Francis Albert Sinatra (Hoboken, 1915eko abenduaren 12Los Angeles, 1998ko maiatzaren 14) Estatu Batuetako aktore eta abeslaria zen.

Frank Sinatra

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakFrancis Albert Sinatra
JaiotzaHoboken1915eko abenduaren 12a
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
BizilekuaHoboken
Talde etnikoaItalo-estatubatuarra
Lehen hizkuntzaestatubatuar ingelesa
HeriotzaLos Angeles1998ko maiatzaren 14a (82 urte)
Hobiratze lekuaDesert Memorial Park (en) Itzuli
Heriotza moduaberezko heriotza: miokardio infartu akutua
Familia
AitaAnthony Martin Sinatra
AmaDolly Sinatra
Ezkontidea(k)Nancy Barbato (en) Itzuli  (1939ko otsailaren 4a -  1951ko urriaren 29a)
Ava Gardner  (1951ko azaroaren 7a -  1957ko uztailaren 5a)
Mia Farrow  (1966ko uztailaren 19a -  1968ko abuztuaren 16a)
Barbara Sinatra  (1976ko uztailaren 11 -  1998ko maiatzaren 14a)
Bikotekidea(k)
Seme-alabak
Familia
Hezkuntza
HeziketaHoboken High School (en) Itzuli
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jardueraktelebista-aktorea, zinema aktorea, aktorea, abeslaria, ahots-aktorea, zinema ekoizlea, film-zuzendaria, errealizadorea eta produktorea
Altuera172 zentimetro
Lantokia(k)Ameriketako Estatu Batuak
Jasotako sariak
InfluentziakBillie Holiday eta Bing Crosby
KidetzaHarry James & his Orchestra
Tommy Dorsey & His Orchestra
Rat Pack
Genero artistikoavocal jazz (en) Itzuli
big band music (en) Itzuli
bluesa
jazza
traditional pop (en) Itzuli
swinga
musika arina
Ahots motabaritonoa
Musika instrumentuaukelelea
Triangelua
Kriskitinak
Eltzagorra
ahotsa
DiskoetxeaReprise Records
Columbia Records
Capitol Records
Warner Bros. Records
RCA Records
Philips
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioakatolizismoa
Alderdi politikoa Ameriketako Estatu Batuetako Alderdi Demokrata
Ameriketako Estatu Batuetako Alderdi Errepublikanoa

sinatra.com
IMDB: nm0000069 Allocine: 1952 Rottentomatoes: celebrity/frank_sinatra Allmovie: an1821 TCM: 178264 TV.com: people/frank-sinatra IBDB: 79640
Facebook: sinatra Twitter: FrankSinatra Youtube: UCJtvg6ZFwzdFdtcHBqetvwg Spotify: 1Mxqyy3pSjf8kZZL4QVxS0 iTunes: 171366 Last fm: Frank+Sinatra Musicbrainz: 197450cd-0124-4164-b723-3c22dd16494d Songkick: 404713 Discogs: 52833 Allmusic: mn0000792507 Find a Grave: 2953 Deezer: 617 Edit the value on Wikidata

Bizialdia

aldatu

Sinatrak hiru seme-alabak izan zituen: Nancy, Frank Jr. eta Tina, guztiak Nancy Barbato (ezkontza 1939-1951) lehenengo emaztearekin. Gero, hirutan ezkondu zituen aktorea hauek: Ava Gardner (ezkontza 1951-1957), Mia Farrow (ezkontza 1966-1968) eta Barbara Marx (ezkontza 1976-1998).

Askoren ustez, historiako abeslari herrikoirik onena da. Bere errepertorioa AEBetako konpositore ezagun garrantzitsuenen obran oinarritzen da (Cuelo Portero, Sammy Cahn…), eta bere kategoria artistikoa kalitate bikainean oinarritzen da, kanten letretako emozio eta sentimenduak transmititzen dituen interpretatzailea. Teknikoki, arnasketaren kontrola menderatzen duelako bereizten da. Ahotsaren maila baxu-baritono batenaren antzekoa da.[1]

Sinatrari, gainera, aitortzen zaio soinua anplifikatzeko bitartekoen erabilera kontzientea egin duen lehen abeslaria izan dela, ahotsa orkestren gainetik jartzeaz gain (haiek baitziren XX. mendearen hasierako Ipar Amerikako herri-musika menderatzen zutenak), entzulearen belarriaren intimitatera hurbiltzen duena.

Sinatraren erabateko ospea bere bizitza osoan zehar nabaritu zen ia. Hala ere, 50.eko hamarkada izan zen arrakastatsuena; azken hori, zehazki, Capitol konpainiarentzat egindako diskografiaren ondorioz arte-kalitate handienekotzat jotzen direnak dira[2]

Aktore gisa, Sinatra artista intuitibo hutsa izan zen, ez baitzen gai grabazio bateko ohiko saiakuntza eta errepikapenak egiteko, eta, beraz, haren interpretazioak oso biziak eta irregularrak izan ohi dira. Aktore-lanak garrantzi handia izan zuen bizitzan; izan ere, From Here to Eternity (1953) izan zen, hain zuzen ere, 40ko hamarkadatik 1950eko hamarkadara bitarteko pertsona- eta arte-krisi batetik ateratzeko bidea eman ziona, eta bere ospearen gailurrera iritsi zen behin betiko, Oscar saria irabazi zuen lan horregatik bigarren mailako aktore onenaren atalean.[2]

Filmagintza

aldatu
Urtea Filma Pertsonaia
1980 The First Deadly Sin Edward Delaney sarjentua
1970 Dirty Dingus Magee Dingus Billy Magee
1968 The Detective Joe Leland sarjentua
Lady In Cement Tony Rome
1967 Tony Rome Tony Rome
The Naked Runner Sam Laker
1966 Assault on a Queen Mark Brittain
Cast a Giant Shadow Vince Talmadge
1965 Marriage on the Rocks Dan Edwards
Von Ryan's Express Joseph L. Ryan koronela
None But the Brave Mate nagusia
1964 Robin and the 7 Hoods Robbo
1963 4 for Texas Frances Andros
Come Blow Your Horn Zack Thomas
1962 The Manchurian Candidate Bennett Marco kapitaina
Sergeants 3 Mike Merry 1. sarjentua
1961 The Devil at 4 O'Clock Harry
1960 Ocean's Eleven Danny Ocean
Can-Can François Durnais
1959 Never So Few Tom Reynolds kapitaina
A Hole In The Head Tony Manetta
1958 Some Came Running Dave Hirsh
Kings Go Forth Sam Loggins 1. tenientea
1957 Pal Joey Joey Evans
The Joker Is Wild Joe E. Lewis
The Pride and the Passion Miguel
1956 High Society Mike Connor
Johnny Concho Johnny Concho (edo Johnny Collins)
Around the World in Eighty Days Piano-jolea
Carousel Billy Bigelow
1955 The Man With The Golden Arm Frankie Machine
Guys and Dolls Nathan Detroit
The Tender Trap Charlie Y. Reader
Not As a Stranger Alfred Boone
Finian's Rainbow Bukatu gabe
1954 Suddenly John Baron
Young at Heart Barney Sloan
1953 From Here to Eternity Angelo Maggio soldadua
1952 Meet Danny Wilson Danny Wilson
1951 Double Dynamite Johnny Dalton
1949 On the Town Chip
Take Me Out To The Ball Game Dennis Ryan
1948 The Miracle of the Bells aita Paul
The Kissing Bandit Ricardo
1947 It Happened in Brooklyn Danny Webson Miller
1945 Anchors Aweigh Clarence “Brooklyn” Doolittle
1944 Step Lively Glen Russell

Diskografia

aldatu
 
Sinatra irratian abesten.

Hona hemen Sinatrak egindako LPen zerrenda:

Columbia

aldatu
  • 1946: The Voice Of Frank Sinatra
  • 1947: Songs By Sinatra, Volume 1
  • 1949: Frankly Sentimental
  • 1950: Dedicated To You
  • 1950: Sing And Dance With Frank Sinatra
 
Frank Sinatra, 1947

Capitol

aldatu
  • 1954: Songs for Young Lovers.
  • 1954: Swing Easy.
  • 1955: In The Wee Small Hours.
  • 1956: Songs For Swingin' Lovers.
  • 1957: Close To You.
  • 1957: A Swingin' Affair.
  • 1957: Where Are You?.
  • 1958: Come Fly With Me.
  • 1958: Frank Sinatra Sings For Only The Lonely.
  • 1959: Come Dance With Me!.
  • 1959: No One Cares.
  • 1960: Nice 'N' Easy.
  • 1961: Sinatra's Swingin' Session!!! And More.
  • 1961: Come Swing With Me.
  • 1962: Point Of No Return.

Reprise Records

aldatu
  • 1961: Ring-a-ding ding!.
  • 1961: Sinatra Swings / Swing Along With Me.
  • 1961: I Remember Tommy.
  • 1962: Sinatra And Strings.
  • 1962: Sinatra And Swingin' Brass.
  • 1962: Sinatra Sings Great Songs From Great Britain.
  • 1962: Sinatra-Basie.
  • 1962: All Alone.
  • 1963: The Concert Sinatra.
  • 1963: Sinatra's Sinatra.
  • 1964: Frank Sinatra Sings Days Of Wine And Roses, Moon River And Other Academy Award Winners.
  • 1964: It Might As Well Be Swing.
  • 1965: Septembers of my years.
  • 1965: A Man And His Music.
  • 1966: Moonlight Sinatra.
  • 1966: Strangers In The Night.
  • 1966: That's Life.
  • 1967: Francis Albert Sinatra And Antonio Carlos Jobim.
  • 1967: The World We Knew.
  • 1968: Francis A. And Edward K.
  • 1968: Cycles.
  • 1969: My Way.
  • 1969: A Man Alone.
  • 1970: Watertown.
  • 1971: Sinatra And Company.
  • 1973: Ol' Blue Eyes Is Back.
  • 1974: Some Nice Things I've Missed.
  • 1980: Trilogy.
  • 1981: She Shot Me Down.
  • 1984: L.A. Is My Lady.
  • 1993: Duets.
  • 1994: Duets II

Hilondoko albumak

aldatu
  • 1994: Sinatra & Sextet: Live in Paris
  • 1995: Sinatra 80th: Live in Concert
  • 1997: With Red Norvo Quintet: Live in Australia, 1959
  • 1999: Sinatra ’57 in Concert
  • 2005: Live from Las Vegas
  • 2006: Sinatra: Vegas

Zuzendutako albumak

aldatu
  • 1946: Frank Sinatra Conducts The Music Of Alec Wilder
  • 1956: Frank Sinatra Conducts Tone Poems of Color
  • 1957: The Man I Love
  • 1958: Sleep Warm
  • 1962: Frank Sinatra Conducts Music From Pictures And Plays
  • 1982: Syms by Sinatra]]
  • 1983: What's New?

Rat Packekin albumak (zuzenean)

aldatu
  • 1993: Frank Sinatra, Dean Martin, Sammy Davis Jr. at Villa Venice, Chicago - Live 1962
  • 1999: Frank, Sammy & Dean: The Summit in Concert
  • 2001: The Rat Pack Live at the Sands
  • 2002: Ratpack: From Vegas to St. Louis
  • 2002: Christmas with the Rat Pack
  • 2003: The Ultimate Rat Pack Collection: Live & Swingin

Erreferentziak

aldatu
  1. (Katalanez) Frank Sinatra. 2022-08-12 (Noiz kontsultatua: 2022-08-19).
  2. a b (Ingelesez) «Movie Reviews» The New York Times 2022-08-18 ISSN 0362-4331. (Noiz kontsultatua: 2022-08-19).

Kanpo estekak

aldatu