Janet Frame, izen osoa Janet Paterson Frame Clutha (Dunedin, 1924ko abuztuaren 28a - ib., 2004ko urtarrilaren 29a) Zeelanda Berriko eleberrigilea, ipuingilea eta poeta.

Janet Frame

Bizitza
JaiotzaDunedin1924ko abuztuaren 28a
Herrialdea Zeelanda Berria
HeriotzaDunedin2004ko urtarrilaren 29a (79 urte)
Heriotza moduaberezko heriotza: leuzemia
Hezkuntza
HeziketaUniversity of Otago (en) Itzuli
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jarduerakeleberrigilea, saiakeragilea, poeta, idazlea eta ipuingilea
Enplegatzailea(k)Yaddo
Lan nabarmenak
Jasotako sariak
InfluentziakWilliam Styron, William Faulkner eta Virginia Woolf
MugimenduaPostmodernitatea
Genero artistikoamodernismoa
errealismo magikoa

janetframe.org.nz
IMDB: nm0289737 Musicbrainz: d52a4704-2083-4c4f-8719-871d154c47ad Discogs: 2264430 Find a Grave: 8330427 Edit the value on Wikidata

Biografia aldatu

Familia umilan jaioa gazterik errealitatea gertutik ezagutu zuen. Haren aita burdinbideetako langilea zen eta, ondorioz, bizilekuz sarritan aldatu zuen. Maistra izateko ikasi zuen. Garai horretan litetaturarekiko interes handia erakutsi zuen. Arazo psikologikoak izan zituen eta ospitale psikiatriko desberdinetan egon zen; eskizofrenia omen zuela eta, ia lobotomia bat egin zioten baina ihes egitea lortu zuen. Haren lehenengo liburua ipuin bilduma bat izan zen: The Lagoon (1951). Owls Do Cry liburuak bestetik, (1957), prosa eta poesia nahasten zuen; zuhurtziaren eta eromenaren arteko loturei buruzko ausnarketa izan zen.

Balorazioa aldatu

Framek narrazio bost liburu eta hamabi eleberri idatzi zituen; azken hauen artean batzuk (Scented Gardens for the Blind (1963) etaThe Carpathians (1988)) maorien kondairetaz oinarritu zen. Bere memorien bigarren liburukia, An Angel at My Table (1984), Jane Campionen eskutik zinemara eramana izan da; Venezian saritua izan zen.

Zeelanda Berrian Frame bigarren emakume idazle garrantzitsuena bezala aztertua izan da, Katherine Mansfield ondoren. Sari asko jaso ditu, besteak beste, Commonwealthekoa, eta Nobel Saria jasotzeko hautagaia izan zen. Arteen eta Letreen Akademia Amerikarraren partaidea izan zen.

Liburuak aldatu

Eleberriak eta narrazioak aldatu

  • 1951 The Lagoon and Other Stories. Christchurch: Caxton Press.
  • 1957 Owls Do Cry. Christchurch: Pegasus Press.
  • 1961 Faces in the Water. Christchurch: Pegasus Press; New York: Braziller.
  • 1962 The Edge of the Alphabet. Christchurch: Pegasus Press.
  • 1963 Scented Gardens for the Blind. Londres: WH Allen.
  • 1963 The Reservoir: Stories and Sketches/Snowman Snowman: Fables and Fantasies. New York: Braziller.
  • 1965 The Adaptable Man. Londres: WH Allen.
  • 1966 A State of Siege. New York: Braziller.
  • 1968 The Rainbirds. Londres: WH Allen.
  • 1969 Mona Minim and the Smell of the Sun. New York: Braziller. Libro infantil.
  • 1970 Intensive Care. New York: Braziller.
  • 1972 Daughter Buffalo. New York: Braziller.
  • 1979 Living in the Maniototo. New York: Braziller.
  • 1983 You Are Now Entering the Human Heart. Wellington: Victoria University Press. Ipuinak.
  • 1989 The Carpathians. New York: Braziller.
  • 2007 Towards Another Summer. Auckland: Vintage (hil ondoren argitaratuta).

Poesia aldatu

  • 1967 The Pocket Mirror. New York: Braziller.
  • 2006 The Goose Bath. Auckland: Random House/Vintage (hil ondoren argitaratuta).

Autobiografia aldatu

  • 1982 To the Is-Land (Autobiography 1). New York: Braziller.
  • 1984 An Angel at My Table (Autobiography 2). New York: Braziller.
  • 1984 The Envoy From Mirror City (Autobiography 3). Auckland: Century Hutchinson.
  • 1989 An Autobiography (ed. osoa). Auckland: Century Hutchinson. An Angel at My Table izenburupean bilduta, Londres: Virago, 2008

Ikus, gainera aldatu

Kanpo loturak aldatu