Juan Jose Agirre Begiristain

Juan Jose Agirre Begiristain (Alegia, Gipuzkoa, 1930eko ekainaren 8a) beneditarra da, Lazkaoko Beneditarren Monasterioko bibliotekaria, eta Lazkaoko Beneditarren Fundazioko zuzendaria.[1]

Juan Jose Agirre Begiristain
Bizitza
JaiotzaAlegia1930eko ekainaren 8a (93 urte)
Herrialdea Gipuzkoa, Euskal Herria
Hezkuntza
Hizkuntzakgaztelania
euskara
Jarduerak
Jarduerakliburuzaina
Jasotako sariak
Sinesmenak eta ideologia
Erlijio-ordenaBeneditar

Agirrek azken berrogei urtean Euskal Herrian edo Euskal Herriari buruz argitaratutako liburu, aldizkari, kartel, panfleto eta abarren bilduma itzela bildu du, ikertzaileen esku jartzeko helburuarekin. Aitzindaria izan da lan horretan.[2]

Biografia aldatu

Monasterioa eta bibliotekonomia ikasketak aldatu

Juan Joxe Agirre eta bibliotekonomia (Ahotsak proiekturako)[3]

Juan Jose Agirre Begiristain 1930ean jaio zen Alegian (Gipuzkoan). Lazkaoko Beneditarren Monasterioan sartu zen 13 urterekin, eta ikasketa erlijiosoak egin zituen, gehienak Lazkaon (Gipuzkoan), eta azken urtekoak Belokeko Beneditarren Monasterioan, Ahurtin (Lapurdin). 1955ean apaiztu zen Baionan (Lapurdin), eta Lazkaora itzuli zen, Lazkaoko Beneditarrek zeukaten ikastetxean eskolak ematera. Irakasle lanetan aritu zen hamabost urtez, harik eta ikastetxea itxi eta Monasterioko Bibliotekaren ardura hartu zuen arte. 1970ean gertatu zen hori.

Ezer gutxi zekien Agirrek orduan liburu-kontuez, eta Montserrateko Abadiara joan zen Bibliotekonomia ikasketak egitera, jakina baita Beneditarrek entzute handiko liburutegia daukatela bertan. Han piztu zitzaion bibliotekari-bokazioa; bildumagile- eta artxibozain-bokazioa ere bai. Eta artxibo handi bat sortzea erabaki zuen, Euskal Herriarekin erlazionatutako funtsekin, etorkizunean ikertzaileek erabil zezaten. Gauzak horrela, 1973an itzuli zen Lazkaora, eta eginkizun berriari ekin zion.[4]

Harrezkero, Lazkaon lan egiten du. eta 2011n Lazkaoko Beneditarren Fundazioa sortu zen Agirreren lanari finkatu eta segida emateko.[1]

« Montserraten urtebete egin nuen segidan, eta hurrengo urteetan ere joan etorrian ibili nintzen. Guztira han pasatutako denbora hiru bat urte izango da. [...] Gainera, Ranbletan dagoen Biblioteca Central de Catalunyara maiz joaten nintzen, ikastaroetara-eta. Sarrera ona nuen bertan, zuzendaria Montserraten egondakoa baitzen. Hango areto eta gela gotikoetan asko gozatzen nuen.

Eguberrietan, oporretan Lazkaora etorri nintzenean, gure bibliotekan zer genuen jakin nahi nuen. Exajeratu gabe gutxienez zentimetro bat hauts bazuten liburuek, egur estufaren erruz. Orduantxe deskubritu nuen gure biblioteka zein ederra zen, guk ere bagenituela liburu zaharrak, balio handikoak, ederrak. Eta hautsez beteta. 1500. urteko liburuak eta hautsez beteta! Lehenengo droga edo benenoa hauxe izan zen.

»

Juan Jose Agirre[1]


Agirrek egindako lana aldatu

Karmeldarren liburutegi zaharra aldatu

Agirrek Monasterioko Biblioteka antolatu zuen, liburu berriak eskuratu zituen eta bildumak osatzeari ekin zion. XIX. menderaino Karmeldarrek Lazkaon bildu zituzten liburu zahar guztiak txukun antolatu zituen monasterioko liburutegian.

Euskal Biblioteka aldatu

Era berean, gerora Euskal Biblioteka gisa ezagutuko zenaren oinarriak jarri zituen monasterioan aurkitu zituen euskal liburu eta aldizkariekin.

Kartel, panfleto, dokumentazio eta pegatinen artxiboa aldatu

Horrekin batera, liburutegi eta artxiboetan artean gordetzen ez ziren dokumentuak biltzeari ekin zion: panfletoak, kartelak, pegatinak… Eta arreta berezia eskaini zion erbestean eta klandestinitatean ateratzen zen guztiari.

Pixkanaka, Agirrek materiala biltzeko boluntario-sarea egituratu zuen bere inguruan; berak ere makina bat bidaia egin zituen Euskal Herrian zehar material bila. Denborarekin, gainera, alderdi politikoetan, sindikatuetan eta beste hainbat erakundetako partaide izan zirenen paperak eta artxiboak jasotzen hasi zen. Horrekin guztiarekin batera, monasterioko instalazioak egokitu zituen bildutakoa modu egokian gordetzeko, eta lehen antolaketa eta deskribapen lanak egin zituen. Hala, Lazkaoko Beneditarren Biblioteka ezaguna egiten hasi zen, eta laster izan zituen ikertzaileak ate-joka.

Lan asko egin du Agirrek ordutik hona. Artean ere lanean jarraitzen du, euskal gizartearen errekonozimendu zabalarekin. Hainbat sari ere jaso ditu azken urte hauetan. Egiaz, Agirre aitzindaria izan zen bere lanean, eta hasiera-hasieratik etorkizunera begira izandako ikuspegi zabalari esker, euskal ondare dokumentalaren zati garrantzitsu bat salbatzen lagundu duela esan daiteke.

Artxiboko zenbait ondare aldatu

Lazkaoko Beneditarren Fundazioa aldatu

Agirrek egindako lan horri segida emateko, bestalde, 2011n Lazkaoko Beneditarren Fundazioa sortu zuten Lazkaoko Beneditarrek, Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Lazkaoko Udalak.[11] Agirrek egindakoari babesa eta jarraipena ematea da fundazioaren helburua: Lazkaoko Beneditarren Fondoa deiturikoa gordetzea, osatu eta garatzea, eta gizartearen esku jartzea. Agirre bera de fundazioko zuzendaria.

Sariak eta aitortzak aldatu

Besteak beste aitortza hauek jaso ditu Juan Jose Agirre:[1]

Erreferentziak aldatu

  1. a b c d e f Torrealdai, Joan Mari. (2011). Lazkaoko Beneditarren dokumentazio-gunea. Juan Jose Agirreren artxiboa. Lazkaoko Beneditarren Fundazioa.
  2. Orzaiz, Ion. (2023-08-30). ««Panfleto eta afixak altxorrak dira: gure herriaren historia kontatzen dute»» Berria (Noiz kontsultatua: 2023-08-30).
  3. Agirre Begiristain, Juan Jose; Artetxe, Miren; Oruesagasti, Ainitze. (2010). «Liburutegi eta artxibo baten garrantziaz jabetu - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2023-08-30).
  4. Juan Jose Agirre (Ahotsak.com), Ahotsak.com-i eskeinitako elkarrizketa
  5. «Asesinado el director de "Hoja del Lunes" de Bilbao, José María Portell» El País 1978-6-29.
  6. Urkizu, Urtzi. (2023-08-30). «Mariano Ferrerren ondare dokumentala Lazkaoko Beneditarren Fundaziora eraman dute» Berria (Noiz kontsultatua: 2023-08-30).
  7. Urkizu, Urtzi. (2023-08-30). «Zehaztasunaren xerka, kuraiaz» Berria (Noiz kontsultatua: 2023-08-30).
  8. Garmendia Etxeberria, Aitor. (2021-07-10). «Kutxa Bira, edonoren eskura» Berria (Noiz kontsultatua: 2023-08-30).
  9. Berria. (2023-08-30). «Bozetako materiala bildu nahi du Lazkaoko Beneditarren Fundazioak» Berria (Noiz kontsultatua: 2023-08-30).
  10. a b (Gaztelaniaz) «Lazkao, un archivo de 40 años en plena forma | Orreaga Fundazioa» www.orreagafundazioa.eus (Noiz kontsultatua: 2023-09-01).
  11. Gizon baten eskuek bildua (Berria)[Betiko hautsitako esteka], Lazkaoko Benediterren Fundazioaren eraikin berriaren irekiera
  12. Berria. (2023-08-30). «Juan Joxe Agirre beneditarren komentuko fraideari eman diote Manuel Irujo saria» Berria (Noiz kontsultatua: 2023-08-30).

Bibliografia aldatu

  • Joan Mari Torrealdai: "Lazkaoko Beneditarren dokumentazio-gunea: Juan Jose Agirreren artxiboa". Lazkao: Lazkaoko Beneditarren Fundazioa, 2011 ISBN 978-84-95234-42-1

Ikus, gainera aldatu

Kanpo estekak aldatu