Istripu zerebrobaskular

gaixotasuna

Istripu zerebrobaskularra (IZB), garuneko hodietako istripua (GHI)[1] edo buruko isuria[2] laster garatzen den burmuinaren galera funtzional akutua da, bururako odolaren garraioaren asalduraren ondorioz gertatutakoa, iskemiak eraginda (odolbilduek edo enboloek) edo odoljario bat direla kausa.

Ohar medikoa
Ohar medikoa
Oharra: Wikipediak ez du mediku aholkurik ematen. Tratamendua behar duzula uste baduzu, jo ezazu sendagilearengana.
Istripu zerebrobaskular
Deskribapena
Motagaixotasun zerebrobaskularra
neurological symptom (en) Itzuli
Espezialitateaneurologia
Neurokirurgia
Azterketa medikoaROSIER scale (en) Itzuli
Orpington Prognostic Scale (en) Itzuli
Asoziazio genetikoa
Tratamendua
Erabil daitezkeen botikakPentoxifilina
Identifikatzaileak
OMIM601367
DiseasesDB2247
MedlinePlus000726
eMedicine000726
MeSHD020521

Garai batean enbolia hitza erabiltzen zen iktus edo istripu zerebrobaskularrari aipamena egiteko. Apoplexia ere sinonimoa da.

Burmuineko neuronek energia asko behar dute: horregatik, burmuinak oxigeno eta glukosa asko behar ditu. Esan ohi da burmuinak gorputzak behar duen energiaren % 25 kontsumitzen duela, organo txikia izan arren [3]

Iskemia dagoenean, odola ez da burmuinetara iristen eta iktusa sortzen da. Iskemia hodi-uzkurduraren ondorioz edo odolbildu baten ondorioz sortzen da. Istripu zerebrobaskularraren beste kausa bat odoljarioak dira, burmuineko arteria edo zain bat puskatzen denean. Bigarren hori ez da hain ohikoa, istripu zerebrobaskularren eragile nagusia iskemia baita

Heriotza-tasa handiak eragiten ditu.

Eragileak aldatu

Tabakoa, diabetesa, hipertentsioa, obesitatea eta hiperkolesterolemia eragile nagusien artean ditugu, adinarekin batera.

Sintomak aldatu

Ohikoa da mugimenduaren arazoak edo paresiak eragitea, hitz egitekoak barne (afasia).

Diagnostikoa aldatu

 
Burmuin infartua eskuineko erdialdean (eremu beltzagoa), OTAren bidez ikusita.

OTA edo eskanerra proba osagarririk hoberena da gaixotasun hori diagnostikatzeko.

Tratamendua aldatu

Aspirina eta haren moduko antiagregatzaileak tratatzeko erabiltzen dira. Kasu batzuetan, antikoagulatzaileak ere tratamendu egokia da. Errehabilitazioa, bestela, osaketaren bide osagarria da.

Erreferentziak aldatu

  1. Istripu kardiobaskular, euskalterm, euskara.euskadi.eus
  2. «buruko isuri - Elhuyar hiztegiak» hiztegiak.elhuyar.eus (Noiz kontsultatua: 2021-05-31).
  3. Ictus cerebral (Gaztelaniaz)

Kanpo-estekak aldatu