Zenbaki transzendente

Aljebraikoa ez dena, hau da, koefiziente arrazionalak dituzten ekuazio polinomial baten erro ez den zenbaki erreala. Adibidez, transzendenteak dira π eta e zenbakiak.
Zenbakiak matematikan
Zenbaki multzoak

Zenbaki arruntak
Zenbaki osoak
Zenbaki arrazionalak
Zenbaki irrazionalak
Zenbaki errealak
Zenbaki konplexuak
Zenbaki aljebraikoak
Zenbaki transzendenteak

Konplexuen hedadurak

Koaternioiak
Oktonioiak
Zenbaki hiperkonplexuak

Bestelakoak

Zenbaki kardinalak
Zenbaki ordinalak
Zenbaki lehenak
π = 3.141592654…
e = 2.718281828…
i unitate irudikaria
infinitua
Φ = 1,6180339887...

Zenbaki-sistemak

Zenbaki-sistema hamartarra
Zenbaki-sistema bitarra
Zenbaki-sistema hamaseitarra
Zenbaki-sistema zortzitarra

Zenbaki transzendenteak 'axn + bxn-1 + ... + px + q = 0' ekuazio polinomikoen soluzio ez diren zenbaki errealak dira (non a, b, ..., p, q zenbaki osoak edo arrazionalak diren eta n>2 betetzen den).[1]

Transzendente kalifikatzailea Euler-ek jarri zien "jardunbide aljebraikoen indarra gainditu edo transzenditu egiten dutelako".

Zenbaki traszendente oso ezaguna da π zenbakia.

Zenbaki transzendente batzuk aldatu

Hauek dira zenbaki transzendente batzuk eta nork noiz frogatu zuen horrelakoak zirela:

  • e: Charles Hermite (1873).
  • π: Ferdinand von Lindemann (1882).
  • eπ: Alexander Gelfond (1934).
  • sin 1: r Hardy i Wright (1979).
  • ln 2: Hardy i Wright (1979).
  •  : Hardy i Wright (1979).

Erreferentziak aldatu

  1. Joseba Dalmau Cherino, Gorka Kobeaga Urriolabeitia. (2012). Zenbaki irrazional eta transzendenteetatik igarotzen den Matematikaren istorio bat. UPV/EHU. Ekaia.

Kanpo estekak aldatu