Europa Nostra (euskaraz: «Gure Europa») europar ondarerentzako federazio pan-europarra, Europako kultur eta natura ondarearen babeserako hazkuntza azkarreko herritarren mugimendua ordezkatzen du. Bereziki, Europar Batasuna, Europar Kontseilua eta UNESCO bezala interesatuak egon daitezken nazioarteko erakundeetara bideratuta dago mugimendu honen ahotsa [1]. UNESCOrik loturiko estatutu kontsultibodun GKE bat bezala onartua dago.[2].

Europa Nostra
Datuak
Motakultur elkartea
HerrialdeaHerbehereak
Agintea
Egoitza nagusi
Ekonomia
Diru-sarrerak1.439.095 € (2019)
Historia
Sorrera1963ko azaroaren 29a
SorlekuaParis
webgune ofiziala

Europa Nostrako sare pan-europarrak 50 herrialde baino gehiagora iristen da eta kide diren 250 erakundez (ondarearen elkarte eta ondare, 5 milioi kiderekin baino gehiagorekin), 150 erakunde elkartuak (gobernu-erakunde, autoritate eta bertako enpresa), baita Europa Nostraren egitekoari eusten dioten 1500 banako kideez hornitzen da [3].

Europa Nostraren helburu nagusia ondarea eta bere abantailak kontzientzia publikoaren lehen planoan jartzea da, baita Europa eta nazioen mailan botere publikoentzat ondarearen babesa eta kontserbazioa lehentasun bat izan daitezen. Europa Nostraren helburu zehatzak ondare, arkitektura, landa eremuko eta hirietako plangintza eta kontserbazioaren arloko Kalitate estandar altuak europar mailan sustatzea da. Horretaz gain, eremu eraiki edo naturaletako, landa zein hirietako ingurumenaren garapen orekatu eta jasangarria sustatzea ere badu helburu. Europa Nostrak ondare kulturala ere identitate eta hiritartasun europarraren sentimendua indartzeko balio moduan ere azpimarratu nahi du.

Europa Nostra Saria

Europa Nostra 1963an sortua izan zen Italia Nostraren ekimenaren bidez, Venezia jasaten zituen uholeen aurrean hiriak bizirauteko zuen zailtasun larriaren aurrean erantzuna eman nahian. 1991n Internationales Burgen Institutekin (euskaraz: «Gazteluen Nazioarteko Institutua») bat egin zuen, azken hau 1949an sortu zelarik [4].

Gaur egun Europa Nostra Placido Domingo, opera kantari espainiarra da elkartearen buru eta bere lehendakari betearazlea Denis de Kergorlay (Frantzia) da.Lehenagotik Herbehereetako Hans de Koster (1984-1990), SAR Danimarkako Printzipe ezkontidea (1990-2007) eta Espainiako Pilar de Borbon infanta (2007-2009)izan dira kargu hau izan dutenetako batzuk.

Bere ekintzak Hagan (Herbehereak) egoitzan duen nazioarteko idazkaritza batengatik koordinatzen dira Sneška Quaedvlieg-Mihailović (Herbehereak/Serbia)Europa Nostrako idazkari Nagusiak zuzendua.Nazioarteko idazkaritzak ordezkapena du hainbat herrialdeetan ,bertako ordezkarien bitartez.

Europa Nostraren eginkizun nagusiak ondorengoak dira:

  1. Europako ondare kulturalaren kontserbazio, hobekuntza eta sustapenerako presio lanak egitea.
  2. Ondare Kulturalarentzako europar Batasuna Saria / Europa Nostra Galardoia sarien bitartez bikaintasuna sustatu eta ospatzea.
  3. Arriskuan dauden Europako monumentu historiko, leku eta paisai kulturalak salbatzea.
  4. Ondare Kulturalaren aktoreez osaturiko sare bat animatzea Europan.

Ondare Kulturalarentzat presioa

aldatu

Europako Kultur ondarearen benetako presio talde bat izanik, Europa Nostrak europar politika eta finantziazioaren arlo ezberdinetan sostengu egokia bilatzen du. Ondarearen gainean eragin zuzen edo zeharkako izan lezakeen edozer politika europar edo nazional idazterako garaian ondare kulturalaren arazoak kontutan izatea defendatzen du. Horretaz gain, ondare kulturalak nazioarteko kide garrantzitsuen artean, zehazki Europar Batsuna, Europako Kontseilua eta UNESCO, agenda politiko eta kultural zabalean izan beharreko garrantzia eta izaera zehatza nabarmentzea bilatzen du Europa Nostrak.

Amsterdamen (2012ko ekaina) ospaturiko Europar Ondarearen Kongresuan zehar Europa Nostrak eta ondare kulturalaren arlo zabalean aktibo zeuden beste 27 erakunde eta nazioarteko eta europako sareek 3.3. Europar Ondarearen Aliantza eratzea erabaki zuten.

2010eko martxoan Europa Nostrak Bruselan lotura bulego bat ireki zuen, hau Europa Nostrak Europar Batasuneratz eta Brusela, Estrasburgo eta Parisen egoitza duten Europako eta Europaz kanpoko beste erakundeetarantz egiten dituen ekintzak koordinatzera bideratua egonik.

Ondare Kulturalaren Europar Batasuna Sariak / Europa Nostra Sariak

aldatu

Ondare Kulturalaren Europar Batasuna Sariak / Europa Nostra Sariak ondare kulturalaren kontserbazio bikaintasuna saritzen du, eraikinen zaharberritze eta erabilera berrietarako egokitzapenetatik, landa eta hiri paisaien errehabilitazioa, leku arkeologikoen interpretazio eta arte bildumen zaintzaraino. Gainera, ikerkuntza nabarmentzen da, banakoek zein elkarteek ondare kulturalari eskaintzen diote zerbitzua, baita ondare kulturalarekin zerikusia duten proiektuak ere.

Sariak Europar Batzordeak ematen ditu Europar Batasunaren Kultur programaren agerraldian [5]. 2002Tik Europ Nostrak antolatzen ditu.

Sistema honek kontserbazioaren alorrean estandar eta gaitasun altuak sustatzea du helburu, baita mugaz gaindiko hartu-emanak estimulatzea ondarearen alorrean. “Adibidearen boterea” zabalduz, Europar zehar ondarerekin zerikusia duten proiektu eta esfortzu gehiago bultzatzea bilatzen du [6][7]

Europa Nostra «The Best in Heritage» (euskaraz: «Ondarearen Onena») kide nagusia da, museo, ondare eta kontserbazio proiektu sarituen aurkezpen bat. Irailaren bigarren hamabostaldian ospatzen da Dubrovniken (Kroazia), munduko ondarearen hiria.

Arriskuan dagoen ondarea

aldatu

Europa Nostrak nazio eta nazioarteko kanpainak babesten ditu arriskuan dagoen europar ondarearen kontserbazioa eta babeserako. Berriki Europa Nostrak ahotsa goratu du monumentu historiko, leku eta paisaiak babesteko, besteak beste:

  • Rosia Montanako airea (Transilvania, Errumania), zeinaren ondare eta ingurugiroa urrea ateratzeko meategi ireki batek mehatxatzen duen [8].
  • Allianoi Turkiako gune erromatar arkeologikoa, ureztatze presa baten eraikuntzak mehatxatua (gaur egun, ur azpian desagertua)[9][10][11]
  • Mont Saint-Michel (Normandia, Frantzia) aerosorgailu erraldoiak eraikitzeko proposamenaz mehatxatuta, mendien inguruko paisaia kulturalean eragin negatibo ikusgarriak izango lulkeena[12].
  • Italiko hiri historikoak, nagusiki Emilia-Romagna eskualdean, 2012ko lurrikarak eragindakoak[13].
  • L'Aquila antzinako hiria eta Abruzzi inguruko herrixkak, 2008ko apirileko lurrikarak eragindako suntsipen-maila eta mehatxuak mehatxatu zituzten.
  • Alexandriako Ziudadela, Europako izar-itxurako gotorlekurik handiena eta oraindik ere kontserbatuta dagoen gotorleku handienetakoa, utzikeria eta abandonamendua mehatxatuta[14].
  • Famagusta (Zipre) antzinako hiria, gatazka politiko etengabeak eragindako arduragabekeriaz mehatxatua;
  • Berlineko (Alemania) Erdi Aroko dorrearen antzinako aztarnak eta antzinako hiriko gas-linternak azpiegitura lan berriek mehatxatzen dituzte;
  • Piazza Sant'Ambrogio Milanen lurpeko aparkalekuaren diseinuak mehatxatzen du[15].

Azken urteetako kongresu eta foroak

aldatu
  • Lisboa,2012ko Ekaina – "Arriskuan dagoen europar ondarea salbatu"
  • Amsterdam, 2011ko Ekaina - "Boluntario: Europako ondareari gehitu beharreko balioa"
  • Istanbul, 2010ko ekaina – "Identitate anitza, ondare komuna"
  • Taormina, 2009ko ekaina – "Europako zentro txikien eta auzo historikoen zaintza. Salba dezagun Europako memoria eta identitatea.”
  • Newcastle, 2008ko ekaina – "Europako ingenieria ondarearen etorkizuna berma dzeagun"
  • Stockholm, 2007ko ekaina - "Modernismoa gehitu dezagun! Leku eta erkitektura modernista europako ondare kultural moduan"
  • Canisy, Paris, 2006ko azaroa – “Ondare kulturala Kosovon: desadostasunaren sagarrtik adiskidetasnaren hartzigarrira”
  • Valletta, 2006ko maitza - "Turismo kulturala: bere sustapena era kontrolai"
  • Brusela, 2005eko abendua – "Ondare kulturala garrantzizkoa da europarentzat"
  • Bergen, 2005eko ekaina – "Itsasaldeko ondarearen babesa"
  • Haga, 2004ko urria – "Ondare eta ikaskuntza – ikuspuntu europar bat"

Kontseilu zientifikoa

aldatu

Urtero Europa Nostrako Kontseilu Zientifikoak hainbat hitzaldi antolatzen ditu, Europako lurraldean sakabanatutako antzinako gotorlekuei buruzko ikasketa zientifikoak sustatu eta koordinatzeko, baita etxebizitza-egitura zaharren azterketa ere.

Kontseilu zientifikoaren azkenaldiko hitzaldiak

  • Kapadozia (Turkia), 2012 – “Lurrazpiko defentsak”
  • Nikosia (Zipre), 2011 – “Ondarearen kontserbazio eta babesa gerra zonaldeak izandako lekuetan”
  • Istanbul (Turkia), 2010 – "Asentamendu gotortuen berrerabilera Erdi Arotik Aro Modernora arte"
  • Rodas (Grezia), 2009 - "Lurralde monumentala eta bere erakargarritasunak kudeatzea, Rodasko Erdi Aroko hiri gotortua"
  • Kilkenny, (Irlanda) 2008 – "Dorre eta gaztelu txikienak"
  • Belgrad eta Petrovaradin (Serbia), 2007 – "Vaubanen garaiko bastioidun gotorlekuak"
  • Marksburg / Braubach am Rhein (Alemania), 2006 – "Erdi Aroko gazteluen berreraikuntza edo eraikuntza berria XIX. mendean"
  • Sibiu (Errumania), 2005 – "Eliza eta monasterio gotortuak"
  • Figueres eta Roses (Espainia), 2004 – "Erabilerarik gabeko Europako konplexu militar handien berrerabilera”

Argitalpenak

aldatu

Europa Nostrak “Heritage in Motio” izeneko urtekari bat argitaratzen du, 2010ean berritua (ISSN 1871-417x). Aldizkari honek Europa Nostrako urteko kongresua antolatzen duen herrialdeko edo hiriko kultur eragileekin eta ekimenekin lotutako artikuluak ditu. Bere aurreko izena "European Cultural Heritage Review" (ISSN 1871-417x) zen.

Europa Nostrako kontseilu zientifikoak "Buletin Zientifikoa" izeneko 64 bolumen argitaratu ditu.

Kideak

aldatu

Europa Nostra irabazi asmorik gabeko erakundea da, Europako Batzordeak eta beste erakunde publiko eta pribatu batzuek, laguntzaileek eta babesleek diruz lagundutako diru-laguntzei eta dohaintzei esker.

Europa Nostrarekiko atxikimendua hainbat kategoriatan banatuta dago:

Gobernuz kanpoko erakundeak eta irabazi asmorik gabeko erakundeak (adibidez, elkarteak, fundazioak edo museoak), Europako, nazio, eskualde eta / edo tokiko mailan ondare kultural eta naturalaren babeserako lanean diharduten edozeinek esak dezake kide izatea.

Edozein erakunde publiko edo pribatu ez kualifikatuk (adibidez, eskualdeak, hiriak, probintziak, ondare erakundeak, hezkuntza erakundeak, turismo erakundeak eta UNESCOren mundu erakundea) egin dezake erakundeari loturiko elkartea izateko eskaria.

Europa Nostrako ekintzetan zuzenean lagundu nahi duten pertsonak banakako kideak izan daitezke.

Elkarteak Urteko Kongresuan biltzen ditu kide eta babesleak, urtero herri ezberdin batean antolatzen den hitzaldi bat , baina beti Europako mugen barnean. 

Gobernantza

aldatu
  • Begiratu gobernantza eta egitura, europanostra.org-n
  • Lehendakaria: Plácido Domingo (ES)
  • Lehendakari exekutiboa: Denis de Kergorlay (FR)
  • Lehendakariorde exekutiboa: John Sell (UK)
  • Diruzaina: Roelf Rogaar (NL)

Lehendakariordeak:

  • Carras Costa (GR)
  • Federico Guasti (IT)
  • El Duque de San Carlos (ES)
  • Irina Subotić (SRB)
  • Alexander, Prince zu Sayn-Wittgenstein-Sayn (DE)
  • Segretario generale: Sneška Quaedvlieg-Mihailovic (NL / SRB)

Gobernu organo nagusiak:

  • Asanblada orokorra
  • Kontseilua
  • Administrazioa kontseilua

Erreferentziak

aldatu

Ikus, gainera

aldatu

Kanpo estekak

aldatu