Escalonako gaztelua
Escalonako gaztelu-jauregia (gaztelaniaz: castillo-palacio de Escalona) Toledoko Escalona (Espainia) herrian dago, Gaztela-Mantxako Autonomia Erkidegoan. Gotorleku berak eta jauregi mudejar handiak osatzen dute gaztelua. 1922ko otsailaren 2an artearen monumentu arkitektonikoa izendatu zuten —Bien de Interes Cultural irudiaren aurrekaria—.
| Escalonako gaztelua | |
|---|---|
| Kultura ondasuna | |
 | |
| Kokapena | |
| Estatu burujabe |  Espainia |
| Autonomia |  Gaztela-Mantxa |
| Probintzia | Toledoko probintzia |
| Udalerria | Escalona |
| Koordenatuak | 40°10′06″N 4°24′06″W / 40.1683°N 4.4017°W |
 | |
| Ondarea | |
| BIC | RI-51-0000218-00000 |
Avila eta Toledo artean Alberche ibaiaren ertzean kokatzen den goi-lautada estrategikoan kokatuta, Almorabideen eta Almohadeen 1131, 1137 eta 1196. urteen erasoen aurkako defentsa gisa erabakigarria izan zen.[1]
Historia aldatu
Jatorriz erromatarren gotorlekua izan zen, geroago musulmanek okupatua.
XI. mendean gaztelua Alfontso VI.a Gaztelako erregeak hartu zuen, Toledoko erorketaren aurretik. Erregealdiaren eta ondorengo erregealdien artean, Escalona zonaldeak eta bere gazteluak musulmanen erasoak jasaten zituzten.
1281. urtean, Fernando III.ak Escalonako gotorlekua eta herria eman zizkion bere semeri, Manuel Gaztelakoari, Alfonso X.aren anaiari.
Gaztelu honetan jaio zen poeta, idazle eta literato Don Juan Manuel, Manuel Gaztelako infantearen semea eta Fernando III.a Gaztelakoaren biloba.
Gaztelu hau Joana Manuelen eskuetara aldatu zen, Don Juan Manuel Gaztelakoaren alaba, bere ahaide Henrike Gaztelakoarekin (etorkizunean Henrike II.a, Petri Bihozgabearen anaia eta Alfonso XI.aren semea) ezkondu zena.
1424. urtean, Joan II.a erregeak (Henrike II.a Gaztelakoaren eta Joana Manuel Gaztelakoaren birbiloba), Alvaro de Luna zaldunari onibarra eman zion (Gaztelako kondestablea). Alvaro de Lunak handitu egin zuen eta jauregia eraiki zuen, bere ondasunen erdigune bihurtuz. Bertan, ospakizun handiak egin ziren erregearen omenez, garai hartako kroniketan agertu zen bezala. 1437ko Joan II.aren pribilegioaren arabera, eraikitzen ari zen "Espainian zegoen etxerik onena".
XV. mendean, gaztelua Gaztelako erresumako barne gatazken toki nagusietakoa izan zen. Horietako azken gatazkek Elisabet Gaztelakoa (Enrique IV.aren arreba eta Joan II.aren alaba) Elisabet I.a izenarekin Gaztelako tronura igotzeko aukera eman zioten.
Gotorleku jauregia hainbat sutek suntsitu zuten, batzuk Álvaro de Lunaren garaian. Independentzia Gerran, Soult mariskalaren menpeko frantziar tropek su eman ziotenean (Wilson teniente koronel ingelesa Escalonako inguruetan izan zen, frantziar mariskala, Victor, Maquedan kanpatu zuen bitartean). Gaur egun erortzeko zorian dago, nahiz eta zati batean zaharberritu duten. Jabetza pribatua da.
Ikus, gainera aldatu
Erreferentziak aldatu
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q5756923
Multimedia: Castle of Escalona / Q5756923
