Elizabeth Lada

estatubatuar astronomoa

Elizabeth Lada (AEB, XX. mendea) astronomo estatubatuarra da, izar-kumuluen eta hodei molekularren azterketan espezializatua.

Elizabeth Lada
Bizitza
JaiotzaXX. mendea
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
Hezkuntza
HeziketaYale Unibertsitatea
Texasko Unibertsitatea Austinen Doktoretza
Jarduerak
Jarduerakastronomoa
Enplegatzailea(k)Floridako Unibertsitatea
Jasotako sariak

Biografia aldatu

Hezkuntza aldatu

1983an, fisikako gradua lortu zuen Ladak, Yale Unibertsitatean, eta astronomiako doktoretza, Texasko Unibertsitatean, 1990ean. Floridako Unibertsitateko astronomia-irakaslea da. Hiru urte eta erdi urte eman zituen doktoratu ondoko ikertzaile gisa Marylandeko Unibertsitateko Astrofisikako Smithsoniar Zentroan, eta gero 3 urte Hubble bekadun gisa.[1]

Ikerketa aldatu

Inguruneak izarrak eta planetak eratzeko prozesuan nola eragiten duen ulertzea da Ladaren ikerketaren ardatza. Bereziki, hodei molekularren barruan txertatutako izar gazteen jatorria, propietateak, bilakaera eta helmuga aztertzen ditu. Horren barruan sartzen dira disko zirkunestelarren, protoplanetarioen, Hasierako Masa Funtzioaren ikerketen, Izarrak Eratzeko Tasen ikerketen eta izarrak eratzen dituzten hodei molekularren propietate fisikoen ikerketen eraketa, bilakaera eta bizitza erabilgarria. Ladaren lana izarrak sortzeko tokiko inguruneetan kontzentratu da, baina galaxiako eta Magallaesen Hodei Handiko ingurune urrunagoetan izarrak nola sortzen diren aztertzeko ere zabaldu da. Espezializazio-arloak: Izarren eraketa, gehitutako clusterrak, NMF hodei molekularrak eta disko zirkunestelarrak.[1]

Familia aldatu

Elizabeth Lada Charles J. Ladaren arreba da eta konferentzia askotara elkarrekin joan dira.[2][3] 1996an ezkondu zen Richard Joseph Elston astronomoarekin (2004an hil zen), eta harekin lan egin zuen, bereziki, NOAOren eta FLAMINGOS proiektuaren esparruan. Elkarrekin seme bat dute, Joxe, 199914,15ean jaioa,[4]

Sariak eta aintzatespenak aldatu

  • 1992an Estatu Batuetako Astronomia Elkarteak Annie Jump Cannon saria eman zion.[5]
  • Hubble bazkide ere izendatu zuten Marylandeko Unibertsitatean lanean ari zela.[6][7]
  • 1999an NSF CAREER saria jaso zuen.[8]
  • 1998an, Karrera Goiztiarreko Presidentetza Saria jaso zuen Zientzialari eta Ingeniarientzat (PECASE).[9]

Erreferentziak aldatu

Kanpo estekak aldatu