Ingenuity (Marteko helikopteroa)

Ingenuityeuskaraz: «Xalotasun»NASAk Marte planeta arakatzeko Mars 2020 misiorako JPLek espreski eraikitako robot-helikoptero edo dronbat da.

Ingenuity (Marteko helikopteroa)
Fabrikazioa
FabrikatzaileaJet Propulsion Laboratory, AeroVironment (en) Itzuli, Qualcomm (en) Itzuli eta SolAero Technologies (en) Itzuli
Jatorrizko herrialdeaAmeriketako Estatu Batuak
Kostua80.000.000 $ eta 5.000.000 $
Historia
Lehen hegaldia2021eko apirilaren 19a
Loss of signal2024ko urtarrilaren 18a - 2024ko urtarrilaren 20a
Espazio jaurtiketa 2020ko uztailaren 30a
Deployment 2021eko apirilaren 3a
Maiden flight 2021eko apirilaren 19a
Last flight 2024ko urtarrilaren 18a
Service retirement 2024ko urtarrilaren 25a
KudeatzaileaJet Propulsion Laboratory
Honen parteMars 2020
Ezaugarriak
Dimentsioak0,49 (altuera) m × 14 (zabalera) cm × 14 (luzera) cm
Helikoptero errotore: 1,21 (diametro) m
Masa1,8 kg
Propulsatzaileaspacecraft solar array (en) Itzuli (1)
litio-ioizko bateria (6)
Abiadura2 m/s, 3,72 m/s eta 10 m/s
Autonomia300 m
235,7 m
705 m

Bere betebeharra Perseverance ibilgailuarekin batera Marte arakatzea izango da. Ingenuity helikopteroak 30 egunetan zehar 5 hegaldi burutzea helburu du, bakoitza 3 minutu ingurukoa, eta zorutik 3-10 metroko garaierara iritsiz eta hegaldiro 300 metro luzeko distantziak betez. Erabat autonomoa izango da, eta hegaldi bakoitza burutu eta marteratzen den aldiro Perseverance ibilgailuarekin komunikatuko da.

2020ko uztailaren 30eko 11:50etan Mars 2020 espazio zundarekin batera Cape Canaveraldik jaurtia izan zen eta 2021eko otsailaren 18an Jezero kraterrean marteratzea espero da. Berarekin batera Marte arakatzeko erabiliko diren Perseverance ibilgailua doa.

Historia aldatu

Jet Propulsion Laboratory (JPL) eta NASAren Kaliforniako Teknologia Institutua aireko robot esploratzaile bat bidaltzeko potentziala aztertzen aritu ziren Perseverance roverrari laguntzeko, eta, azkenean, helikopteroaren proiektua publiko egin zuten 2014. urtean. 2016ko erdialdean, 15 milioi dolar eskatu zituzten helikopteroaren garapenarekin jarraitzeko.

Ameriketako Estatu Batuetako aurrekontu federalak, 2018ko martxoan iragarritakoak, 23 milioi dolar eman zituen helikopteroaren proiekturako, 2018ko maiatzaren 11n proiektua garatzeko eta Mars 2020 misioan sartzeko behar zen denborarekin probatzeko bideragarria zela iragarri zen.

Helikopteroari hegaldi eta ingurumen proba luzeak egin zizkioten, 2019ko abuztuan Perseverance roverraren behealdean muntatu zuten. Bere masa 1,8 kg-koa da eta 5 hegaldi egingo ditu

Diseinua aldatu

Fitxategi:Ingenuity Marten.jpg
Ingenuity robota

Helikopteroak 1,1 m inguruko diametroa duten errotore koaxial kontrarrotatiboak erabiltzen ditu. Bere karga erabilgarria bereizmen handiko kamera bat da, helburua beherantz apuntatzea duena lurra ikuskatzeko eta, horrela, nondik mugitzen den eta ondoren segurtasunez lurreratu ahal izateko, Perserverance roverrari datuak transmititzeko komunikazio sistema bat ere badarama. Bere sistemak, erradiazioarekiko erresistenteak diren eta, Marteren zati batzuetan bezala, giro izoztu batean jarduteko gai diren eran fabrikatuak daude.

Perseverance roverraren behealdeari lotuta joan zen Martera, eta lurreratu ondoren 60 eta 90 egun bitartean iraungo du. Ondoren, roverrak 100 metroko distantzia izango du gutxi gora-behera, probako hegaldiak hasteko.

Helburua aldatu

Marten modu seguruan hegan egitea posible den ebaluatuko du. Horrez gain, eremuaren kartografia zehatza emango du, etorkizuneko misio-kontrolatzaileei informazio gehiago emango diena. Horrela, etorkizuneko ibilbideak planifikatzen eta arriskuak prebenitzen lagunduko du.Era berean, aireko irudiak emango ditu,kamera arruntek hartu ezin dituzten ezaugarriak erakutsiz.Proba horren bidez, Marteren aireko esploraziorako eta atmosferarekin lotutako beste planeta-helburu batzuetarako espezializatuagoak diren beste adimen batzuk garatu ahal izango dira.

Lurreko aurreko probak aldatu

2019an, Ingienitatearen aurretiazko diseinuak Lurrean probatu ziren Marte atmosferiko eta grabitate egoera simulatuetan. Hegazkin-proba egiteko, huste-ganbera handi bat erabili zen Marteko atmosferaren presio oso baxua simulatzeko — karbono dioxidoz betea, Lurreko atmosferan 34.000 mm-ko altitudean hegan egiten duen helikoptero baten baliokide (112.000 mm) den presio atmosferiko estandarraren % 0,60 ingururako. Marteko (Lurraren % 38a) grabitate eremu oso murriztua simulatzeko, Lurraren grabitatearen % 62a hegaldi-probetan gora egiten zuen linea batek moztu zuen.

Etorkizuna aldatu

Erakustaldi teknologiko horren bidez, helikoptero edo ingenio prestatuagoak garatu ahal izango dira atmosfera duten planetetan eta ilargietan asmo handiagoko misioetarako.  Helikopteroen hurrengo belaunaldia 5 eta 15 kg arteko tartean egongo da, 0,5 eta 1,5 kg bitarteko karga erabilgarri zientifikoekin. Aireontzi potentzial horiek zuzeneko komunikazioa izan dezakete orbitadore batekin, eta hurrengo izotz bidezko helburu batekin lan egiten jarraitu ahal izango dute.

Marteko helikopteroak prest egon ahal izango dira, halaber, lagin-kapsula txikiak azkar berreskuratzeko, etorkizunean Marteko goranzko ibilgailu batera itzuli eta lurrera itzultzeko.

Kanpo estekak aldatu