Faktura elektroniko

Faktura elektronikoa izaera fiskaleko dokumentu digitala da, eta 2000 eta 2005 urteen artean sortu ziren Latinoamerikako legerietan du jatorria. Gaur egun, faktura elektronikoa modu mandatarian edo hautazkoan erabiltzen da munduko hainbat herrialdetan.

Faktura elektronikoak bi elementu basiko hauek eduki behar ditu gutxienez:

1- Estandar unibertsalean oinarritutako datu-mezua, irekia, jaberik gabea: XML, Extensible Markup Language.

2- “Gako publikoaren azpiegitura” oinarritutako firma elektronikoen erabilera.

Sistema fiskal digital nagusienetan, hirugarren elementu batek ere forma hartzen du faktura elektronikoan:

3- Ziurtapena: sintaxiaren balidazioa eta administrazio tributarioak edota hirugarren pertsona batek konfiantza osoz egiten duen emisorearen ziurtagiri digitala, dagokion autoritate fiskalak agindutako modeloa bermatzeko eta igorlearen sinadura elektronikoa balioztatzeko.

Ezaugarri orokorrak

Faktura elektronikoa paperean egiten den fakturaren aldean honetan desberdintzen da: kudeaketa informatikoan eta komunikazio sistema baten bidez egiten den bidalketan, zeintzuek, biek batera, dokumentu elektronikoaren “benetakotasuna” eta “osotasuna” bermatzen baitute.

Faktura elektroniko bat bi zatitan egiten da:

1. Faktura beti egin izan den bezala egiten da eta datu-fitxategi batean gordetzen da.
2. Jarraian, emailearen ziurtagiri digital edo elektronikoa sinatzen da, zeinak faktuaren edukia eta beraren zigilu digitala gaineratzen baitu.

Bukatzean, faktura honek hauxe bermatzen digu:

-Faktura sinatu zuen pertsona fisikoa edo pertsona juridikoa pertsona berbera dela (benetakotasuna)

-Fakturaren edukia ez dela aldatua izan (osotasuna).

Onurak

Enpresen tamainaren eta fakturazio-bolumenaren arabera, fakturak jaulki eta kudeatzeagatik (besteak beste, igortzea, jasotzea, biltegiratzea, bilatzea, sinatzea, sinatzea, itzultzea, ordaintzea, bidaltzea, kakalardoa egitea) egiten den aurrezkia %40tik %80ra bitartekoa izan daiteke. Hona hemen aurrezteko arrazoietako batzuk:

• Segurtasun handiagoa dokumentuak gordetzerako garaian.
• Faltsifikatzeko aukerak murriztu.
• Bizkortasuna informazioa bilatzeko.
• Kostuen murrizketa
• Efizientziaren hobekuntza.
• Kudeaketa denboran murrizketa.
• Sorrera, harrapaketa, emate eta biltegiratze prozesuetan akatsen murrizketa.
• Erabakiak hartzerako garaian bizitasun handiagoa.
• Zergak kalkulatzeko erraztasuna
• Administrazio prozesuetan azkartasuna eta efizientzia

Bestalde, behin enpresak faktura elektronikoak erabiltzen hasiak direnean, erosketa ordena edota oharren harrera bezalako dokumentuak digitalizatzera sustatuak aurkitzen dira, horrela beste negozio arloetan eraginkortasun eta aurrezki handiagoak lortuz.

Erabiltzen diren formatuak

Ez dira baldintza edo betebehar formalik existitzen fakturen kodifikazio jokabideari buruz, baina erabiltzen diren modalitate ohikoenak honako hauek dira:

• PDF: Hartzailea partikularra, profesionala edo ETE bat denean, eta interes bakarra faktura elektronikoki gordetzea denean, baina ez saihestu datuak berriro tekleatzea, formatu horrekin ez baita errazten fakturako datuak helburuko ordenagailuan sartzea.
• XML: Ordenagailutik ordenagailura bidaltzen denean, sintaxi-mota hori ere erabil daiteke. Nazio Batuen esparruan zenbait aldaera bateratzea espero da. Garrantzitsuenak UBL dira, OASIS eta gs1en babesarekin, izen bereko antolaketaren babesarekin. Espainian, faktura aldaera (CCI-AEATtik datorrena), Banku arteko Lankidetza Zentroaren, Zerga Agentziaren eta Industria, Turismo eta Merkataritza Ministerioaren babesarekin, hedatuena da, eta UBLra eta UBLtik itzultzeko sistemak ditu.

Sinadura digitalaren formatuak faktura elektronikoan

Formatu bakoitzerako sinadura elektronikoa kodetzeko modu berezi bat dago:

• PDF: Adobe-ren sinadura-formatua (PKCS#7(e)tik eratorria) PDF formatuan sartuta dago, eta irudi bat elkartzea ahalbidetzen du; beraz, irudi hori bistaratzeko egokiena da. Formatua 1.6 da, eta, bistaratzeko, Acrobat Reader v7 edo Foxit PDF Reader erabiltzen da. Sinaduraren itxura oso bisuala da; izan ere, grafiko bat sinadura digitalizatu edo enpresa-zigilu gisa lot daiteke.
• XML: Sinadura elektronikoaren formatua XA dES da, eta TS 101 903 espezifikazioak arautzen du. Arauak aurreikusten dituen modalitate guztietatik, ES-XL da gomendagarriena, sinadura elektronikoa zenbat denboran egin zen eta horrekin batera doan ziurtagiri elektroniko kualifikatuaren baliozkotasunari buruzko informazioa biltzen duena.

Espainiako araudia

Espainian, oro har, 115/2001 Zuzentaraua aplikatzen da, nahiz eta araudi hori estatuko ordenamendura egokituta dagoen, batez ere arau hauetan:

• Azaroaren 30eko 1619/2012 Errege Dekretua, fakturazio-betebeharrak arautzen dituen erregelamendua onartzen duena.
• Apirilaren 10eko EHA/962/2007 Ministerio Agindua, fakturazio telematikoari eta fakturen kontserbazio elektronikoari buruzko zenbait xedapen garatzen dituena. Xedapen horiek azaroaren 28ko 1496/2003 Errege Dekretuan daude jasota, fakturazio-betebeharrak arautzen dituen erregelamendua onartzen duena. (2007ko apirilaren 14ko BOE)
• Urriaren 5eko PRE/2971/2007 Ministerio Agindua, bitarteko elektronikoen bidez fakturak egiteari buruzkoa, horien hartzailea Estatuko Administrazio Orokorra edo hari lotutako edo haren mendeko erakunde publikoak direnean, eta partikularren artean egindako fakturak Estatuko Administrazio Orokorrean edo haren erakunde publikoetan aurkezteari buruzkoa. (2007ko urriaren 15eko BOE)
• 25/2013 Legea, abenduaren 27koa, faktura elektronikoa sustatzeari eta sektore publikoan fakturen kontabilitate-erregistroa sortzeari buruzkoa.
• HAP/1074/2014 Agindua, ekainaren 24koa, faktura elektronikoen sarrera-puntu orokorrak bete behar dituen baldintza tekniko eta funtzionalak arautzen dituena.

Araudi ahalmen propioa duten aldundiek (Araba, Gipuzkoa, Nafarroa eta Bizkaia) araudi hau erreproduzitu dute euskarazko itzulpena gehituz.

Modalitateak

Faktura elektronikoak paperean emandako fakturaren baldintza berberak betetzen ditu. Faktura elektronikoa egin eta biltegiratzen da, egiazkotasuna eta osotasuna bermatzeko. Benetakotasuna eta osotasuna bermatzeko, hiru bide daude:

1. Sinadura elektroniko balioztatua, sinadura sortzeko gailu seguru baten bidez sortutako ziurtagiri aitortuan oinarritua.
2. Datuak elektronikoki trukatzeko sistema baten bidez bidaltzea (EDI).
3. Beste sistema bat, Zerga Agentziako Zerga Ikuskaritzako Departamentuaren iritziz egiazkotasuna eta osotasuna ematen duena, betiere faktura egin duen tributudunak hala eskatzen badu.

Oro har, faktura elektronikoaren elementu bereizgarri gisa, aitortutako sinadura elektronikoa erabiltzen da.

Paperezko fakturak eta faktura elektronikoak

Duela gutxi, EHA/962/2007 Ministerio Agindua argitaratu da. Bertan, jasotako fakturak paper bihurtzeko beharrezko elementuak definitzen dira, baldin eta digitalizazio-eragiketan prozesu bat erabiltzen bada, digitalizazioaren emaitza paperezko jatorrizko dokumentuaren irudi fidela dela bermatzeko, eta digitalizazio-gailuak (eskanerrak) irudia sortzen duela sinadura elektroniko kualifikatu batekin batera, 93/1999 Zuzentarauan zehazten den bezala. Hori lortzen duen prozesuari digitalizazio ziurtatua deitzen zaio.

Gainera, araudi horretan adierazten da faktura elektronikoak paperean transkribatu daitezkeela, PDF 417 zehaztapenaren arabera egindako kautotze-marka grafikoak barne, Zerga Administrazioko Estatu Agentziako Zuzendaritza Nagusiaren 2003ko otsailaren 14ko 2/2003 Ebazpenean fakturazio telematikoarekin lotutako alderdi batzuei buruz xedatzen den bezala.

Euskadin faktura elektroniko zerbitzua

Euskal Autonomia Erkidegoko fakturazio elektronikoaren Zerbitzua Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioaren zerbitzu bat da, sektore publikoko erakundeei ondasunak edo zerbitzuak ematen dizkieten hornitzaileen eskura jarria, faktura elektronikoak aurkezteko ez ezik, fakturen egoerari buruz kontsultak egiteko ere erabil daitekeena.

Kanpo estekak

• Datuak: Q1273948