Antzinako ingelesa

Erdi Aroan (450-1100 urteetan) egiten zen ingelesaren aurreko aldaera bat
Ingeles zaharra» orritik birbideratua)

Antzinako ingelesa edo anglosaxoiera (Ænglisc, Anglisc, Englisc) anglosaxoiek eta bere ondorengoek egungo Ingalaterra ia osoan eta egungo Eskoziako hego-ekialdean V. mendetik XII. mendera hitz egiten zuten hizkuntza da,[1] ingelesaren arbasotzat hartzen dena. Egun, hizkuntza hartatik testu idatzi batzuk besterik ez zaizkigu geratzen.

Antzinako ingelesa
Ænglisc sprǣc
Datu orokorrak
Hiztunak0
EskualdeaIngalaterra (hego eta ipar-mendebaldeko muturrak izan ezik), Eskoziako eskualde batzuk eta Galesko ekialdea.
Araugileaarautu gabea
Hizkuntza sailkapena
giza hizkuntza
indoeuropar hizkuntzak
germaniar hizkuntzak
mendebaldeko germaniar hizkuntzak
anglo-frisiar hizkuntzak
angliar hizkuntzak
Informazio filologikoa
Hizkuntza-tipologiaSOV hizkuntza, V2 hizkuntza, nominatibo-akusatibo hizkuntza, hizkuntza azentuala eta hizkuntza fusionatzailea
Alfabetoalatindar alfabetoa, futhorc (en) Itzuli eta futhark (en) Itzuli
Hizkuntza kodeak
ISO 639-2ang
ISO 639-3ang
Glottologolde1238
Wikipediaang
Linguist Listang
IETFang

Mendebaldeko Germaniar hizkuntza izan zen, antzinako frisieraren senidea zena. Bost kasu gramatikalak erabiltzen zituen (nominatibo, akusatibo, genitibo, datibo eta instrumentala, nahiz eta azkena arraroa izan) eta baita singularra eta plurala. Substantibo guztiek genero zuten: adibidez, sēo sunne (eguzkia) femeninoa zen, se mōna (ilargia) berriz maskulinoa. IX. mendetik aurrera, antzinako eskandinavieraren eragina jasan zuen, eskandinaviar hizkuntzetako bat zena.


Adibideak

aldatu

Hona hemen Gure Aita anglosaxoieraz:

Lerroa Anglosaxoiera Euskara
[1] Fæder ūre þū þe eart on heofonum, Gure Aita, Zeruetan zaudena,
[2] Sī þīn nama ġehālgod. santu izan bedi zure izena.
[3] Tōbecume þīn rīċe, Etor bedi zure erreinua.
[4] ġewurþe ðīn willa, on eorðan swā swā on heofonum. Egin bedi zure nahia, zeruan bezala lurrean ere.
[5] Ūrne ġedæġhwāmlīcan hlāf syle ūs tō dæġ, Emaguzu gaur egun honetako ogia.
[6] and forgyf ūs ūre gyltas, swā swā wē forgyfað ūrum gyltendum. Barkatu gure zorrak, geuk ere gure zordunei barkatzen diegun bezala.
[7] And ne ġelǣd þū ūs on costnunge, ac ālȳs ūs of yfele. Eta ez gu tentaldira eraman, baina atera gaitzazu gaitzetik
[8] Sōþlīċe. Amen.

Ikasketak gaiari buruz

aldatu
  • Baker, Peter S.: Introduction to Old English, Oxford 2003, ISBN 0-631-23454-3.
  • Cercignani, Fausto: The Development of */k/ and */sk/ in Old English, Journal of English and Germanic Philology 82 (1983), 313-323.
  • Crystal, David: The Cambridge Encyclopedia of the English Language, Cambridge University Press, ISBN 0521530334.
  • Hall, J. R. Clark - Merritt, H. D.: A Concise Anglo-Saxon Dictionary, Cambridge 1969.
  • Hockett, Charles F.: The stressed syllabics of Old English, Language 35 (1959), 575-597.
  • Jespersen, Otto: A Modern English Grammar on Historical Principles, Copenhagen 1909-1949.
  • Kuhn, Sherman M., On the Syllabic Phonemes of Old English, Language 37 (1961), 522-538.
  • Lass, Roger: Old English: A historical linguistic companion, Cambridge 1994, ISBN 0-521-43087-9.
  • Mitchell, Bruce - Robinson, Fred C.: A Guide to Old English, Oxford 2001, ISBN 0-631-22636-2.

Erreferentziak

aldatu
  1. Crystal, David. (2003). The Cambridge Encyclopedia of the English Language. Cambridge University Press ISBN 0521530334..
Hizkuntza honek bere Wikipedia du: Bisita ezazu.

Kanpo estekak

aldatu


  Artikulu hau hizkuntzei buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.