Carmen Matute
Carmen Margarita Matute Monzón (Guatemalako Hiria, 1944ko urtarrilaren 7a) Guatemalako idazle, poeta eta akademikoa da, 2015ean Miguel Ángel Asturias Literatura Sari Nazionala jaso zuen,[1] saria jasotzen duen bostgarren emakumea izanik.[2] Poesia eta narrazio liburuak argitaratu ditu. Academia Guatemalteca de la Lengua eta Real Academia Españolako kidea da.[3] Guatemalako Emakume Kazetari eta Idazleen Elkarteko (AMPEG) zuzendariordea izan zen.[4] Fundación Mario Monteforte Toledo elkarteko kidea da ere.[5]
Carmen Matute | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Guatemalako Hiria, 1944ko urtarrilaren 7a (80 urte) |
Herrialdea | Guatemala |
Jarduerak | |
Jarduerak | idazlea eta poeta |
Jasotako sariak | |
Kidetza | Academia Guatemalteca de la Lengua Real Academia Española |
Biografia
aldatu1974an Guatemalako San Carlos Unibertsitatean lizentziatu zen, Hizkuntza eta Literatura Hispanoamerikarrean. Bere lanak ingelesera, italierara, suediera eta frantsesera itzuli dira. Besteak beste, Israel, El Salvador, Nikaragua eta Estatu Batuetan poeta eta egile gisa parte hartu zuen.
RIN-78 argitalpen-taldeko kide izan zen, 1978an Rafael Landívar Unibertsitateko ikasleek sortutako taldea.[6] Taldeak Guatemalako autoreak argitaratu zituen, besteak beste, Luz Méndez de la Vega, Dante Liano, Ana María Rodas eta Franz Galich. Taldeak literatur bildumak sortu zituen ere, besteak beste, Colección Literatura, Colección Rescate, Colección Texto eta Colección Ensayo. 1990ean, taldeak Palo de Hormigo argitaletxea sortu zuen Juan Fernando Cifuentes idazlearekin batera (1936-2006), Guatemalako tipografia nazionalaren zuzendari ohia.[7]
Carmen Matutek Estatu Batuetako enbaxadako kultura-sailean lan egin zuen, kultura-gaietako aditu gisa, eta zinemari, arteari eta kulturari buruzko artikuluak idatzi zituen El Imparcial, El Gráfico, Siglo 21 eta La Hora egunkari nazionaletan argitaratu dira.
Obra
aldatuPoesia
aldatu- Que te llamen hoguera (2015) Bere senarrari, Carlos Foncearen omenez.[8]
- Memoria intemporal del fuego (Cultura, 2013)
- El cristo del secuestro (Elizabeth Andraderekin, 2006)
- Vida Insobornable (Palo de Hormigo, 2004)
- En el filo del gozo (Palo de Hormigo, 2002)
- Abalorios y Espejismos (Antología) (Artemis & Edinter, 1997)
- Los designios de Eros (Van Color, Guatemala, 1994)
- Ecos de casa vacía (Grupo RIN 78, 1990)
- Poeta solo (1986)
- Círculo vulnerable (1981)
Narratiba
aldatu- Casa de piedra y sueño (Cultura, 1997)
Ipuina
aldatu- Muñeca mala (2008)
Sariak eta Aitortzak
aldatuBibliografia
aldatu- Francisco Alejandro Méndez (1964). Aporte para la Descentralización Cultural (ADESCA). Diccionario de autores y críticos literarios de Guatemala. Guatemala: La Tatuana, 2009.[11]
- Aida Toledo (1988). Para conjurar el sueño. Ciudad de Guatemala, Guatemala: Editorial Abrapalabra.
- Ana Lizett Celis Juárez (2018). La violencia de género en la literatura guatemalteca de Carmen Matute. Tesis. UVG.
Erreferentziak
aldatu- ↑ Carmen Matute – Prensa Libre. .
- ↑ (Gaztelaniaz) Carmen Matute: “La poesía me inunda y me apasiona”. 2015-09-28 (Noiz kontsultatua: 2023-06-08).
- ↑ Carmen Matute. .
- ↑ Cajal, Alberto. (2017-12-22). «Carmen Matute: biografía, obra y reconocimientos» Lifeder.[Betiko hautsitako esteka]
- ↑ (Gaztelaniaz) «En 2015, el "Premio Nacional de Literatura" es de Carmen Matute» www.soy502.com (Noiz kontsultatua: 2023-06-08).
- ↑ «La edición en Guatemala - Editores y Editoriales Iberoamericanos (siglos XIX-XXI) - EDI-RED» Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes.
- ↑ «Libros de Palo De Hormigo - Librería Sophos.» tienda.sophosenlinea.com.
- ↑ (Gaztelaniaz) «“Que te llamen hoguera” de Carmen Matute» La Hora 2021-02-27 (Noiz kontsultatua: 2023-06-08).
- ↑ «Carmen Matute, Premio Nacional de Literatura Miguel Ángel Asturias 2015» www.asale.org.
- ↑ (Gaztelaniaz) La escritora Carmen Matute electa Premio Nacional de Literatura “Miguel Ángel Asturias” 2015. 2015-09-24 (Noiz kontsultatua: 2023-06-08).
- ↑ «Diccionario de autores y críticos literarios de Guatemala.--» biblioteca.ufm.edu.