Joan Oltze
Joan Oltze (Iholdi, c. 1605 - Ortzaize, 1681eko otsailaren 8a) baxenafar apaiza izan zen, Baionako apezpikua izandakoa (1643-1681).
| Joan Oltze | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
1643ko ekainaren 24a - ← François Fouquet - Gaspard de Prielé → Elizbarrutia: Baionako elizbarrutia
1643ko ekainaren 13a - ← Fulcran de Barrès (en)  - François Fouquet → Elizbarrutia: Ancient Diocese of Agde (en)
1632ko abuztuaren 16a - ← Victor Le Bouthillier (en) - François Perrochel (en) → Elizbarrutia: Roman Catholic Diocese of Boulogne (-Sur-Mer) (en) | |||||||
| Bizitza | |||||||
| Jaiotza | Iholdi, 1605 | ||||||
| Herrialdea |  Nafarroa Beherea, Euskal Herria | ||||||
| Lehen hizkuntza | euskara | ||||||
| Heriotza | Ortzaize, 1681eko otsailaren 8a (75/76 urte) | ||||||
| Hezkuntza | |||||||
| Hizkuntzak | frantsesa euskara | ||||||
| Jarduerak | |||||||
| Jarduerak | prelatua eta apezpiku katolikoa | ||||||
| Sinesmenak eta ideologia | |||||||
| Erlijioa | Erromatar Eliza Katolikoa | ||||||
Biografia aldatu
Oltzeko jauregiaren jaunen semea, aita Petri Oltzekoa eta ama Elisabet Etxauz zituen, Bertrand Etxautz apezpikuaren arreba. Parisko Unibertsitatean filosofia eta jesuitekin teologia ikasi arren, ez zuen inolako titulurik atera.
Osabarekin lanari ekin eta Toursko katedraleko kanonigo bilakatu zen eta 1632ko hasieran apaiz ordenatu zen. Garai hartan, bere abizena frantsestu zuen eta Jean d'Olce bilakatu zen. La Boissièreko abadea, 1632an Boulogne-sur-Merreko apezpiku izendatu zuten,[1] eta haren osaba monsinore Etxautzek, Toursko apezpikuak, hurrengo urtean sagaratu zuen. Osabak bere igoeran esku hartze handia izan zuen, izan ere, Victor Le Bouthillier ordezkatu zuen eta hau, era berean, Toursko apezpikukide bilakatu zen.[2] 1642an herrian Minimoen ordenaren lehendabiziko egoitza onartu zuen.
1643an, Agdeko apezpiku izateko hautatu zuten, baina Urbano VIII.ak argitaratutako buldei esker trukea egin zuen Baionako monsinore Fouquetekin, nahiz eta elizbarruti hori bestea bezain aberatsa ez izan: Compaigneren hitzetan, «bere herrialdeak zituen interes pertsonalak gutxiestera eraman zuen, eta bere aberkideen desioetara makurtu zen, haiek artzain gisa jarduteko eskatzen baitzioten behin eta berriz».[3]
Sabel Xuritarren eta Sabel Gorritarren arteko gerra‑garaia zen; batetik Urtubi, eta bestetik, Chourio eta Senpere. Oltzaren apezpikutzak iraun bitartean gertatu zen gertakari nagusiena Donibane Lohizuneko elizan Frantziako Luis XIV.a Maria Teresarekin, Espainiako infantarekin, ezkontzea izan zen.
Sinodo bat bildu zuen, eta euskaraz argitaratu zituen sinodoaren estatutuak eta liburu bat; euskarazko liburuak Pregarioak izena zuen, eta liburuaren xedea apaizei sermoiak idazten laguntzea zen. Oltza arrebaren etxean hil zen, Ortzaizen, Harizmendia etxean. Oltza monsinorea izan zen Baionako azken apezpiku euskalduna, duela hiru mende baino lehenago.[3]
Erreferentziak aldatu
- ↑ (Frantsesez) Van Drival, Eugène. (1852). Histoire des évêques de Boulogne. Boulogne-sur-Mer: Berger frères.
- ↑ (Ingelesez) Bergin, Joseph. (1996). The Making of French Episcopate (1589-1661). Yale University Press, 678-679 or. ISBN 978-0300067514..
- ↑ a b Open Data Euskadi. 'Euskal Herria' entziklopedia enblematikoa: Arkitektura zibila I - Eusko Jaurlaritzaren datu irekiak. (Noiz kontsultatua: 2017-09-17).
| Aurrekoa François Fouquet |
Baionako apezpikua 1643ko ekainaren 24a - 1681eko otsailaren 8a |
Ondorengoa Gaspard de Prielé |
| Aurrekoa Fulcran de Barrès |
Agdeko apezpikua 1643ko ekainaren 13a - 1643ko ekainaren 24a |
Ondorengoa François Fouquet |
| Aurrekoa Victor Le Bouthillier |
Boulogne-sur-Merreko apezpikua 1642ko abenduaren 20a - 1643ko ekainaren 13a |
Ondorengoa François Perrochel |
Datuak: Q3171765
Multimedia: Jean Dolce / Q3171765
