Wikipedia

Esperanza Parada Pedrosa

margolari espainiarra

Esperanza Parada Pedrosa (San Lorenzo de El Escorial, 1928ko otsailaren 18a – Madril, 2011ko urtarrilaren 31), [1] Madrilgo errealista taldeko espainiar margolaria izan zen. [2]

Esperanza Parada Pedrosa

Bizitza
JaiotzaEl Escoriak, 1928ko otsailaren 18a
Herrialdea Espainia
BizilekuaMadril
HeriotzaMadril, 2011ko urtarrilaren 31 (82 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakmargolaria
Genero artistikoaerrealismoa

Biografia eta ibilbide profesionala aldatu

Esperanza Parada Pedrosak Madrilgo Peña Akademian hasi zuen bere margolari-karrera, non ikasle nabarmena izan zen. Bertan Madrilgo Arte Ederren Eskolan sartzeko prestatzen aritu zen, nahiz eta ez zen inoiz erakunde horretan sartu. [3]

1940ko hamarkadan, marrazteko praktika Madrilgo Círculo de Bellas Artes-en burutu zuen, bertan gerora 50eko hamarkadako belaunaldiko artistak izango zirenak ezagutu eta lagun egin zituen: Lucio Muñoz, Amalia Avia, Antonio López, María Moreno, Isabel Quintanilla, Francisco López eta Julio López Hernández, Carmen Laffón, Esperanza Nuere eta Madrilgo San Fernando Arte Ederren Eskolan ikaskide gisa izan zituen beste batzuk .

1962an bere ikaskide Julio López Hernández eskultorearekin ezkondu zen, eta harekin bi alaba izan zituen, Marcela eta Esperanza López Parada.[4]

50eko hamarkada aldatu

1954an Paradak urteetan Gloria Alcahud, Coro Solís eta Amalia Avia ikaskideekin batera partekatu zuen Peña Akademia uztea erabaki zuen, estudio propiora aldatzeko. [5]

1956an, Paradak Kultura Ministerioaren beka bat lortu zuen Italian ikasteko, bidaia bere laguna eta margolaria zen Amalia Aviak lagunduta egin zuen. [6]

Bere lehenengo banakako erakusketa 1957an egin zuen, Madrilgo Sala Macarrón aretoan, bere garaiko artisten lanak erakusten zituen galeria pribatu bakarrean.

60ko hamarkada aldatu

Hamarkada horretan, formatu txikiko domina eta erliebeak egin zituen, bai Espainian bai atzerrian, eta, Fábrica Nacional de Monetaren aginduz, Pueblos de España pintura-seriea eman zuen. 1964an, Biosca Galerian lan egin ondoren, Juana Mordó Galeriako taldean sartu zen, Madrilen irekitako lehen arte-aretoetako batean. Lan horrek aukera eman zion bere prestakuntza zabaltzeko, han azaldu eta erakusketak egin zituzten artistekin harremanetan jarri zenean: El Paso taldea, artista geometrikoak, informalismoa, abstrakzioa eta pintore eta eskultore figuratibo eta errealistak.

Lanagatik, familia-bizitzagatik eta baliabide ekonomikoen beharragatik, Juana Mordó galeristaren idazkari lanetan hasi zen Parada, eta bere senarraren, Julio López Hernándezen, karrera artistikoa lehenetsi zuen, berearen gainetik. Horrela, bere pintura-jarduera ia baztertuta geratu zen, harik eta 1992an, familia-okupazioetatik askatuago, Otra realidad. Compañeros en Madrid erakusketak bere lana ahanzturatik erreskatatu eta bere karrera artistikoari berriro ekiteko estimulatu zuen arte.[2][6]

90eko hamarkada aldatu

Pinturara itzuli eta taldekako erakusketa batzuetan parte hartu zuen, betiere Madrilgo errealisten taldeari lotuta. Hala, 1992an Beste errealitate bat izeneko erakusketan parte hartu zuen. Madrilgo lankideak, Álvaro Martínez Novillo, María José Salazar eta Javier Tusell komisarioak eta Humanismo eta Demokrazia Fundazioak eta Caja Madridek antolatuak. Marcelino Botín Fundazioak ere aurkeztu zuen erakusketa, Santanderren, eta Zaragozan, Zaragozako Erakusketa eta Kongresu Zentroan, Ibercaja bankuari esker.

2000. urtea aldatu

Urte horietan, Arte Ederren Eskolako hasierako taldea finkatu egin zen errealismo formalaren barruan, eta haren partaideek Madrilgo mugimendu errealista deiturikoa eratu zuten. Ekoizpena gehitu egin zen, eta talde horrekin parte hartu zuen hamarkada horretan egin ziren erakusketetan.

2002an, Madrileko Leandro Navarro galerian eta Luz de la Miran, Esteban Vicente de Segovia Arte Garaikidearen Museoan, Nocondas erakusketak antolatu ziren.[7]

2016. urtean bere lanak Madrilgo Thyssen Museoan egon ziren, Madrilen bizi eta lan egin duten margolari eta eskultore errealisten taldeari eskainitako erakusketa garrantzitsuan, Realistas de Madrid (Madrileko Errealistak) izenburuarekin.[8][9][10]

2017. urteko uztailean, Murtziako Ramón Gaya Museoak erakusketa bat eskaini zuen, eta bertan, lehen aldiz, bere obra asko bildu ziren, dominak eta erliebe txikiak barne. Azken horiek ere domina eman zioten.[11][12][13]2017an, Errealistak erakusketa Valladolideko Patio Herreriano museoan izan zen ikusgai.[14][15]

2018an, Salamancako Unibertsitatearen 800 urteko ospakizuna zela eta, Salamancako Domus Artium 2002 DA2 Domus Artiumek aurkezten duen errealitateak liluratuta utzi zuen erakusketa kolektiboa.[16][17][18]

Pintura-estiloa aldatu

Esperanza Parada Pedrosak, Madrilgo errealisten taldeko artisten kultura- eta sorkuntza-zirkuluarekin lotuta egon arren, oso garapen pertsonala izan zuen. Hala, Paradak bere ibilbidean zehar, errealismoa ez ezik, abangoardien beste planteamendu estetiko batzuk ere aztertu zituen, hala nola kubismoa, inpresionismoa edo Parisko Eskola. Interes horren ondorioz, bere obran plano tartekatuak eta kolore soilak erabiltzeko bilakaera ikus daiteke.[4][6][19]

Gizarte-testuingurua aldatu

María Rosón ikertzaileak, Género, menoria y cultura visual en el primer franquismo lanean, Esperanza Parada Pedrosaren figura erabiltzen du, frankismoaren garaian eta ondoren ikusezin bihurtu eta jenioa eta karrera profesionala garatzeko lekurik eta aukerarik izan ez zuten emakume artisten adibide gisa. Rosónek Parada aipatzen du, “oraindik ezezagunak diren eta Espainiako historia artistikoaren ‘fantasmatzat’ har daitezkeen beste artista batzuen ordezkari gisa”.[5][20]

Erreferentziak aldatu

  1. ↑ «Maria Esperanza Parada Pedrosa» Rememori 1 de febrero de 2011.
  2. ↑ a b País, Ediciones El. (2 de febrero de 2011). Esperanza Parada, el don y la conquista. ISSN 1134-6582..
  3. ↑ Academia Artium. .
  4. ↑ a b «Esperanza Parada Exposición Realistas de Madrid - YouTube» www.youtube.com.
  5. ↑ a b «LA ARTISTA FANTASMA. EL ÁLBUM DE ESPERANZA PARADA» M-Arte y Cultura Visual 2016-05-23.
  6. ↑ a b c Balcón. Esperanza Parada | Revista con la A. .[Betiko hautsitako esteka]
  7. ↑ «Catálogos de exposiciones» Museo de Arte Contemporáneo Esteban Vicente.
  8. ↑ «Exposición - Realistas de Madrid» Museo Nacional Thyssen-Bornemisza.
  9. ↑ «'Realistas de Madrid': Antonio López y compañía, en el Museo Thyssen» RTVE.es 4 de febrero de 2016.
  10. ↑ RAMÓN, ESTEBAN. (2016-02-04). «'Realistas de Madrid': Antonio López y compañía, en el Museo Thyssen» RTVE.es.
  11. ↑ «Museo Ramón Gaya» www.museoramongaya.es.
  12. ↑ «La Ventana del Arte - Museo Ramón Gaya - Exposición Esperanza Parada 2017» www.laventanadelarte.es.
  13. ↑ «Esperanza Parada, Exposiciones en Murcia - Ocio en La Opinión de Murcia» ocio.laopiniondemurcia.es.
  14. ↑ «La exposición 'Realistas' se amplía hasta el 1 de mayo» El Norte de Castilla 24 de marzo de 2017.
  15. ↑ Press, Europa. (19 de enero de 2017). «Obras de Antonio López y otros realistas en el Patio Herreriano» www.europapress.es.
  16. ↑ «DA2 · Actividad» domusartium2002.com.
  17. ↑ «La Ventana del Arte - DA2 Domus Artium 2002 - Exposición Seducidos por la realidad 2019, Colectiva» www.laventanadelarte.es.
  18. ↑ «Seducidos por la realidad que presenta el DA2 Domus Artium 2002 - Google Search» www.google.com.
  19. ↑ «Parada, Esperanza» masdearte. Información de exposiciones, museos y artistas.
  20. ↑ El genio y la pintora, la mujer artista: Maria Moreno | Tribuna Feminista. 2018-11-02.

Kanpo estekak aldatu

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Esperanza_Parada_Pedrosa&oldid=9532205"(e)tik eskuratuta