Casilda Iturrizar parkea

Casilda Iturrizar Parkea, Ahateen Parkea ezizena duena, Bilboko erdigunean dagoen parke nagusia da, Abandoko barrutian dago, Abandoibarra eremu eta Indautxu auzoaren artean. XX. mendearen erdira arte, Zabalguneko parkea eta Bilboko parkea esaten zitzaion, hiriko parke bakarra zen eta.

Casilda Iturrizar parkea
Casilda Iturrizar parkea is located in Bilbo erdigunea
Casilda Iturrizar parkea
Casilda Iturrizar parkea
Casilda Iturrizar parkea (Bilbo erdigunea)
Koordenatuak43°15′57″N 2°56′28″W / 43.2658°N 2.9411°W / 43.2658; -2.9411
Beste izenakBilboko Parkea, Zabalguneko parkea, Hiru nazioen parkea (1937-1945),
HelbideaAbandoibarra
UdalerriaBilbo,  Bizkaia
MugakJesusen Bihotzaren plaza, Abandoibarra etorbidea, Leizaola lehendakariaren etorbidea, Euskadi plaza, Bilboko Arte Ederretako Museoa eta On Diego Lopez Haroko kale nagusia
Tamaina115.200 m²
Sortze-data1920, 1912an eraikitzen hasia

Elementuak eta diseinua aldatu

Parkeak 115.200 m2 ditu gaur egun, 2006ra arte 30.000 m2 gutxiago zituen.[1][2] Aintzira du erdialdean eta bertan ahate, zisne eta bestelako hegaztiak bizi dira. Aintziratik gertu pergola bat dago eta Bilboko Aste Nagusian hainbat kontzertu antolatzen dira pergolaren inguruan. Bilboko Arte Eder Museoa parkearen lurretan eraiki zen.

Diseinatzaileek estilo erromantikoa eta Frantziako lorategiena konbinatu nahi izan zutenez zumardi zuzenak, lorategi botanikoa, bidezidorrak, urmaelak, iturriak jartzea pentsatu zuten hasieran. Geroago elementu berriak gehitu ziren, hala nola, kirola egiteko gunea (saskibaloi kantxa...), haurrentzako jolas-parkea (zaldiko-maldikoa...) eta Juan de Ispizuak egindako pergola.[1][3]

Izena aldatu

Izena Casilda Iturrizar (1818-1900) bilbotar ongilearen omenez darama.

Mugak aldatu

Mendebaldean, Jesusen Bihotzaren plaza eta Abandoibarra etorbidea; iparraldean, Leizaola lehendakariaren etorbidea eta Euskadi plaza; ekialdean Bilboko Arte Ederretako Museoa; eta hegoaldean On Diego Lopez Haroko kale nagusia.

Historia aldatu

Bilboko zabalgunearen inguruan honelako parke bat egitea bazegoen pentsatuta 1876an ere, baina lanak ez ziren onartu 1907ra arte, eta hasi 1912an hasi ziren. Ricardo Bastida arkitektoa eta Juan de Eguiraun ingeniaria izan ziren proiektuaren arduradunak. 1920an inauguratu zen.[3] Hasieran "Zabalguneko parkea" izenarekin ezaguna zen. Gero urte batzuetan "Hiru nazioen parkea" izena hartu zuen (gerra zibileko Francoren aliatuak izan ziren Alemania, Italia eta Portugali aipamena eginez). 1945ean "Casilda Iturrizar parkea" izendatu zuten (“Parque de Doña Casilda”).[2] 2006ko martxoaren 28an 30.000 m2 gehitu zizkioten parkeari.

Zuhaitzak aldatu

71 espezietako 885 zuhaitz daude parkean. Jatorriari erreparatuta bost kontinenteetako zuhaitzak aurkitu daitezke, horien artean bananondoak, palmondoak, makalak, ezkiak, zedroak, haritzak, pagoak, urkiak, altzifreak, astigarrak, ginkgoak, eta gainera Asiako Hego-Ekialdeko kanforrondo bat, Japoniako basaerramu bat, ekialdeko tuia bat, amodio-zuhaitz bat, ebano bat, letania bat, indigaztainondo bat (ehun urtetik gorako zuhaitza), ereinotz bat eta gorosti bat.[4]

Monumentuak aldatu

Iruditegia aldatu

Erreferentziak aldatu

  1. a b Barrio Loza, José Ángel. «Casilda Iturrizar Parkea (Bilbao)» (PDF) Bizkaiko Ondare Historikoa. Bizkaiko Foru Aldundia (Noiz kontsultatua: 2018-07-14).
  2. a b «Ficha 18 : Parque de Doña Casilda - La villa de Bilbao, su historia, proyectos, recorridos, etc ...» sites.google.com (Noiz kontsultatua: 2018-07-14).
  3. a b «Casilda Iturrizarren parkea» turismoa.euskadi.eus 2006-12-27 (Noiz kontsultatua: 2018-07-14).
  4. (Gaztelaniaz) «El parque Doña Casilda Iturrizar de Bilbao se une a la red de parques y jardines 'Vivir los parques'» eldiario.es (Noiz kontsultatua: 2018-07-14).

Ikus, gainera aldatu

Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena:
Bilbo

Kanpo estekak aldatu