James Fitz-James (Berwickeko I. dukea)

James Fitz-James, Berwickeko dukea (Moulins, 1670ko abuztuaren 21a - Philippsburg, 1734ko ekainaren 12a) Frantziako mariskala izan zen. Ingalaterrako Jakue II.aren eta Arabelle Curchillen sasiko semea. Frantzian hezia, Espainiako Filipe V.a erregea agintean bermatu zuten armada frantsesen buruzagi izan zen (1704 eta 1706).

James Fitz-James (Berwickeko I. dukea)


Kataluniako Kapitain Orokorra

1714ko uztaila - 1714ko iraila
Restaino Cantelmo Stuart (en) Itzuli - Claude François Bidal d'Asfeld
Lord Lieutenant of Hampshire (en) Itzuli

1687ko abenduaren 24a - 1689ko apirilaren 4a
Military governor of Strasbourg (en) Itzuli


Lorden Ganberako kidea

ezezaguna
Bizitza
JaiotzaMoulins1670eko abuztuaren 21a
Herrialdea Frantziako Erresuma
 Britainia Handiko Erresuma
HeriotzaPhilippsburg1734ko ekainaren 12a (63 urte)
Heriotza modua: guduan hila
Familia
AitaJakue II.a Ingalaterrakoa eta VII.a Eskoziakoa
AmaArabella Churchill
Ezkontidea(k)Honora Burke (en) Itzuli  (1695eko martxoaren 26a -
Anne Bulkeley (en) Itzuli  (1700eko apirilaren 18a -
Seme-alabak
Haurrideak
LeinuaHouse of FitzJames (en) Itzuli
Hezkuntza
HeziketaPrytanée National Militaire (en) Itzuli
Parisko Unibertsitatea
College of Juilly (en) Itzuli
Hizkuntzakgaztelania
frantsesa
ingelesa
Jarduerak
Jarduerakmilitarra eta politikaria
Jasotako sariak
Zerbitzu militarra
Adar militarraBritainia Handiko Armada
Frantziako Lurreko Armada
GraduaFrantziako mariskal
Parte hartutako gatazkakTurkiako Gerra Handia
Bederatzi Urteko Gerra
Espainiako Ondorengotza Gerra
Lauko Aliantzaren Gerra
Poloniako Ondorengotza Gerra

Frantzian camisard zirelakoen aurkako zapalkuntza bideratu zuen (1705, kalbinisten altxamendua, protestanteen eskubideak ezagutzen zituen Nantesko Ediktua balio gabe utzi ondoren).

1707ko apirilaren 25ean Almansako gudua irabazi zuen Karlos artxidukearen osteen aurrean eta, ondorioz, Katalunia eta Valentziako foruak ezerezean gelditu ziren. Borboiko Filipe V.ak, bitartean, foruen aurkako politika bultzatu nahi izan zuen: 1714an, Berwickek Bartzelona setiatu zuen, eta hiru hilabete geroago hartu egin zuen hiria. 1717ko abuztuaren 31n Filipe V.ak aduanak Ebrotik Bidasoara aldatzea erabaki zuen. Horren ondorioz Bizkaian matxinadak izan ziren, eta erregearen osteek hartu zuten Hego Euskal Herria. 1719ko maiatzaren 12an, ordea, Berwick kondearen soldaduak Baionan sartu eta lehen zerbitzatu zuen erregearen aurka aritzeko prest azaldu ziren (Espainiaren aurkako Lauko Aliantza).

Harriturik, errege borboiak osteak erretiratzea agindu zuen, eta euskal probintziak errenditu egin ziren Berwick dukearen armadaren aurrean, baina herrialde bakoitzari zegozkion foruak errespetatzekotan. Filipe V.ak hurrengo urtean izenpetuko zen bakea eskatu zuen 1720an, eta euskaldunak kontent edukitzeagatik aduanak berriz ere Ebrora aldatzeko agindua eman zuen urtebete geroago (1722ko urriak 16). Berwickeko dukea Philippsburgeko guduan hil zen, Poloniako Erregetzarako Gerran (1734).

Erreferentziak

aldatu
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: James Fitz-James (Berwickeko I. dukea)