Gau Tristea (gaztelaniaz: La Noche Triste) 1520an espainiarren Mexikoren konkistan gertatu zen ekintza garrantzitsu bat izan zen. Bertan, Hernán Cortés eta espainiar konkistatzaileak, bere amerindiar aliatuekin Azteken hiriburua zen Tenochtitlanen guda bat egon zen, Moctezuma II.a azteken enperadorea hil eta gutxira.

Gau Tristea
Inperio Aztekako konkista
Guduaren margolana
Data1520ko ekainaren 30a
LekuaTenochtitlan (egungo Mexiko Hiria)
Koordenatuak30°39′51″N 109°14′04″W / 30.66411°N 109.23457°W / 30.66411; -109.23457
EmaitzaAzteken garaipena
Gudulariak
Aztekak Gaztelako koroa
Tlaxcala
Buruzagiak
Cuitláhuac Hernán Cortés
Indarra
20.000[1]-40.000[2] 1.000[1]-2.100[3]
10.000[4]-13.000[5]
Galerak
Ezezagunak 150-770 hildako[6]
2.000-8.000 hildako[6]

Hitzek esaten duten moduan, espainiarrentzat gau goibela izan zen. Aztekek espainiar asko hil baitzituzten eta baita ere, espainiarrek, beraiekin zeramatzaten altxorra izugarria galdu egin zutelako.

Gertaera aldatu

1519tik aurrera, Hernán Cortésen espainiar tropek eta haien aliatu tlaxaltekek mendean zuten Tenochtitlan, azteken hiriburua. 1520an, Cortések hiria utzi zuen, eta Alvarado bere mendekoa jarri zuen buru. Alvaradok, ospakizun batean, 600 noble azteka hiltzeko agindua eman zuen. Horren ondorioz, hiriko biztanleek espainiarren aurka egin zuten.

Cortés itzuli zenean, bere tropak inguratuta eta gose aurkitu zituen. Gau batean, 1520ko ekainaren 20an, ihes egiten saiatu ziren; baina hala ere, aurkitu egin zituzten eta eraso egin zieten.

Gau osoan zehar, espainiarrak eta tlaxaltekak kanalak zeharkatu eta erasoei aurre egiten aritu ziren. Irtetea lortu zutenean, jarraitu egin zieten, egunsentira arte. Azkenean, ehunka espainiar eta milaka tlaxalteka hil ziren.

Erreferentziak aldatu

  1. a b Weber, Gregorio. (1855). Compendio de la Historia Universal. Historia del Renacimiento. III Madril: Imprenta de Diaz y Compañía, 17 or..
  2. Marley, David. (2008). Wars of the Americas: A Chronology of Armed Conflict in the Western Hemisphere, 1492 to the Present. Santa Barbara: ABC-CLIO, 30 or. ISBN 978-1-59884-101-5..
  3. Marley, 2008: 27 & 29
  4. Weber, 1855: 18
  5. Marley, 2008: 27
  6. a b Barros Arana, Diego. (1865). Compendio de historia de América. II Santiago de Chile: Imprenta del Ferrocarril, 232 or..

Kanpo estekak aldatu