Kronstadteko matxinada

Kronstadteko matxinada (errusieraz: Кронштадтское восстание, Kronshtadtskoye vosstaniye) sobietar itsasgizonek Errusiako Sobietar Errepublika Sozialista Federatiboaren gobernuaren aurka egindako altxamendua izan zen. Errusiar lurretan boltxebikeen aginteraren aurka eginiko azken matxinada handia izan zen. Errebolta 1921eko martxoko lehen asteetan hasi zen Kronstadt hirian, Kotlin uharteko (Finlandiako golkoa) ontzi gotorlekuan[1]. Historikoki, Kronstadt Errusiako gerra ontzidiaren basea izan da, San Petersburgotik 58kmra baino ez dagoelako.

Kronstadteko matxinada
Errusiako Gerra Zibila
Boltxebikeen aurkako muturreko ezkertiar matxinadak
Armada Gorria Kronstadt erasotzen
Data1921eko martxoaren 7tik 17ra
LekuaKronstadt, Kotlin, Errusiako SESF
Koordenatuak60°00′45″N 29°44′01″E / 60.0125°N 29.7336°E / 60.0125; 29.7336
EmaitzaArmada Gorria garaile
Gudulariak
Errusia Armada Gorria

Sobietar itsas-gudariak

Kronstadteko milizianoak
Buruzagiak
Errusia Mikhail Tukhatxevski
Errusia Leon Trotski
Stepan Petritxenko
Indarra
1. eraso: 10.073, 2. eraso: 25.000-30.000 1 eraso: 11.000, 2. eraso: 17.961
Galerak
2. eraso 527–1.412, 1.an ezezagunak. 1.000 hildako guduan eta 1.200-2.168 fusilatu

Historia aldatu

Gerra Zibila amaitzean, Errusia lur jota zegoen. 1920 eta 1921eko lehorteek, eta azken urteetako goseteak herrialdea hondamendira eraman zuten. Urriko Iraultzaren osteko urteetan, izurriteek, goseteek, borrokek eta exekuzioek izugarrizko krisi ekonomiko eta soziala eragin zuten, 20 milioi lagun baino gehiago hil baitziren. Beste milioi batek Wrangel jeneralaren agindupeko Armada Zuriarekin bat egin zuen, modu honetan gerraren hondamenditik ala jazarpenetik ihes egiteko.

Egoera honek altxamendu (Tambov-eko matxinada) eta grebak sorrarazi zituen. Hirietan bat-bateko hainbat greba sortu ziren, eta otsaila bukaerarako Petrogrado (San Petersburgo) greba orokorraren ateetan aurkitzen zen. Horiek horrela, otsailaren 26an, Petrogradon gertatutako ekintzei erantzunez, Petropavlovsk eta Sebastopol itsasontzietako tripulazioak larrialdiko bilera bat egin eta hirira ordezkaritza bat bidaltzea adostu zuen, grebaren inguruko mugimenduei buruzko informazioa lortzeko. Bi egun beranduago, ordezkaritza itzultzean, gainontzekoei grebari buruzko informazioa eman zieten, eta itsasgizon guztiak mugimenduaren alde azaldu ziren, gobernuak grebalarien aurka agertutako errepresio bortitza zela eta.

Martxoaren 17ra arte gobernuaren indarrek ezin izan zuten Kronstadt mendean hartu. 8.000 bat lagunek (marinelek zein zibilek) Kronstadtetik alde egin eta Finlandian babes hartu zuten. Iturri ofizialen arabera, 527 pertsona hil eta 4.127 zauritu ziren. Historialariek, ordea, askoz biktima gehiago izan zirela uste dute. Victor Sergeren arabera, matxinadan parte hartu zuten 500 marinel baino gehiago hilarazi zituzten[1].

Kronshtadteko marinelen deklarazioa aldatu

"Langile-klaseak Urriko Iraultzaren bidez emantzipazioa lortuko zuela uste zuen. Emaitza, ordea, aurrekoa baino esklabotza handiagoa izan da (...) (...) Nekazarien protestei (...) aurre egiteko, exekuzio masiboak egin dituzte. Odol asko isuri da, tsarraren jeneralak isurarazitakoa baino gehiago. Langileen Errusia (...) odolez bustita dago.

1921eko martxoak 8

Erreferentziak aldatu

  1. a b Simkin, John. Kronstadt Uprising. Spartacus.schoolnet.co.uk.

Kanpo estekak aldatu