Hidrofobia

Substantziez mintzatuz, urarekiko afinitaterik ez duena edo ura aldaratzen duena

Substantzia bat hidrofoboa da (grezieratik, υδρο, hydro = ura, eta Φόϐος,, phobos = beldurra), propietate fisiko gisa urarekiko afinitaterik ez duenean edo ura aldarazten duenean.[1] Molekula hidrofoboak ez-polarrak izateko joera dute, eta, beraz, nahiago dituzte disolbatzaile neutroak edo ez-polarrak. Uretako molekula hidrofobikoak elkartu egiten dira maiz, eta onddoen antzeko mikelioak eratzen dituzte. Gainazal hidrofobikoetako urak ukipen-angelu handia du. Molekula hidrofobikoen adibideak dira, besteak beste, alkanoak, olioak eta koipeak. Material hidrofoboak olioa eta bestelako koipeak ateratzeko, koipe-isuriak kontrolatzeko eta konposatu polarrik gabeko konposatuak ateratzeko bereizketa kimikoko prozesuak egiteko erabiltzen dira. Hidrofobikoa eta lipofilikoa antzera erabiltzen dira (koipea gustatzen zaio); hala ere, bi terminoak ez dira sinonimoak. Substantzia hidrofobikoak, eskuarki, lipofilikoak izaten dira; baina badira salbuespenak, esaterako, silikonak eta fluorokarboniak.

ihintz-tanta bat kutikula batean (landare batekoa), hidrofoboa
Ur-tantak belar hidrofoboen azalean

Ikuspuntu kimikoa

aldatu

Termodinamikaren arabera, materia energia-egoera baxuan egon nahi da, eta loturek energia kimikoa murrizten dute. Ura elektrikoki polarizatuta dago, eta hidrogeno-loturak sortzen ditu barruan, eta horrek bere propietate bereziak ematen dizkio. Baina hidrofoboak elektrikoki polarizatuta ez daudenez eta, gainera, hidrogeno-loturak sortzeko gai ez direnez, urak aldaratu egiten ditu hidrofoboak, eta elkarrekin lotu. Horrek eragiten du interakzio hidrofoboa.[2] Horrela, bi fase nahastezinak (hidrofoboaren kontrako hidrofiloa) aldatu egingo dira eta fasearteko azalera minimoa izango da. Efektu hori fase-bereizketa deritzon fenomenoan ikus daiteke.

Ur-tantak gainazal hidrofobiko batean (ezkerraldean)

Superhidrofobotasuna

aldatu

Loto-landareen hostoen gisako gainazalak oso zailak dira bustitzen. Tanta ultrapasoen ukipen-angelua 150°-koa da, eta transbordo-angelua 10°-tik beherakoa.[3]

Erreferentziak

aldatu
  1. Aryeh Ben-Na'im Hydrophobic Interaction Plenum Press, New York ISBN 0-306-40222-X
  2. Goss, K. U. and R. P. Schwarzenbach (2003): "Rules of Thumb for Assessing Equilibrium Partitioning of Organic Compounds: Successes and Pitfalls." JOURNAL OF CHEMICAL EDUCATION 80(4): 450–455. Enllaç al resum
  3. Wang, Shutao. (2007). «Definition of superhydrophobic states» Advanced Materials 19: 3423–3424.  doi:10.1002/adma.200700934..

Kanpo estekak

aldatu