Giza[1] (arabieraz الجيزة al-Gizah) Nilo ibaiaren mendebaldeko ibarrean dagoen Egiptoko hiria da, Kairoren erdialdetik hogei kilometro inguru hego-mendebaldera eta metropoli guneko zati. Giza eskualdeko hiriburua da. 2006ko azken erroldaren arabera, 2.221.868 biztanlekoa da.

Giza
مدينة الجيزة
'al-Gizah'
hiria
Administrazioa
Herrialdea Egipto
ProbintziaGizako eskualdea
Izen ofizialaالجيزة
Jatorrizko izenaمدينة الجيزة
Posta kodea(+20) 2
Geografia
Koordenatuak29°59′13″N 31°12′42″E / 29.987°N 31.2118°E / 29.987; 31.2118
Map
Azalera187 km²
Altuera30 m
Demografia
Biztanleria5.598.402 (2020ko abenduaren 12a)
Adierazpen errorea: Ustekabeko < eragileaEspresio akatsa: Ez dago operadorerik -(r)entzat
Dentsitatea29.937,98 bizt/km²
Informazio gehigarria
Sorrera642
Ordu eremuaUTC+02:00
Hiri senidetuakLos Angeles eta Istanbul
giza.gov.eg…

Ondarea aldatu

 
Kefrenen piramidea kale baten muturrean.

Ezaguna da munduan, bertatik gertu, Gizako nekropolia dagoelako. Bertan, duela 4.600 urte inguru, IV. dinastiako hiru piramide handiak eraiki ziren, Keops, Kefren eta Mikerinosenak, alegia. Giza, Menfiseko nekropoliaren zati da, berrogei kilometro baino gehiagoan hedatzen zena, eta, Antzinako Egipton Her-necher (Nekropolia) edo Imentet (Mendebaldea) izen orokorrarekin ezagutzen zena.

Hiru piramideetako bakoitzak, bere izen propioa zuen, inguratzen zuen nekropolia ere izendatzen zuena. Keopsen ostertza, Kefren handia da eta Mizerino jainkotiarra da. Keopsen erregealdian hartu zuen Gizak berebiziko garrantzia.

Gizan, hilobi mota ezberdinak daude, mastaba eta hipogeoak bezala, errege familiako jendearentzat, goi kargudunentzat edo apaizentzat zirenak.

Faraoien hondarrak gorde zituzten piramideak, hil multzo handien zati ziren, tenplu, beste hilobi eta piramide txikiagoekin batera. Keopsen piramidearen ekialdean, erreginen piramideak deritzenak eraiki ziren, 50 metroko luzera eta 30 metroko garaiera zutenak, bere ama Hetepheres eta bere emazte Merytites eta Henutsenentzako hilobi bezala. 1992an, Piramide Handiaren hego-ekialdean zegoen beste piramide baten arrastoak aurkitu ziren, oinarri karratua, 23 metro luze eta 12 metro garai. Harrizko lehen hiru hilaren arrastoak baino ez ziren aurkitu.

Barrutiak eta auzoak aldatu

  • Dokki barrutia
  • Agouza barrutia
  • Giza barrutia
  • Bulaq ad Dakrur
  • Imbabah
  • Haram barrutia
  • Omrania
  • Monib
  • Kafr Tuhurmus

Gizako ordokia aldatu

 
Gizako ordokia.
Sakontzeko, irakurri: «Gizako nekropolia»

Gizako ordoki edo nekropoliko eraikin eta elementurik esanguratsuenak, honako hauek dira:

Klima aldatu

      Datu klimatikoak (Giza)      
 Hila   Urt   Ots   Mar   Api   Mai   Eka   Uzt   Abu   Ira   Urr   Aza   Abe   Urtekoa 
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) 18 19 23 28 32 35 36 36 32 29 26 21 27.9
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) 9 9 11 13 18 21 22 22 21 18 15 11 15.8
Pilatutako prezipitazioa (mm) 3 3 3 0 13 0 0 0 0 0 3 13 35.6
Iturria: Weatherbase [2]

Herri eta hiri senidetuak aldatu

Erreferentziak aldatu

Kanpo estekak aldatu