Jorge Eliécer Gaitán
Jorge Eliécer Gaitán Ayala (Bogota, 1903ko urtarrilaren 23a - Bogota, 1948ko apirilaren 9a) Kolonbiako legelari, idazle, irakasle, hizlari eta politikaria izan zen, Kolonbiako Alderdi Liberaleko kide eta buruzagia.[1][2][3][4][5]
| Jorge Eliécer Gaitán | |||||
|---|---|---|---|---|---|
.jpg) | |||||
1936ko ekaina - 1937ko otsaila
| |||||
| Bizitza | |||||
| Jaiotza | Bogota, 1903ko urtarrilaren 23a | ||||
| Herrialdea |  Kolonbia | ||||
| Heriotza | Bogota, 1948ko apirilaren 9a (45 urte) | ||||
| Heriotza modua | erailketa: bala zauria | ||||
| Familia | |||||
| Seme-alabak | ikusi
| ||||
| Hezkuntza | |||||
| Heziketa | Kolonbiako Unibertsitate Nazionala | ||||
| Hizkuntzak | gaztelania | ||||
| Jarduerak | |||||
| Jarduerak | politikaria, unibertsitateko irakaslea, abokatua eta legelaria | ||||
| Sinesmenak eta ideologia | |||||
| Erlijioa | katolizismoa | ||||
| Alderdi politikoa |  Kolonbiako Alderdi Liberala | ||||
XX. mendearen lehen erdian Kolonbian eragin handiena izan zuen politikarietako bat da, eta herrialdearen historiako pertsona garrantzitsuenetako bat.
Zuzenbidea ikasi zuen Kolonbiako Unibertsitate Nazionalean. Kolonbiako Unibertsitate Askeko errektore izan zen 1936 eta 1939 artean, eta, horrez gain, Zigor-Zuzenbideko katedraduna izan zen 1931tik hil zen arte. Bere bizitzako azken urteetan liberalismoaren buru bakarra izan zen.
Gaitanek hedabide alternatiboen sorreran ere lagundu zuen, hala nola Jornada egunkaria, bere lagun Luis David Peñarekin sortu zuena, bogotarra izanik Gaitani lagundu ziona okupatu zituen ministerioetan.
Bogotako alkate izan zen 1936an; bi ministerioen buru izan zen Alfonso Lopez Pumarejoren bigarren gobernuan (Hezkuntza 1940an eta Lana 1944an) eta Kolonbiako Kongresuko kide 1929 eta 1948 artean. 1946ko hauteskundeetan Alderdi Liberaleko presidentegai disidentea izan zen. Ondoren, Eduardo Santos presidente ohiak gidatutako sektoreak uko egin zionean, alderdiaren buruzagi bakarra bihurtu zen, eta 1950eko presidentetzarako hauteskundeetarako alderdiaren hautagai ofiziala izan behar zen (hauteskunde hauek 1949an ospatu ziren, Gaitan hil zutelako).
Gaitanek ospe handia lortu zuen hizlari eta herri-kausen defendatzaile gisa, eta ospe hori sendotu egin zuen 1928ko Bananaondoetako Sarraskiari buruzko eztabaidan egindako hitzaldiei esker.[6] Bere hilketak protesta jendetsuak eragin zituen Bogotan, Bogotazoa bezala ezagutu zirenak. Estatu mailako La Violencia garai odoltsua areagotu egin zuen.[7][8]
Gaitanen krimenari buruzko hipotesiak aldatu egin dira urteen poderioz; hiltzaile bakartiaren teoriatik hasi eta Kolonbian sozialismoa boterera iristea eragozteko nazioarteko konspirazio bateraino.[9][10][11] 2018ko apirilaren 9an, Gaitanen magnizidiotik 70 urtera, Kolonbiako Egiaren Batzordeak iragarri zuen Nazioko Fiskaltza Nagusiari eskatuko ziola hilketa hura gizateriaren aurkako krimen deklaratzea, ikerketa berriz irekitzeko.[12]
Erreferentziak
aldatu- ↑ «Gaitán: hombre de pueblo, pueblo de libertad» Universidad de Bogotá Jorge Tadeo Lozano.
- ↑ «La vida contradictoria de Jorge Eliécer Gaitán, el "Caudillo del Pueblo” - Revista Diners» revistadiners.com.co 2021-04-09.
- ↑ «Jorge Eliécer Gaitán, el caudillo que hubiera transformado a Colombia» www.aa.com.tr.
- ↑ Jorge Eliécer Gaitán: Caudillo del Pueblo 1948 – 2018. – AFITECOL – Amigos de la Filatelia Temática en Colombia | 2008 – 2022. .
- ↑ Espectador, El. (2020-04-11). «Caudillo liberal» ELESPECTADOR.COM.
- ↑ Posada, Eduardo. (4 de abril de 1999). «Jorge Eliécer Gaitán 1898-1948. Oportunidad frustrada» El Tiempo (Colombia).
- ↑ Braun, Herbert. (11 de septiembre de 1998). «Jorge Eliecer Gaitán» Semana (Colombia).
- ↑ melo, Jorge Orlando. (abril de 1988). Gaitán: el impacto y el síndrome del 9 de abril. .
- ↑ Flórez Góngora, Miguel Ángel. (9 de abril de 2012). «El círculo de conspiraciones sobre el 9 de abril de 1948» El Espectador (Colombia).
- ↑ «Los mitos del Bogotazo» Semana 29 de enero de 2011.
- ↑ Gomez, Sergio. (6 de marzo de 2001). «Muerte de Gaitán, una venganza personal» El Tiempo.
- ↑ Radio, Caracol. (2018-04-08). «Piden declarar muerte de Jorge Eliecer Gaitán como delito de lesa humanidad» Caracol Radio.
Kanpo estekak
aldatu
Datuak: Q132479
Multimedia: Jorge Eliécer Gaitán / Q132479
