Iñigo López de Mendoza

Iñigo López de Mendoza
	; Irudi gehiago
1. marquis of Santillana (en)
1. Count of Real de Manzanares (en)
Mendozako, Hitako, Buitrago del Lozoyako Señor
Bizitza
Jaiotza	Carrión de los Condes, 1398ko abuztuaren 19a (egutegi gregorianoa)
Herrialdea	Gaztelako Koroa
Heriotza	Guadalajara, 1458ko martxoaren 25a (egutegi gregorianoa) (59 urte)
Familia
Aita	Diego Hurtado de Mendoza
Ama	Leonor de la Vega
Ezkontidea(k)	Catarina Suárez de Figueroa (en)
Seme-alabak	ikusi Íñigo López de Mendoza, 1st count of Tendilla (en) ; Diego Hurtado de Mendoza, 1st Duke of the Infantado (en) ; Pedro González de Mendoza; Mencía de Mendoza y Figueroa (en) ; Leonor de la Vega y Mendoza (en) ; Doña Maria de Mendoza (en) ; Pedro Laso de la Vega, 1.Marques de Santillan (en) ;
Anai-arrebak	ikusi Aldonza de Mendoza (en) ;
Hezkuntza
Hizkuntzak	antzinako gaztelania; gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	poeta, politikaria, idazlea eta militarra
Izengoitia(k)	Marqués de Santillana
Genero artistikoa	olerkigintza
Zerbitzu militarra
Parte hartutako gatazkak	First Battle of Olmedo (en)

Iñigo López de Mendoza (Carrión de los Condes, Palentzia, 1398ko abuztuaren 19a - Guadalajara, 1458ko martxoaren 25a), Santillanako markesa, Gaztelako Erresumako poeta eta humanista nagusietako bat izan zen bere garaian.

Artikulu hau XV. mendeko poetari buruzkoa da; XIII. mendeko aitoren semea gaitzat duena beste hau da: «Iñigo López de Mendoza (Laudioko jauna)»

Bizitza aldatu

Arabar jatorriko familia noble batean sortu zen eta, Mendozatarren oinordeko nagusia zen aldetik, Joan II.a Gaztelakoa erregearen alde borrokatu zen gerra zibiletan, Alvaro de Lunaren aurkaria zen arren, eta musulmanen aurka. Markes titulua eman zioten Olmedoko guduaren ondoren (1445).

Kultura handiko gizona zen; gaztelaniaz gainera, galegoa, katalana, frantsesa eta italiera menderatzen zituen, liburutegi bikaina osatu eta artea sustatu zuen. Gaztelaniara bihurtu zituen Homero, Virgilio eta Senekaren obrak, eta, Petrarkaren ildotik, gaztelaniazko lehen sonetoak idatzi zituen. Herri literatura ongi ezagutzen zuen eta hamar serranilla edo herri kutsuko olerki liriko ondu zituen. Prosarako ere dohain bereziak erakutsi zituen olerki bildumari egin zion atarikoan: Carta Proemio al condestable don Pedro de Portugal.

Erreferentziak aldatu

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Iñigo López de Mendoza

Datuak: Q28779
Multimedia: Íñigo López de Mendoza, 1st Marquess of Santillana / Q28779