Ellen Wilkinson

Ellen Cicely Wilkinson (1891ko urriaren 8a – 1947ko otsailaren 6a) Britainia Handiko Alderdi Laboristako politikaria izan zen, 1945eko uztailetik hil arte Hezkuntza ministro izan zena. Bere karreran hasieran, Jarrow-eko legebiltzarkide gisa, 1936an Londresera herriko langabeen Jarrow-ko Martxan lan-eskubidea eskatzeko pertsonaia nazional bihurtu zen. Garai hartan arrakastarik izan ez bazuen ere, Martxak irudi ikonikoa eman zuen 1930eko hamarkadarako eta Bigarren Mundu Gerraren ondorengo langabeziaren eta justizia sozialaren inguruko jarrerak sortzen lagundu zuen.

Ellen Wilkinson
Irudi gehiago
Hezkuntzako Estatu Idazkaria 1945eko abuztuaren 3a - 1947ko otsailaren 6a ← Richard Law, 1st Baron Coleraine (en) - George Tomlinson (en) → Erresuma Batuko 38. Parlamentuko kidea 1945eko uztailaren 5a - 1947ko otsailaren 6a Barrutia: Jarrow (en) Hautetsia: 1945 United Kingdom general election (en) Erresuma Batuko 37. Parlamentuko kidea 1935eko azaroaren 14a - 1945eko ekainaren 15a Barrutia: Jarrow (en) Hautetsia: 1935 United Kingdom general election (en) Erresuma Batuko 35. Parlamentuko kidea 1929ko maiatzaren 30a - 1931ko urriaren 7a Barrutia: Middlesbrough East (en) Hautetsia: 1929 United Kingdom general election (en) Erresuma Batuko 34. Parlamentuko kidea 1924ko urriaren 29a - 1929ko maiatzaren 10a Barrutia: Middlesbrough East (en) Hautetsia: 1924 United Kingdom general election (en) Erresuma Batuko Kontseilu Pribatuko kidea
Bizitza
Jaiotza	Ardwick (en) , 1891ko urriaren 8a
Herrialdea	Erresuma Batua Britainia Handia eta Irlandako Erresuma Batua  1927ko apirilaren 12a)
Heriotza	St. Mary Ospitalea, 1947ko otsailaren 6a (55 urte)
Heriotza modua	istripuzko heriotza: droga-gaindosia
Hezkuntza
Heziketa	Manchesterreko Unibertsitatea
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	politikaria, idazlea, sindikalista eta sufragettea
Lantokia(k)	Londres
Enplegatzailea(k)	National Union of Women's Suffrage Societies (en)
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoa	Alderdi Laborista Erresuma Batuko Alderdi Komunista

Biografia

Wilkinson Manchesterreko familia pobre baina asmo handiko batean jaio zen eta sozialismoa bereganatu zuen gaztetan. Manchesterko Unibertsitatean lizentziatu ondoren, emakumeen sufragioko erakunde batean lan egin zuen eta geroago sindikatuko buruzagi gisa. 1917ko Errusiako Iraultzak bultzatuta, Wilkinson Britainia Handiko Alderdi Komunistan sartu zen, eta sozialismo iraultzailea aldarrikatu zuen Alderdi Laboristaren bitartez botere politikorako bide konstituzionalak bilatzen zituen bitartean. 1924an Middlesbrough Ekialdeko diputatu laborista hautatu zuten, eta 1926ko Greba Orokorraren alde egin zuen. 1929-31ko gobernu laboristan, Parlamentuko idazkari pribatu gisa aritu zen Osasun ministro gaztearentzat. Jennie Lee emakume kide eta aktibista gazte batekin harremana egin zuen. 1931n Middlesbrough-en porrotaren ostean, Wilkinson kazetari eta idazle oparo bihurtu zen, 1935ean Jarrow-ko parlamentari gisa parlamentura itzuli aurretik. Espainiako Gerra Zibilean Errepublikako Gobernuaren defendatzaile sendoa izan zen, eta hainbat bisita egin zituen gudu guneetara.

Bigarren Mundu Gerran, Wilkinson Churchillen gerra garaiko koalizioan aritu zen ministro gazte gisa, batez ere Barne Segurtasun Ministerioan, non Herbert Morrisonen agindupean lan egin zuen. Clement Attlee Alderdi Laboristako buruzagi gisa ordezkatzeko Morrisonen saiakerak onartu zituen; hala ere, gerraosteko gobernua osatu zuenean, Attleek Wilkinson izendatu zuen Hezkuntza ministro. Ordurako, bere osasuna kaskarra zen, urteetako gehiegizko lanaren ondarea. Bere zeregin nagusia gerra garaiko koalizioaren 1944ko Hezkuntza Legea ezartzea zela ikusi zuen, Alderdi Laboristako askok gogoko dituzten eskola integralak ezartzea baino. Bere energiaren zati handi bat 14 eta 15 urte bitarteko eskola-adinaren igoera antolatzeko erabili zuen. 1947ko hasierako eguraldi izugarri hotzean, gaixotasun bronkial baten ondorioz hil zen, eta botiken gaindosi baten ondoren hil zen, bere auzitegiko medikuak ustekabekoa zela adierazi zuena.

 

Kanpo estekak

• Ellen Wilkinsonen profila Marxists Internet Archive-n
• Cowan, Steven; McCulloch, Gary; Woodin, Tom. (May 2012). «From HORSA huts to ROSLA blocks: the school leaving age and the school building programme in England, 1943–1972» History of Education 41 (3): 361–80.  doi:10.1080/0046760X.2011.585143..
• Manchesterreko People's History Museum - eko Labor History Archive and Study Center- ek Wilkinsoni buruzko materiala du bilduman, hala nola prentsa-ebakiak eta gutunak.
  • Datuak: Q332751
  • Multimedia: Ellen Cicely Wilkinson / Q332751