Ipar Carolina

Ipar Carolina; State of North Carolina
	Ameriketako Estatu Batuak
Ereserkia
	The Old North State (en)
Administrazioa
Estatu burujabe	Ameriketako Estatu Batuak
ISO 3166-2	US-NC
Hiriburua	Raleigh
Ipar Carolinako Gobernadorea	Roy Cooper (en)
Zatiketa	ikusi Alamance konderria, Alexander konderria, Alleghany konderria, Anson konderria (Ipar Carolina), Ashe konderria, Avery konderria (Ipar Carolina), Beaufort konderria (Ipar Carolina), Bertie konderria, Bladen konderria (Ipar Carolina), Brunswick konderria, Buncombe konderria, Burke konderria, Cabarrus konderria (Ipar Carolina), Caldwell konderria, Camden konderria, Carteret konderria (Ipar Carolina), Caswell konderria, Catawba konderria, Chatham konderria, Cherokee konderria, Chowan konderria (Ipar Carolina), Clay konderria (Ipar Carolina), Cleveland konderria (Ipar Carolina), Columbus konderria (Ipar Carolina), Craven konderria, Cumberland konderria, Currituck konderria, Dare konderria (Ipar Carolina), Davidson konderria (Ipar Carolina), Davie konderria (Ipar Carolina), Duplin konderria (Ipar Carolina), Durham konderria (Ipar Carolina), Edgecombe konderria (Ipar Carolina), Forsyth konderria (Ipar Carolina), Franklin konderria (Ipar Carolina), Gaston konderria (Ipar Carolina), Gates konderria (Ipar Carolina), Graham konderria, Granville konderria (Ipar Carolina), Greene konderria, Guilford konderria (Ipar Carolina), Halifax konderria, Harnett konderria (Ipar Carolina), Haywood konderria (Ipar Carolina), Henderson konderria (Ipar Carolina), Hertford konderria (Ipar Carolina), Hoke konderria (Ipar Carolina), Hyde konderria, Iredell konderria (Ipar Carolina), Jackson konderria, Johnston konderria (Ipar Carolina), Jones konderria (Ipar Carolina), Lee konderria (Ipar Carolina), Lenoir konderria (Ipar Carolina), Lincoln konderria (Ipar Carolina), McDowell konderria (Ipar Carolina), Macon konderria (Ipar Carolina), Madison konderria (Ipar Carolina), Martin konderria (Ipar Carolina), Mecklenburg konderria, Mitchell konderria (Ipar Carolina), Montgomery konderria (Ipar Carolina), Moore konderria (Ipar Carolina), Nash konderria (Ipar Carolina), New Hanover konderria (Ipar Carolina), Northampton konderria (Ipar Carolina), Onslow konderria (Ipar Carolina), Orange konderria (Ipar Carolina), Pamlico konderria (Ipar Carolina), Pasquotank konderria (Ipar Carolina), Pender konderria (Ipar Carolina), Perquimans konderria (Ipar Carolina), Person konderria, Pitt konderria, Polk konderria (Ipar Carolina), Randolph konderria, Richmond konderria (Ipar Carolina), Robeson konderria, Rockingham konderria, Rowan konderria (Ipar Carolina), Rutherford konderria (Ipar Carolina), Sampson konderria (Ipar Carolina), Scotland konderria (Ipar Carolina), Stanly konderria (Ipar Carolina), Stokes konderria, Surry konderria (Ipar Carolina), Swain konderria, Transylvania konderria, Tyrrell konderria (Ipar Carolina), Union konderria (Ipar Carolina), Vance konderria (Ipar Carolina), Wake konderria, Warren konderria (Ipar Carolina), Washington konderria (Ipar Carolina), Watauga konderria, Wayne konderria (Ipar Carolina), Wilkes konderria (Ipar Carolina), Wilson konderria (Ipar Carolina), Yadkin konderria (Ipar Carolina) eta Yancey konderria;
Geografia
Koordenatuak	35°30′N 80°00′W / 35.5°N 80°W
Azalera	139.390 km²
Mugakideak	Virginia, Hego Carolina, Georgia (AEB) eta Tennessee
Punturik altuena	Mitchell mendia
Demografia
Biztanleria	10.439.388 (2020ko apirilaren 1a); 55.768 (2018)
Dentsitatea	74,89 bizt/km²
Etxebizitzak	4.031.592
Hizkuntza ofiziala	ingeles
Ordu eremua	Ekialdeko Ordu-eremu eta America/New_York (en)
	nc.gov

Ipar Carolina^[1] (ingelesez: North Carolina, ˌnɔrθ_kærəˈlaɪnə ahoskatua) Ameriketako Estatu Batuetako ekialdean dagoen estatua da, Ozeano Atlantikoaren kostaldean kokatutakoa.

Muga hauexek ditu: Virginia, iparraldean; Hego Carolina, hegoaldean; Tennessee, mendebalean eta Ozeano Atlantikoa, ekialdean. 135.000 km2 eta 5.881.766 biztanle (1980). Biztanleriaren % 25 arraza beltzekoa da. Hiriburua Raleigh da eta hiri nagusiak: Charlotte, Greensboro, Winston-Salem eta Chapel Hill (Unibertsitatea) dira.

GeografiaAldatu

Mugakide hauek ditu: Hegoaldean Hego Carolina, hego-mendebaldean Georgia, mendebaldean Tennessee, iparraldean Virginia eta ekialdean Ozeano Atlantikoa.

Bestela, estatuaren mendebaldean Appalacheak daude, eta tartean mendilerro osoko tontorrik altuena, Mitchell mendia (2.037 m).

HistoriaAldatu

Espainiarren ondotik, 1584. urtetik aurrera egokitu ziren bertan lehen kolono britainiarrak, Walter Raleigh itsasgizon ingelesak gidatuta. Hego Carolinarekin bat eginda zegoen lurraldea Ingalaterrako koroaren kolonia bihurtu zen 1663. urtean. Hego Carolinatik bereizi ondoren (1730), independentziaren aldeko mugimenduarekin bat egin zuen eta 1789. urtean Estatu Batuetako estatu bihurtu zen.

KlimaAldatu

Tropikoz behetikoa hego-ekialdean eta kontinentala eta hotzagoa mendebaldean.

EkonomiaAldatu

Nekazaritza ia erabat tabakoan oinarritua dagoen arren, abere eta hegazti hazkuntza ere nahikoa zabaldurik dago. Baso ustiakuntza. Arrantza. Harrobi garrantzitsuak. Industria indartsua (ehungintza, tabakoa, janari industria).

ErreferentziakAldatu

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2014/08/11 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.