Celia Amoros

filosofo espainiarra

Celia Amoros Puente, (Valentzia, 1944ko maiatzaren 18a) valentziar filosofoa, idazlea eta saiogilea da, feminismoaren teorialaria. 2006an, Saiakuntza Sari Nazionala lortu zuen lehen emakumea izan zen. Gaztelaniaz idatzi ditu bere liburuak.[1]

Celia Amoros

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakCèlia Amorós Puente
JaiotzaValentzia1944ko maiatzaren 18a (79 urte)
Herrialdea Espainia
Hezkuntza
HeziketaValentziako Unibertsitatea
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakfilosofoa
Enplegatzailea(k)Madrilgo Complutense Unibertsitatea
Jasotako sariak
Genero artistikoasaiakera

Berdintasunaren feminismoan funtsezko erreferentea, bere ikerketaren zati garrantzitsu bat Ilustrazioaren eta feminismoaren arteko harremanen eraikuntzan zentratu du.[2] Bere Hacia una crítica de la razón patriarcal (1985) liburuak filosofiaren ikuspegi berria ematen du generoaren ikuspegitik, androzentrismoaren alborapenak agerian jartzen ditu eta androzentrismoaren emakumeen berrikuspen kritikoa eskatzen du.[3]

Katedraduna da eta Urrutiko Hezkuntzarako Unibertsitate Nazionaleko (UHUN) Filosofia eta Filosofia Moral eta Politikoko Departamentuko kidea.[4] Bere ikerketa nagusien artean, ilustrazio prozesuak eta feminismoan eta emakumeengan duen eragina Islamean dira, baita giza eskubideak eta emakumearen eskubideak kultura-aniztasunaren esparruan ere.[5]

Biografia aldatu

Ikasketak aldatu

Filosofian lizentziatua Valentziako Unibertsitatean, 1969. Lizentziaturako Sari Berezia jaso zuen (1970). Tesiaren izenburua: El conceptos de razón dialéctica en Jean Paul Sartre. Valentziako Unibertsitateko Filosofia Fakultatean ere egin zuen doktoretza. Bere doktorego-tesiaren izenburua Ideología y pensamiento mítico: En torno a Mitologías de Claude Lévi-Strauss.[6]

Idazle ibilbidea aldatu

Jean Paul Sartreren pentsamendu politikoan eta existentzialismoaren historian aditua da. Eremu horretan Sören Kierkegaard edo zaldun baten subjektibotasuna (1987) eta Diaspora eta Apokalipsia nabarmentzen dira, Jean Paul Sartreren nominalismoari buruzko saiakuntzak (2001).

Amorosek, elkarrizketa batean, adierazi zuen feminista gisa zuen sentsibilitatea bakarka egin zela, Simone de Beauvoir-en esperientzia pertsonaletatik eta irakurketetatik abiatuta, edo Betty Friedenen feminitatearen mistikatik abiatuta. Valentzian ikasle-ordezkaria zenean, mugimendu antifrankistaren eta antikapitalistaren esparruan emakumeen emantzipaziorako borrokak testuinguruan jarri zituen, "minimizatu gabe- feminismoa gizarte-mugimendu gisa".[7]

Bere lehen argitalpenen artean Sesgos patriarcales en el discurso filosófico dago. 1985ean argitaratu zen Hacia una crítica de la razón patriarcal liburua, feminismoan lehen lanak biltzen dituena.[8]

Madrilgo Emakumeen Askapenerako Fronteko (FLM) militantea 1980ra arte.[9] Urte horretan bertan, Feminismoari buruzko artikulu onenaren "Saiakerako Maria Espinosa saria" jaso zuen "Feminismo y partidos políticos" lanarengatik, Zona Abiertan, 1980ko udaberrian.[10]

1987an Madrilgo Unibertsitate Konplutentseko Filosofia eta Letren Fakultatean 1994ra arte emandako Feminismo eta Ilustrazio Mintegia sortu zuen.[11]

1990eko azaroaren 14an, Maria Carmen Garcia Nietok koordinatutako hasierako fase baten ondoren, Ikerketa Feministen Institutuaren zuzendaritza hartu zuen. 1993. urtera bitartean, Amorósek Harvardeko Unibertsitatean egonaldia hasi zuen.[12]

1991n, Ikerketa Feministen Institutuaren Historia de la teoría feminista ikastaroa sortu zuen, eta 2005era Ana de Miguel filosofoak ordezkatu zuen. Amorósek gai hauexek eman zituen: feminismoa eta kultura-aniztasuna, feminismoa eta ilustrazioa, Shulamith Firestoneren feminismo freudomarxista eta Donna Harawayren orainaren ontologia.[13]

2006. urtean, Saiakera Sari Nazionala jaso zuen, "La gran diferencia y sus pequeña efectos... para la lucha de las mujeres" (2004) lanarengatik. Sari hori jasotzen zuen lehen emakumea izan zen. 15.000 euroko saria: Espainiako autore edo autore baten gogoeta edo pentsamendu lana, Estatuko hizkuntza ofizialetan idatzia eta epaiaren aurreko urtean argitaratua.[14]

Urrutiko Hezkuntzarako Unibertsitate Nazionalaren (UHUN) Filosofia eta Filosofia Moral eta Politikoko Departamentuko katedradun eta kidea da, eta feminismoari eta kultura-aniztasunari buruzko ikerketak eta lanak nabarmentzen dira.[15] Amorosen ustez, ilustrazio-zainak daude kultura desberdinetan, batez ere kultura islamikoan, eta topagunea bilatzen du jatorri kultural desberdinetako emakumeen arteko berdintasuna eraikitzeko.[16] Bere pertsonaren omenez, Emakumearen Institutuak Celia Amorós saiakera feminista saria sortu zuen, ikerketa feministako lan argitaragabeak aitortzen dituena.[17]

Lanak aldatu

Liburu eta saiakerak aldatu

  • Ideología y pensamiento mítico, 1973.
  • Hacia una crítica de la razón patriarcal, Bartzelona, Anthropos, 1985, 1991.
  • Sören Kierkegaard o la subjetividad del caballero, Bartzelona, Anthropos, 1987.
  • Espacio de los iguales, espacio de las idénticas. Notas sobre poder y principio de individuación, Arbor, 503-504 zk.
  • Tiempo de feminismo. Sobre feminismo, proyecto ilustrado y posmodernidad. Madril, Cátedra, Col. Feminismos, 1997.
  • El feminismo: senda no transitada de la Ilustración, en lsegoría. Revista de Filosofía Moral y Política, 1 zk., 1990, Filosofia Institutua, CSIC, 139 or.
  • Sartre. Introducción y Antología de textos. Anthropos argitaletxea.
  • Patriarcalismo y razón ilustrada, en Razón y Fe, 113-114 zk.,1991ko uztail-abuztua.
  • Los escritos póstumos de Sartre (I) y (II), Revista de Filosofía, 3~ época, III eta IV liburukia, Madril, Unibertsitate Konplutentsea.
  • El nuevo aspecto de la polis, en La balsa de la Medusa, 19-20 zk., 1991.
  • Feminismo y Ética, C. Amorós (dir.), monográfico de Isegoría. Revista de Filosofía Moral y Política, 6 zk., 1992.
  • Feminismo, Ilustración y misoginia romántica, Birules y otros, Filosofía y género, Identidades femeninas Pamplona, Pamiela argitaletxea, 1992.
  • Feminismo: igualdad y diferencia, Colección Libros del PUEG, UNAM, Mexiko, 1994.
  • 10 palabras clave sobre Mujer, Lizarra (Nafarroa), Verbo Divino, 1995.
  • Tiempo de feminismo. Sobre feminismo, proyecto ilustrado y posmodernidad. Madril, Cátedra, Feminismos bilduma, 1997.
  • Feminismo y Filosofía, Amorós, C., (edit) et alt. Madrid, Síntesis argitaletxea, 2000.
  • Diáspora y Apocalipsis. Estudios sobre el nominalismo de J.P.Sartre, Valentzia, Alfons el Magnánim argitaletxea, (2001).
  • Mujer, participación y cultura política 1990 Buenos Aires, Flor argitaletxea. Berrargitarapena izenburu honekin: Feminismo; igualdad y diferencia, Mexiko, Libros del P.U.E.G, U.N.A.M., 1994. 3. edizioa, 2003.
  • La gran diferencia y sus pequeñas consecuencias... Para la emancipación de las mujeres, Madril, Cátedra, Feminismos bilduma, 2004.
  • Teoría feminista. De la Ilustración a la globalización Celia Amorós y Ana de Miguel (eds.) (3 liburuki), Madril, Minerva argitaletxea. 2005​.[18]
  • Vetas de ilustración: Reflexiones sobre feminismo e islam Madril, Cátedra argitaletxea, 2009.
  • Salomón no era sabio, Madril, Fundamentos argitaletxea, 2014.

Ediciones de libros[aldatu iturburu kodea | aldatu] aldatu

  • Introducción y edición del número monográfico Ética y Feminismo. Isegoría. Revista del Instituto de Filosofía del Consejo Superior de Investigaciones Científicas, 6 zk., Madril, 1992ko azaroa.

Liburu hitzaurreak aldatu

  • Moreno, Amparo, La obra política de Aristóteles. Bartzelona, Icaria, 1987.
  • Osborne, Raquel, La encrucijada de la sexualidad. Una aproximación desde el feminismo. Bartzelona, La Sal, 1989.
  • Osborne, Raquel, La encrucijada de la sexualidad. Una aproximación desde el feminismo. Bartzelona, La Sal, 1989.
  • Altable Vicario, Charo, Penélope o las trampas del amor, Madril, Mare Nostrum Ediciones Didácticas, 1991
  • Puleo, Alicia, Dialéctica de la Sexualidad. Género y sexo en la filosofía contemporánea. Madril, Cátedra argitaletxea, Feminismo bilduma, 1992.
  • Allegue Aguete, Pilar, A filosofía ilustrada de Fr. Martín Sarmiento, Vigo, Galiziako Xerais argitaletea, 1993.
  • Molina Petit, Cristina, Dialéctica feminista de la Ilustración, Madrid, Anthropos-Dirección General de la mujer de la CAM, 1994.
  • Presentación. Lo femenino como `lo Otro´ en la objetivación conceptual de lo genérico humano, VV.AA. Conceptualización de lo femenino en la filosofía antigua, Madril, Siglo XXI, España Editores, 1994.
  • Cobo, Rosa, Fundamentos del patriarcado moderno. Jean-Jacques Rousseau, Madril, Cátedra, Feminismos bilduma, 1995.
  • Femenías, María Luisa, Inferioridad y exclusión, Buenos Aires, Nuevohacer grupo editor latinoamericano, 1996.
  • López Pardinas, Mª Teresa, Simone de Beauvoir: una filósofa del siglo XX, Universidad de Cádiz, Servicio de Publicaciones, 1998.
  • Guerra Palmero, Mª José, Mujer, identidad y reconocimiento. Habermas y la crítica feminista, Emakuemaren Kanariar Instituto, 1998.
  • Feminismo y perversión epílogo a Posada Kubissa, Luisa, Sexo y Esencia, Madril, horas y HORAS, 1998.
  • González Suárez, Amalia, La conceptualización de lo femenino en la Filosofía de Platón, Madrid, Ediciones Clásicas, 1999.
  • Sartre, Jean-Paul, Las Palabras, Madrid, Círculo de Lectores, (prentsan)
  • Globalización y orden del género: del salario familiar a la “economía del trabajo doméstico fuera del hogar, prólogo a Villota, Paloma de (Ed.), Globalización y desigualdad de género, Síntesis, 2004.

Itzulpenak aldatu

  • Godelier, M., Horizons, trajets, Marxistes en Anthropologie, (Paris, Maspero, 1973). Izenburu honekin: Economía, Fetichismo y Religión, Madril, Siglo XXI argitaletxea, 1974.
  • Galton y Schamble, Problemas de la Filosofía Contemporánea, Madril, Grijalbo, 1978.
  • Varios artículos entre los Miguel Ángel falla en J.Vidal Beneyto ed., Análisis estructural del relato, Madril, ed. Nacional, 1982.
  • Revisión de la traducción de Juan Valmar, El Ser y la Nada, de J.P.Sartre, Madril, Alianza Editorial, 1984.
  • Traducción de J.P.Sartre, Critique de la Raison Dialectique, eskatuta Alianza Editorial.

Egileari buruzko argitalpenak aldatu

  • Un pensamiento intempestivo: la razón emancipatoria ilustrada en la filosofía de Celia Amorós (1999). Alicia Puleo. Isegoría 21 aldizkaria.

Sariak eta aintzatespenak aldatu

  • 1980 María Espinosa saiakera-saria Feminismoari buruzko artikulu onenari: "Feminismoa eta alderdi politikoak", Zona abierta argitaletxea, 1980ko udaberrian.[20]
  • 1996 Les Comadres de Xixón/Gijón tertulia feministak "Comadre de Oro" saria eman zion, emakumeen eskubideen aldeko borroka saritzeko.
  • 2006 Saiakerako Sari Nazionala, "La gran diferencia y sus pequeña efectos... para las luchas de las mujeres" lanagatik.[21] Lehen aldiz emakume bati emana. Lan horrek trilogia feminista bat osatzen du. Trilogia horren aurreko bi lanak A una crítica de la razón patriarcal (1985), Tiempo de feminismo (1997) dira.
  • 2011 Osasun, Gizarte Zerbitzu eta Berdintasun Ministerioak emandako "Berdintasun Balioen Sustapenaren" domina.[22]
  • 2012 Emakume Progresisten Saria, Emakume Progresisten Federazioak emana.[23]
  • 2016 Madrilgo Udal Gobernuak emandako Clara Campoamor saria (2016), gizonen eta emakumeen arteko berdintasunaren aurrerapenean egindako ekarpenengatik.[24]
  • 2016 Valentziako Generalitatearen Bereizmen handia.[25]
  • 2018 Mediterraneoko Pont eta Mostra Viva sarietarako izendatua, Literatura eta Pentsamendua kategorian.[26]

Erreferentziak aldatu

  1. La escritora Celia Amorós obtiene el Premio Nacional de Ensayo. 18 de octubre de 2006.
  2. Kubissa, Luisa Posada. (2016). «El feminismo filosófico de Celia Amorós» Nómadas (Col) (44): 221–229..
  3. UNED. Perfil filosófico académico. .
  4. UNED. Perfil filosófico académico. .
  5. Instituto de Investigaciones Feministas. Consejo del Instituto de Investigaciones Feministas. .
  6. UNED. Biografía. .
  7. Luz Stella León Hernández. (2008). [http://isegoria.revistas.csic.es/index.php/isegoria/article/viewFile/413/414 El feminismo filosófico en España: entrevista a Celia Amorós. ].
  8. Luz Stella León Hernández. (2008). [http://isegoria.revistas.csic.es/index.php/isegoria/article/viewFile/413/414 El feminismo filosófico en España: entrevista a Celia Amorós. ].
  9. Universidad Complutense de Madrid. Mujeres y pensamiento en la España actual. .
  10. Diario El Comercio. (18 de octubre de 2006). Celia Amorós gana el Premio Nacional de Ensayo por su reflexión sobre el feminismo. .
  11. Instituto de Investigaciones Feministas. Seminario Feminismo e Ilustración. .
  12. Instituto de Investigaciones Feministas. Historia del Instituto de Investigaciones Feministas. .
  13. «Curso "Historia de la Teoría Feminista"» www.mujeresenred.net.
  14. Diairo El Comercio. (18 de octubre de 2006). Celia Amorós gana el Premio Nacional de Ensayo por su reflexión sobre el feminismo. .
  15. UNED. Perfil filosófico académico. .
  16. AmecoPress. (29 de junio de 2007). Celia Amorós aboga por un canon feminista multicultural. .
  17. Martínez, Laura. (2020-10-19). «El Instituto de la Mujer crea el premio de ensayo feminista en homenaje a Celia Amorós» ElDiario.es.
  18. Álvarez, Ana de Miguel; Puente, Celia Amorós. (2019). Teoría feminista: De la Ilustración a la globalización. Minerva España ISBN 978-84-88123-63-3. (Noiz kontsultatua: 2024-02-22).
  19. [https://web.archive.org/web/20140818160245/http://www.tanianavarroswain.com.br/labrys/labrys10/espanha/luisa.htm «Filosof�a y Feminismo en Celia A»] web.archive.org 2014-08-18 (Noiz kontsultatua: 2024-02-22).
  20. UNED. Biografía. .
  21. La escritora Celia Amorós obtiene el Premio Nacional de Ensayo. 18 de octubre de 2006.
  22. Soledad Gallego-Díaz, medalla de la Igualdad. 5 de marzo de 2011.
  23. «Premios Mujeres Progresistas | Federación de Mujeres Progresistas» fmujeresprogresistas.org.
  24. «Celia Amorós recibe el premio Clara Campoamor» www.telemadrid.es.
  25. Alejandra Soler y Juan Genovés, Alta Distinción de la Generalitat. .
  26. «Premios Pont del Mediterrani» Mostra Viva del Mediterrani.

Bibliografia aldatu

1997an "Emakumeen alde dagoen denbora" liburua plazaratu zuen, Cátedra argitaletxean, Madrilen. Liburu horrek honela dioen azpidazki bat dauka: "Feminismoari, proiektu ilustratuari eta postmodernitateari buruz".

  • Hacia una crítica de la razón patriarcal, 1985.
  • Sören Kierkegaard o la subjetividad del caballero, 1987.
  • Feminismo: igualdad y diferencia, 1994.
  • 10 palabras clave sobre Mujer, 1995.
  • La gran diferencia y sus pequeñas consecuencias... para la lucha de las mujeres, 2005.
  • Teoría feminista. De la Ilustración a la globalización (3 liburuki, Ana de Miguelekin batera egindakoa), 2005.

Kanpo estekak aldatu