaren 23an hau da,jaio eta egun bat geroago Real Madrileko sozioa zan,bere aita Real Madrileko oso zalea zan. Bera Colegio Calasancio de Madrid de los Padres Escolapio ikasi eban eta futboleko eta saskibaloiko taldeetan jolastu eban.

Madrid de la Quinta del Buitre

Real Madrid FC taldearen filiala den Castilla Club de Fútbol taldearekin debutatu zuen 1982ko apirilaren 24an Santiago Bernabeu zelaian Real Oviedori 2 – 1 irabazita. 1983-84 denboraldian harrobiko jokalarien promozio handia nabarmentzen zen talde batean finkatu zen. Horien artean, bost nabarmentzen ziren besteen gainetik: Miguel Pardeza, Manolo Sanchís, Míchel González, Rafael Martín Vázquez eta Butragueño, onubense bat eta lau madrildar. Denborak aurrera egin ahala, harrobiko jokalarien belaunaldirik onena izan zen, bai bere ibilbideagatik eta garrantziagatik, bai kirol arrakastengatik.

Julio César Iglesias kazetaria izan zen belaunaldiari izena eman ziona, eta, lehenik eta behin, gogoan izan zituzten izenak erabiliz. El País egunkariak 1983ko azaroaren 14an, Amancio eta El Buitre egunkarietako bosgarrenaren titulupean, bere artikulu bat argitaratu ondoren, jokalariak eta bere taldea oihartzun berezia hartzen hasi ziren Espainiako futbolean, nahiz eta oso goiz heldu ziren.Artikulua eta belaunaldia gogoratzeke zeuden.

Amancio Amaro galiziarrak, Madrileko lehen taldeko jokalari historiko ohiak, entrenatuta, taldea Bigarren Mailako Liga Txapelketa Nazionaleko txapeldun izatera iritsi zen, eta hori lortu zuen historiako lehen filial bakarra izan zen. Une horretan klubak hiru urte zeramatzan Ligako Txapelketa — Lehen Mailakoa — irabazi gabe, eta zaleengan nahigabea zegoen. Horren ondorioz, batzuetan, Castilla C. F. taldearen partidek lehen taldekoek baino ikusle gehiago izan zituzten estadiora. 15 Butragueñok, taldearen erdiko aurrelariak, 21 gol sartu zituen 21 partidatan, eta Bilbao Athleticeko Julio Salinas pitxitik bi partidara geratu zen. Merituak ihes egin zion, denboraldi horretan bertan hamar partida jokatu baitzituen Ligako maila gorenean lehen taldearekin. Denboraldi horretan hiru gehiago sartu zituen bigarren taldearekin, Errege Kopari zegozkionak, eta guztira 40 egin zituen 79 agerpenetan, hiru denboraldi eskasetan.

Kanpaina horretan bertan egin zuen debuta lehen taldearekin — orduko Alfredo Di Stéfano entrenatzailearen eskutik —, 1984ko otsailaren 5ean,jardunaldiko partidan, Ramón de Carranza estadioan, Cádiz Club de Fútbol taldearen aurka. Atsedenaldian aulkitik irten zen bere garaikideetako bat ordezkatuz, Manolo Sanchis, bere taldea 2 – 0 galtzen ari zenean markagailuari buelta emateko bi gol sartuz — horietako bat garaipenarena —, taldea txapeldunaren lider bihurtuz.Di Stefanok, bere lehen entrenatzaileak, bere estilo bereziarekin definitu zuen: «Tipo honek gola du gorputzean». Ordutik, taldean finko aritu zen, hamabi partidatan sei gol sartuta; 42an 30, bi kategorietako partaidetzak gehituta, eta lehen taldearekin debutatzen bosgarreneko azkena izatearen berezitasunarekin.

Abenduaren 12ra arte itxaron behar izan zen bere beste emanaldi handi bat ikusteko, eta 21 urte besterik ez zituela garaiko futbolaririk onenetakoa zela berretsi zuen. Royal Sporting Club Anderlechten aurka jokatu beharreko UEFA Kopako final-zortzirenei dagokienez, madrildarrek joaneko partidako aurkako 3-0eko emaitzarekin ekin behar zioten itzulerako partidari. Europako txapelketetan taldearen protagonista izan zen emaitza gogoangarrietako bat izan zen, non kontrako emaitza 6 – 1 irabaziz gainditu zen, Butragueño izan zelarik hiru golen egilea. Taldeak, azkenean, UEFA Kopako edizio hura irabazi zuen, 1966an bere seigarren Europako Kopa irabazi zuenetik, klubaren Europako zazpigarren titulua izan zelarik.

Abenduaren 12ra arte itxaron behar izan zen bere beste emanaldi handi bat ikusteko, eta 21 urte besterik ez zituela garaiko futbolaririk onenetakoa zela berretsi zuen. Royal Sporting Club Anderlechten aurka jokatu beharreko UEFA Kopako final-zortzirenei dagokienez, madrildarrek joaneko partidako aurkako 3-0eko emaitzarekin ekin behar zioten itzulerako partidari. Europako txapelketetan taldearen protagonista izan zen emaitza gogoangarrietako bat izan zen, non kontrako emaitza 6 – 1 irabaziz gainditu zen, Butragueño izan zelarik hiru golen egilea. Taldeak, azkenean, UEFA Kopako edizio hura irabazi zuen, 1966an bere seigarren Europako Kopa irabazi zuenetik, klubaren Europako zazpigarren titulua izan zelarik.

Bosgarren taldeko bost futbolarietatik lau lehen taldean finkatuta egoteaz gain, urteak igaro ahala, belaunaldi-erreleboaren taldeko erreferente bihurtu ziren, eta Butragueño erreferente bihurtu zen berriro. Bere jarduerek mundu mailan eragina izan zuten eta 1985ean eta 1986an Bravo Trofeoa irabazi zuen 23 urtez azpiko Europako jokalaririk onena bezala Brontzezko Baloia 2 biderrez irabazi eban 1986an eta 1987an. 1965ean Luis Suarezek egin zuenetik, sariko finalisten artean agertu den lehen espainiarra izan da.

Erretiro profesionala Mexikon

Espainiako selekzioan eta Madrilgo klubean titulartasuna galdu ondoren, Mexikora abiatu zen bere ibilbidea Atletico Celayan amaitzeko. Bertan, Hugo Sánchez eta Míchel González Espainiako bi lankide ohiekin elkartu zen. Bere lehen denboraldian bere historiako lehen finala jokatzera eraman zuen taldea 1996ko liga txapelketan, Necaxa Klubaren aurka, eta ez zuen titulua lortu bisitariaren gol balioagatik, hortik aurrera erregela aldatu.Bere atzetik beste bi kanpaina etorri ziren, non ezin izan zituen arrakastak errepikatu, baina gaur egun klubaren historiako jokalaririk onenetakotzat hartzen da, non «kantxetako zalduna» bezala ezagutzen zen.

Bere etorrerak kluba telebistan ikusiena izatea ekarri zuen eta jarraitzaile gehien aurkariaren kantxara mugitzea lortu zuen. 1998ko apirilaren 5ean jokatu zuen profesional mailako azken partida, 600 partida baino gehiago jokatu eta kluben mailan 240 gol sartu ondoren.

Hautaketa nazionala

Kategoria absolutua

Espainiako selekzioarekin bere debutaren urtean Frantzian ospatutako 1984ko Eurokopan parte hartzeko hautatua izan zen, baina ez zen jokatzera iritsi. Guztira 26 gol sartu zituen 69 partidatan. Horrela, urte askoan golegilerik onenaren titulua lortu zuen, Mexiko 1986ko munduko txapelketetan (bost gol sartu zituen), Italia 1990ean (bost gol) eta 1988ko Eurokopan (gol bat sartu zuen Galesko selekzioaren aurka 1984ko urriaren 17an).

Bere futbol-ibilbideko mugarrietako bat Santiago de Querétaroko gaua izan zen. Bertan, Espainiak orduko Danimarkako selekzio boteretsuari sartutako 5 goletatik 4 sartu zituen, 1986ko Munduko Kopan, Mexikon.

Ikasketak

Ekonomia eta Enpresa Zientzietan lizentziatua da. Kirol Entitateen Kudeaketako Masterra egin zuen Kaliforniako Unibertsitatean, Los Angelesen (UCLA), eta Zuzendaritza Orokorreko Programa bat IESEn, Nafarroako Unibertsitatean. Medikuntzan lizentziaduna da Querétaroko Unibertsitatean (Mexiko).

Estadistikak

Clubak

Club	Sasoi	Maila	Liga		Copas		Internacional		Total		Media goleadora
			Partiduak	Golak	Partiduak	Golak	Partiduak	Golak	Partiduak	Golak
Real Madril Zaleak	1981-82	3.	29	6	—	—	Inaccesibles		29	6	0.21
Castilla F.C	1981-82	2.	6	3	—	—	—	—	6	3	0.50
	1982-83		38	13	7	—	—	—	45	13	0.29
	1983-84		21	21	10	3	—	—	31	24	0.77
	Taldea Guztira		65	37	17	3	0	0	82	40	0.49
Real Madrid F.C	1983-84	1.	10	4	2	2	—	—	12	6	0.50
	1984-85		29	10	4	—	11	4	44	14	0.32
	1985-86		31	10	6	2	12	2	49	14	0.29
	1986-87		35	11	3	3	7	5	45	19	0.42
	1987-88		32	12	3	1	8	2	43	15	0.35
	1988-89		33	15	8	3	8	4	49	22	0.45
	1989-90		32	10	6	2	2	2	40	14	0.35
	1990-91		35	19	4	2	4	4	43	25	0.58
	1991-92		35	14	6	4	9	1	50	19	0.38
	1992-93		34	9	3	1	6	1	43	11	0.26
	1993-94		27	8	2	1	4	2	33	11	0.33
	1994-95		8	1	—	—	4	—	12	1	0.08
	Taldea Guztira		341	123	47	21	75	27	463	171	0.37
Atlético Celaya	1995-96	1.	34	17	—	—	—	—	34	17	0.50
	1996-97		26	2	—	—	—	—	26	2	0.07
	1997-98		31	10	—	—	—	—	31	10	0.32
	Taldea Guztira		91	29	0	0	0	0	91	29	0.31
Total carrera			526	195	64	24	75	27	665	246	0.37

Selekzioak

Partaidetzak azken faseetan

Eurokopako bi hitzordutan parte hartu zuen, 1984koan minuturik jokatu ez bazuen ere, eta bi Munduko Kopatan. Guztira sei gol sartu zituen hamabi partidatan.

Txapelketa	Kategoria	Egoitza	Emaitza	Partiduak	Golak
Eurokopa 1984	Absulutua	Frantzia	Txapeldunorde	0	0
Munduko kopa 1986	Absulutua	Mexico	Final laurdenak	5	5
Eurokopa 1988	Absulutua	Alemania	Lehenengo fasea	3	1
Munduko kopa 1990	Absulutua	Italia	Final zortzirenak	4	0
Total	1 subcampeonato			12	6

Palmaresa

Titulu nazionalak

Tituluak	Taldea	Urtea
Liga txapelketa	Real Madrid F.C	1985
Liga txapelketa		1986
Liga txapelketa		1987
Liga txapelketa		1988
Superkopa		1988
Liga txapelketa		1989
Errege kopa		1989
Superkopa		1989
Liga txapelketa		1990
Superkopa		1990
Errege kopa		1993
Superkopa		1993
Liga txapelketa		1995

Tíitulu internazionalak

Tituluak	Taldea	Urtea
Uefa kopa	Real Madrid F.C	1985
Uefa kopa		1986
Iberoamerikar kopa		1994

Sari indibidualak

Saria	Año
Bravo saria	1985, 1986
Brontzezko baloia	1986,1987
Pitzitzi sariq	1991
Munduko koparen zilarrezko bota	1986
Munduko koparen hoberen taldea	1986
Fifa 100	2004
Fifa ospearen aretoq	2012